(O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki).
Ko‘rsatkichlar nomi
01.01.2017 y.
01.01.2018 y.
O‘zgarishi,
foizda
mlrd.
so‘m
ulushi,
foizda
mlrd.
so‘m
ulushi,
foizda
Jami kreditlar
52 611
100%
110 572
100%
110,2%
Sanoat
18 347
34,9%
45 223
40,9%
146,5%
Qishloq xo‘jaligi
3 033
5,8%
4 742
4,3%
56,3%
Qurilish sohasi
2 218
4,2%
3 424
3,1%
54,4%
Savdo va umumiy
xizmat
4 072
7,7%
5 246
4,7%
28,8%
Transport
va
kommunikatsiya
7 149
13,6%
16 205
14,7%
126,7%
Moddiy va texnik
ta’minotni
rivojlantirish
652
1,2%
472
0,4%
-27,5%
Uy-joy kommunal
xizmati
456
0,9%
996
0,9%
118,5%
Jismoniy shaxslar
9 379
17,8%
13 600
12,3%
45,0%
Boshqa sohalar
7 304
13,9%
20 665
18,7%
182,9%
Albatta, iqtisodiyotga tijorat banklari tomonidan ajratilayotgan kreditlarning
salmog‘i ortiqligi va yildan yilga o‘sob borayotganligi ijobiy holat ammo
kreditlarning sifati qanday degan savol ham bor. Tjorat banklarimiz tomonidan
berilgab kreditlarning sifat jihatdan tasniflanishini quyida ko‘rib o‘tamiz
40
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
87.36
12
0.35
0.2
0.09
Standart s ubstanda rt qoni qars i z s hubha l i umi ds iz
fo
iz
da
8 - rasm. Respublikamiz tijorat banklarida 01.01.2018 holatiga kredit
portfelidagi kreditlarning tasniflanishi
29
Yuqoridagi diagramma ma'lumotlaridan ko‘rinib turibdiki, respbulikamiz
tijorat banklari kredit portfelini ijobiy holatda deb aytishimiz mumkin. Chunki
kredit portfelida standart kreditlarning ulushi jamiga nisbatan 90,7 foizni yoki
100235 mlrd so‘mni tashkil qilmoqda hamda substandart kreditlar esa 8.2 foizni
yoki 9013 mlrd so‘mni tashkil qilgan. Qoniqarsiz, shubhali va umidsiz kreditlar
jami kredit portfelidagi ulushi sezilarli darajada yuqori emas. Bu holat tijorat
banklarimiz uchun ijobiy jarayon hisoblanadi.
Tijorat banklari yuqorida keltirilgan kreditlarning 5 ta sifat toifasi bo‘yicha,
Markaziy Bankning 14.07.2015 yilda tasdiqlangan 2696-sonli “Aktivlar sifatini
tasniflash va aktivlar bo‘yicha ehtimoliy yo‘qotishlarni qoplash uchun zaxiralar
shakllantirish hamda ulardan foydalanish tartibi to‘g‘risida”gi nizomga binoan mos
ravishda standart-1%, substandard-10%, qoniqarsiz-25%, shubhali-50% va
umidsiz-100% miqdorida zaxira ajratib boradilar.
29
http://www.cbu.uz
(O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki).
41