Turizmning shaxslar, jamiyat va davlat uchun ahamiyati

3.Turizm va mehmondo’stlik tushunchasi va mohiyati

Mehmondo’stlik tushunchasi dunyo sivilizatsiyasi kabi qadimiydir. Uning

rivojlanishi qadimgi begona bilan uchrashganda non sindirish urf-odatidan to

hozirgi ko’p qirrali mehmondo’stlik faoliyatigacha taqalib, ajoyib mutoala va

qiziqarli taqqoslashlar bugungi mehmondo’stlik menejmenti orqali amalga

oshirilishi mumkinligi kuzatilmoqda.

Mehmondo’stlik so’zining inglizcha ekvivalenti “hospitality” so’zi, eski

fransuz tilida “g’amxo’rlik qilmoq sayohatchilar uchun boshpana” ma‘nosini

anglatgan “hospise” so’zidan kelib chiqqan eng mashxur o’lim to’shagidagilar

shifoxonasi hisoblanmish Fransiyaning Burgundi regionidagi “Hospise De

Beaune” bo”lib, “Dieu mehmonxonasi” yoki ”Xudo uyi” deb ham ataladi. Bu mehmonxonaga 1443-yilda Burgundi kansleri Nikolas Rolin tomonidan

Kambag”allarga boshpona qilib ehson sifatida asos solingan.

Bu kasalxona vino olamidagi roli tufayli hanuzgacha faoliyat yuritayapti.

Asrlar osha, bir necha Burgundi er egalari uzumzorlarni “Hospise” ga harajatlarini

qoplab, ularni qo’llab-quvvatlash uchun tortiq qilganlar. Har kuzda, shu

uzumzorlardan olingan vinolar (taxminan yuz akr) Noyabrning

3-payshanbasida rangli vinolar auksionida sotiladi va Burgundi vinolarining keyingi yilgi narxini belgilab beradi.

Mehmondo’stlik hamda turizm industriyalari dunyodagi eng katta va tez

sur‘atlarda rivojlanayotgan sanoat guruhlariga kiradi. Bu sohalarining eng qiziq jihati, undagi kasblar sonining nihoyatda ko’pligidadir. Masalan siz, mehmonxona xo’jaligi hamda turizm sohalaridagi ish faoliyatingiz haqida o’ylaganingizda hayolingizga aynan nima keladi? Siz bosh oshpazni tasavvur qilasizmi yoki bosh direktornimi? Sizning do’stingiz esa bu sohada o’z biznesiga ega tadbirkorni tasavvur qilsa kerak. Yoki marketing direktori, yana bo’lmasa tadbirlar direktorlarini tasavvur qilarmikin? Bu borada variantlar sanoqsiz: restoran, kurort, kema va havo yo’llari, istirohat bog’lari, attraksionlar va qimorxonalarni sanab o’tishning o’zi mehmondo’stlik va turizm sohasidagi sektorlarning bir qisminigina ko’rsatadi.

Mehmonxona xo’jaligi ko’p tarmoqli ekan, unda xizmat va

mahsulotning etkazib berilishi va mijozning taassuroti kabi boshqaruvchi kuchlar mavjud. Ish yurituvchilar mehmon bilan to’g’ridan to’g’ri aloqa qiladimi yoki noqonuniy, alohida, shaxsiy aloqa qiladimi, bu sohadagi ishning tub mohiyati shundaki, u odam tajribasida, hatto restoran zaliga kirish vaqtida bir umr esda qolarli yorqin taasurotlar qolishiga ta‘sir ko’rsatadi

Turizm va mehmonxona xo’jaligining bog’liqligi shundaki, sayohatchilar

biz shu erga uchamiz, bu restoranda ovqatlanamiz, u mehmonxonada yashaymiz deyishadi.

Insonlar issiq uylarini tashlab safarga yo’l olish (bir o’zlari yoki hamroh

bilanmi) sabablarining barchasini o’ylab ko’ring-chi.

Insonlar turli hil sabablar bilan sayohat qiladilar: bu ta‘til, ish safari,

konferensiyada qatnashish yoki shunchaki kolledj yotoqxonasini ko’rish bo’lishi mumkin. Sayohat va turizm soyaboni ostida turgan shu sohada ish

yurituvchilarning vazifalari hech qanday sababga qaramay mehmonlarning uydan uzoqda bo’lgandagi barcha ehtiyojlarini qondirishdadir. Sayohatchilarga xizmat ko’rsatuvchilar o’z vazifalarini a‘lo darajada ado etganda mijozda yoqimli va unutilmas taassurotlar qoldiradilar. Bu insonlar turistlarni qarshilaydilar, iltifot ko’rsatadilar, ularga ma‘lumot beradilar, qulayliklar yaratadilar, ular haqda qayg’uradilar va bu insonlar birgalikda inson hayatiga ijobiy ta‘sir korsatuvchi jarayonning bir bo’lagini tashkil etadilar.

Topshiriq :O’zbekistonda turizmning yanada rivojlanishiga ta’sir etuvchi

omillarni yozib ko’rsating ! (kamida 5 ta shaxsiy fikrlar)

1

2