Türkmen d I l I n I ň DÜŞÜndirişLI

ÝAMAŞGAN 
[ýamaşğa:n], 
hal, 
ser. 
Ýamaşgandan. Ahyrda ikisi bilelikde ýamaşgan 
gitmekçi bolýarlar (

Türkmen halk ertekileri

). 
Medet aga ýamaşgan aýbogdaşyny gurdy (A. 
Nazarow).
ÝAMAŞGANDAN [ýamaşğa:nnan], Täzeden, 
gaýtadan, ikilenç, ýaňadandan, ýamaşgan. Ol 
ýamaşgandan suwa tarap ylgady (A. Gurbanow).
ÝAMAŞDYRMAK, işl. Hemmesini ýamap 
çykmak, bir ýanyndan başlap ýamamak; bolşuna görä 
ýamamak. Öýüň ýyrtyk ýerlerini howanyň mazaly 
gurugançylyk wagty ýamaşdyraýyn (N. Saryhanow).
ÝAMAŞMAK, işl. 1. Ýamamaga kömek bermek. 
Howut ýamaşmak. 2. Birnäçe bolup bilelikde 
ýamamak. Oglanlar tigriň çüý deşip ýeli giden 
içkillerini ýamaşyp otyrdylar. 
ÝAMATMAK, işl. Ýamamak işini başga birine 
etdirmek. Köýnek ýamatmak. 
ÝAMAÝYŞ, iş ady. Ýamamak ýagdaýy. 
ÝAMYZ, at. Buduň çatalba birleşýän ýeriniň iç 
ýüzi. Ýat itiň guýrugy ýamzynda (Nakyl). 
ÝAN [ýa:n], at.1. Adam ýa-da haýwan bedeniniň 
sag ýa-da çep gapdaly, böwri. Ol eli bilen agyrýan 
sag ýanyny tutdy.2. Tarap, ugur. Haýsy ýana ser 
salsaň, äpet-äpet depeler ýatyr (

Edebiýat we 
sungat

). 3. Aýal-gyzlaryň köýneginiň aşyrysynyň 
goltuk tarapyna, köýnegiň etegine çenli urulýan uzyn 
mata bölegi. Keteni köýnegiň ýany. 4. Bir zadyň 
gapdaly, golaýy, ýakyny. Sürüjiniň ýany boşdy. Men 
olaryň ýanynda oturdym. 

Ýan bermek ýakyn adamyň ölümi, kesel we 
ş.m. sebäpli asgynlamak, ýata hassa bolmak.Oglunyň 
öldi habary gelenden beýläk uzaklaşdyrman, ene ýan 
berdi. Ýan bermezlik diýeniňi berk tutmak, öz 
gepiňi gögertmek üçin ýeň bermezlik (ser. Ýeň: ýeň 
bermezlik). Emma ejesi ýan bermedi (

Şasenem – 
Garyp

). – Men muny hak gözünden eşitdim – diýip,
Pirguly beg ýan bermedi (A. Gowşudow). Ýan janly 
adam ölende sadaka diýip öldürilýän ownuk janly 
(goýun, tokly). Ýan tazysy ýaly biriniň yzyna düşüp 
ýören, biriniň ýanyndan elmydama aýrylmaýan, 
hemişe bile gezýän. Ýan tazysy ýaly bolup, hiç 
Tyllanyň gapdalyndan aýrylanok (T. Taganow).