Toshkent kimyo-texnologiya instituti analitik, fizikaviy va kolloid kimyo kafedrasi

III- GURUH KATIONLARINI
OCHISH REAKSIYALARI VA ARALASHMASINING ANALIZINI BAJARISH


Ishning maqsadi: III- guruh kationlarining umumiy va xususiy reaksiyalarini o`rganish.
III- guruh kationlariga Fe⁺², Fe⁺³, Ni⁺², Co⁺², Mn⁺², alyuminiy guruhchasining kationlari va boshqa kam tarqalgan elementlarning kationlari kiradi. Ularning guruh reagenti (NH₄)₂S.
Fe⁺² kationini aniqlash reaksiyalari

1. 
   Kaliy geksasianoferrat (III) - K₃[Fe(CN)₆] bilan aniqlash.
   

Probirkaga 1-2 tomchi temir (II)- sulfat eritmasini solib, ustiga 3-4 tomchi K₃[Fe(SN)₆] dan qo`shiladi. Probirka chetlarida yashil tusli ko`k – “Turnbul ko`ki” - Fe<sub>3</sub>[Fe(CN)<sub>6</sub>]<sub>2</sub>cho`kmasi hosil bo`ladi.

2. 
   Ishqorlar bilan aniqlash.
   

Probirkaga solingan 1-2 tomchi temir (II)- sulfat eritmasi ustiga 3-4 tomchi ishqor (NaOH yoki KOH) eritmasi qo`shiladi. Kir ko`k rangli cho`kma - Fe(OH)<sub>2</sub> hosil bo`ladi.


Fe⁺³ kationini aniqlash reaksiyalari

1. 
   Kaliy geksasianoferrit (II) - K₄[Fe(CN)₆] bilan aniqlash.
   

Probirkaga 2-3 tomchi Fe⁺³ tuzi eritmasidan solib, ustiga 3-4 tomchiK₄[Fe(CN)₆] eritmasidan qo`shiladi. To`q ko`k rangli – “Berlin lazuri” (“Berlin zangorisi” ham deyiladi) - Fe<sub>4</sub>[Fe(SN)<sub>6</sub>]<sub>3</sub>cho`kmasi hosil bo`ladi.

2. 
   Ammoniy rodanid bilan aniqlash.
   

1-2 tomchi Fe⁺³ tuzi eritmasi ustiga 3-4 tomchi ammoniy rodanid eritmasi qo`shiladi. Qizil qon rangli temir (III)- rodanid - Fe(SNS)<sub>3</sub> eritmasi hosil bo`ladi.