Türkmen d I l I n I ň DÜŞÜndirişLI

KANUNSYZLYK [ka:nu:nsuzluk], at. 1. 
Kanunyň ýoklugy. 2. Kada-kanuna terslik, kanuna 
laýyk dällik, kanuny bozmaklyk, bikanunçylyk.
KANUNY [ka:nu:ny], syp. Kanuna dogry 
gelýän, kanuna esaslanýan, kanuna daýanýan; 
hakyky, 
tüýs. 
Bu 
ýagdaýyň 
tebigydygyna, 
kanunydygyna hiç bir söz bolup bilmez (

Edebiýat 
we sungat

). 
KANUNYLYK [ka:nu:nuluk], at. Kanuna 
baplyk, kanuna laýyk gelijilik. Ýerine ýetirilen 
işleriň kanunylygy görnüp dur. 
KANY, çal., k.d. 

Hany?

, 

nirede?

diýen 
manyda ulanylan sorag çalyşmasy.
KAŇKAMA, iş ady. Kaňkamak ýagdaýy, 
hereketi. 
KAŇKAMAK, işl. Biderek, işsiz-pişesiz entäp 
ýörmek, ykmak, belli bir maksatsyz ykmandalyk 
etmek. 
KAŇKAMAKLYK, iş ady. Kaňkamak ýagdaýy. 
KAŇKAMAZLYK, iş ady. Kaňkap ýörmezlik. 
KAŇKAŞMAK,işl. 
Birnäçe 
bolup 
bile 
kaňkamak. 
KAŇKATMAK,işl.Birini biderek, işsiz-pişesiz 
aýlap, ykdyryp ýörmek. 
KAŇKAÝYŞ, iş ady. Kaňkamak ýagdaýy. 
KAPAS, syp. 1. Dem almasy kyn, dymyk, petiş, 
howasy ýok.Tamyň kömür gatyşykly kapas howasy 
gapydan gireniňden burnuňa kükäp urýardy (G. 
Kulyýew). 2. at, göç.m. Bendilik; türme, zyndan. 
Kapas içre galyp, eýlerem nala, Andalybam, 
gülgüzarym ýok meniň (Kätibi). 
KAPASA, at. 1. Daşy gözenekli gap şekilinde 
ýasalan guş saklanýan ýer. Olar kapasadan ýaňyja 
sypan ýaly agaçdan-agaja, şahadan-şaha ganat 
kakyp, 
gürrüldeşip, 
wagtyhoşluk 
bilen 
bökjekleşýärler (G. Kulyýew). 2. Adam göwresiniň
gapyrgalardan we onurgadan durýan süňk esasy. Döş 
kapasasy.  
KAPASLYK, at. Petişlik, dymyklyk. Howanyň 
kapaslygy, onuň dem almasyny kynlaşdyrýardy. 
KAPITAN [kapita:n], at. 1. Uly leýtenantdan soň 
berilýän serkerdelik derejesi. 2. Gäminiň serkerdesi, 
başlygy. Gäminiň kapitany. 3. Sportda bir toparyň 
ýolbaşçysy, baştutany. 
Futbolçylar toparynyň 
kapitany. 
KAPITANLYK [kapita:nlyk], at. Kapitan 
derejesi, kapitan bolmaklyk, kapitan bolup 
işlemeklik. 
Özüniň 
kapitanlyk 
derejesine 
çykarylanyny hem şonda eşitdi (A. Gowşudow).
KAPRON [kapyro:n], at. Emeli süýümiň bir 
görnüşi, şeýle-de şol süýümden dokalan mata, işilip 
taýýarlanan sapaklar we öndürilen başga önümler. 
Kapron jorap. Kapron köýnek. Kapron sapak. 
KAPYR [ka:pyr], syp. 1. Yslam dinine 
uýýanlaryň dinsizlere we başga dine uýýanlara 
berýän ady; dini başga. Kapyra – musulmança 
(Atalar sözi). 2. Gazaply, ýowuz, rehim-şepagatsyz, 
ýagşylyk etmegi unudan. Sen-ä bir kapyr ekeniň, 
rehim-şepagatyň ýok.  
KAPYRLYK [ka:pyrlyk], at. Gazaplylyk, 
ýowuzlyk, rehim-şepagatsyzlyk. 
Beýle-de bir 
kapyrlyk bolarmy? 

---

14 
KAPYÝA [ka:pyýa], at, edeb. Şygyr setirleriniň 
soňundaky sözleriň sazlaşygy. Magtymguly kapyýa 
meselesine-de aýratyn üns beripdir (

Edebiýat we 
sungat

). Rubagy ýazylmaz kapyýa üçin. Gazetde bir 
gezek çapyýa üçin. Eger-de çyn bolsa rubagylygy – 
Ýürekde 
çap 
bolar 
bakyýa 
üçin 
(K. 
Gurbannepesow).
KAPYÝALAŞDYRMAK [ka:pyýalaşdyrmak], 
işl. Goşgy setirlerini kapyýa getirmek, salmak, 
sazlaşdyrmak. Ol dörtlemäniň başdan üç setirini 
kapyýalaşdyrdy. 
KAPYÝALAŞMAK 
[ka:pyýalaşmak], 
işl. 
Goşgy setirleriniň ahyryndaky aýry-aýry sözleriň 
aýdylyşy taýdan biri-biri bilen sazlaşmagy.