Тошкент темир йўл муҳандислари институти “Темир йўллар электр таъминоти” куч электроника фанидан виртуал лаборатория

Ishni bajarish tartibi.

1. 
   Ishchi stoldagi tasvirni bosib, EWB 5.12 elektron sxemalarni simulyatsiyalash dasturi ishga tushiriladi.
   
2. 
   Tadqiq qilish sxemasi tanlanadi. Buning uchun ni bosib, ochilgan oynadan (“diod xarakteristikalari ewb”) sxema fayli tanlanadi va ochiladi. Ekranda ikkita sxema hosil bo‘ladi. A) diod xarakteristikasining to‘g‘ri shoxchasini tekshirish uchun, 6-rasm; B) diod xarakteristikasining teskari shoxchasini tekshirish uchun, 7-rasm.
   
3. 
   Virtual uzgichni bosib, ekranning o‘ng yuqori burchagida turgan sxema ulanadi.
   

Diodni to‘g‘ri ulash

7-rasm
Diodni teskari ulash

8-rasm

4. 
   “Sichqoncha”ning chap tugmasini ushlagan holda ikki marta A sxema ta’minlash manbayiga bosamiz, oyna ochiladi va manba kuchlanishi qiymatini berish mumkin bo‘ladi. Manba kuchlanishi qiymatini tavsiya etilgan oraliqda o‘zgartirib, ampermetr ko‘rsatishlari yozib olinadi. Diodni to‘g‘ri ulash sxemasidan volt-amper xarakteristika uchun olingan ma’lumotlar 4i-jadvalga yoziladi.
   

4i-jadval

5. “Sichqoncha”ning chap tugmasini ushlagan holda ikki marta B sxema ta’minlash manbayiga bosamiz, oyna ochiladi va manba kuchlanishi qiymatini berish mumkin bo‘ladi. Manba kuchlanishi qiymatini tavsiya etilgan oraliqda o‘zgartirib, ampermetr ko‘rsatishlari yozib olinadi. Diodni teskari ulash sxemasidan volt-amper xarakteristika uchun olingan ma’lumotlar 5i-jadvalga yoziladi.
5i-jadval

Natijalarni qayta ishlash.
Diodning volt-amper xarakteristikasi quriladi. Xarakteristikaning to‘g‘ri va teskari shoxchalarini qurishda turli masshtablardan foydalaniladi, bu xarakteristika ko‘rinishini va diod xususiyatini obyektiv baholash imkonini beradi.

3-ilova
Bipolyar tranzistorning statik xarakteristikalarini