Tuberkulyozning turli shakllari va o'pka surunkali nospetsifik kasalliklarida yo'tal xarakteri. O'pka tuberkulyozi va o'pkaning surunkali nospetsifik kasalliklarining qiyosiy tashxisi

kuzatiladi, u alьveolalar ichiga diapedez yo'li bilan tushgan eritrotsitlar 
parchalanishi natijasida ajraladi. Qora balg'am pnevmotoraksda bo'lishi 
mumkin, sababi nafas olishda kirgan ko'mir changlari bo'ladi. Baъzi bir dori 
vositalari balg'amga kizg'ish tus beradi. Odatda balg'am xidli bo'ladi. 
Balg'amdan chirigan hidning kelishiga o'pkadagi chirituvchi mikroflora 
tomonidan chaqirilgan abtsess yoki gangrena sabab bo'ladi. Qattiqligiga 
ko'ra balg'amning suyuq, quyuk va yopishqoq , xususiyatiga ko'ra balg'am 
shilliq, shilliq-yiringli, yiringli va qon aralash bo'ladi. Shilliq balg'am asosan 
rangsiz yopishqoq, cho'ziluvchan shaffof holatida bronxial astma xurujidan 
so'ng bo'ladi. Shilliq – yiringli balg'am ko'pincha o'pka va bronx 
kasalliklarida uchraydi. Quyuq shilliq-yiringli balg'am yo'tal vaqtida bronx 
bo'laklari ko'rinishida ajralishi mumkin. Quyuq va cho'ziluvchan shilliq-
yiringli balg'am mukovistsidozda ajraladi. Yiringli balg'am kam uchrab, 
plevra empiemasi bronx ichiga yorilganda ajraladi. Qon aralash balg'am 
o'pkadan qon ketishining belgisi hisoblanadi. Balg'am tarkibi va normal 
bronx sekreti tarkibiga asosan oqsil, glikoproteidlar, uglevod, nukleid va 
lipidlar kiradi. Ko'pchilik bioximiyaviy moddalar plazmadan diffuzlanadi, 

---

ammo bazilari o'pkada sintezlanadi, masalan surfaktant, mutsin va sekretor 
immunoglobulin A. Mutsin tarkibida ko'plab sial kislotalari bo'lib, balg'am 
elastikligini belgilab beradi. Traxeobronxial shilliq tarkibida suv 89-90% 
bo'lib, glikoproteinlar kompleksi hosil qilgan bo'ladi va shuningdek xlor, 
natriy, kaliy ionlari bo'ladi. Traxeobronxial shilliq va balg'amning 
immunologik xususuyati uning tarkibidagi laktoferringa bog'liq-u bronx