Toshkent kimyo-texnologiya instituti analitik, fizikaviy va kolloid kimyo kafedrasi

I- guruh anionilari (CO₃^2-, HPO₄^2- va SO₄^2-)ni aniqlash reaksiyalari
I- guruh anionlariga BaCl₂ eritmasidan ta`sir ettirilsa, har xil kislotalarda eriydigan cho`kmalar hosil bo`ladi. Ana shu xususiyatdan I- guruh anionlarini aniqlashda foydalaniladi.
(NH<sub>4</sub>)<sub>2</sub>CO<sub>3</sub>+ BaCl<sub>2</sub>→
2-3 tomchi CO<sub>3</sub><sup>2-</sup> anioni bor tuz eritmasiga 2-3 tomchi BaCl<sub>2</sub> eritmasi qo`shiladi. Oq rangli BaCO₃cho`kmasi hosil bo`ladi. Bu cho`kmaning guruhdosh anionlar hosil qilgan cho`kmadan farqi shuki, u kuchsiz kislotada gaz ajralishi bilan eriydi.
BaCO₃↓ + 2CH₃COOH →
HPO₄^2- anionini aniqlash reaksiyasi
2-3 tomchiHPO₄^2- anioni bor tuz eritmasiga 2-3 tomchi BaCl₂ eritmasi qo`shiladi. Oq rangli BaCO<sub>3</sub> cho`kmasi hosil bo`ladi:
Na<sub>2</sub>HPO<sub>4</sub>+BaCl<sub>2</sub>→
Bariy gidrofosfat cho`kmasining guruhdosh anionlar hosil qilgan cho`kmadan farqi shuki, u kuchsiz kislotada erimasdan, kuchli kislotalarda gaz ajralmasdan eriydi.
BaHPO<sub>4</sub> + 2HCl →
SO<sub>4</sub><sup>2-</sup> anionini aniqlash reaksiyasi
2-3 tomchi SO<sub>4</sub><sup>2-</sup> anioni bor tuz eritmasiga 2-3 tomchi BaCl<sub>2</sub> eritmasidan qo`shiladi. Oq rangli BaSO₄cho`kmasi hosil bo`ladi:
BaCl₂ + FeSO₄ →
Bariy sulfat cho`kmasining guruhdosh anionlar hosil qilgan cho`kmadan farqi shuki, u kislotalarda erimaydi.
Ii- guruh anionlari (Cl^- va I^-)ni aniqlash reaktsiyalari
II- guruh anionlari AgNO₃ bilan oq va sariq rangli cho`kma hosil qiladi.
Cl<sup>-</sup> anionini aniqlash reaksiyasi
2-3 tomchi KCl tuzi eritmasiga 2-3 tomchi AgNO<sub>3</sub> eritmasidan qo`shiladi. Oq cho`kma hosil bo`ladi:
AgNO₃+KCl →
Agar hosil bo`lgan cho`kma ustiga NH₄OH eritmasidan qo`shib borilsa, ammiakli kompleks birikma hosil bo`lish natijasida cho`kma erib ketadi.
AgCl↓ + 2NH₄OH →