Türkmenistanyň Bilim ministrligi Magtymguly adyndaky Türkmen döwlet uniwersiteti


Download 2.8 Kb.
Pdf ko'rish
bet44/83
Sana11.11.2023
Hajmi2.8 Kb.
#1767143
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   83
Bog'liq
Bekjäýew T~Diller dünýäsi-2010`TDU

 
Itelmen dili-çukotka-kamçatka dillerine degişlidir. 
Kamçatkanyň günbatarynda kenar ýakalarynda ýaýrapdyr. 
Bu dilde gepleýänleriň sany az, ýagny 200 töweregi 
adamdyr. Çukotka-kamçatka diller maşgalasynyň beýleki 
dillerinden 
söz 
ýasalyşynyň 
ýokarylygy 
bilen 
tapawutlanýar. Ýazuwy ýok.
 
Iwrit-afraziýa dilleriniň biridir. Semit toparyna 
girýär. Ysraýylyň döwlet dilidir.Bu dilde gepleýänleriň 
sany 3,5 mln adamdan gowurak. Şiwelere bölünmeýär. 
Sözleriň sözlemdäki tertibi erkin. Sözlük düzüminde iňlis, 
nemes, arap, rus dillerinden alnan sözler bar. 22 harply 
ýewreý elipbiýi peýdalanylýar.
 

 
Kabardin-Çerkes 
dili- abhaz-adyg dilleriniň 
biridir. 
Kabardin- 
Balkarda we Garaçaý-Çerkesde 
ýaýrandyr. Bu dilde gepleýänleriň sany 370 müň 
töweregidir. Grammatik many aňladyşyň sintetik usullary 
agdyklyk edýär. Sözlük düzüminde osetin dilinden alnan 
sözler köp. Ýazuwy 1923-1036-njy ýyllarda latyn, 1940-
njy ýyldan başlap rus elipbiýiniň esasyndadyr. 
 
Kabil dili-afraziýa dilleriniň biridir, berber-liwiýa 
toparyna girýär. Demirgazyk Alžiriň daglyk etraplarynda 
ýaýrandyr. Bu dilde gepleýänleriň sany 2,6 mln adam 
diýlip çaklanylýar. Grammatikasynda analitik we sintetik 
serişdeler utgaşýar. Sözlemde sözleriň tertibi berk 
saklanýar: habar (işlik)-eýe-doldurgyç. Ýazuwy XX 
asyryň 8-nji ýyllarynda latyn elipbiýiniň esasynda 
döredildi. 


76 
 
Karel 
dili-ugor-fin 
dillerine degişlidir. Fin 
toparynyň pribaltika-fin toparçasyna girýär. Kareliýada, 
bölekleýin ýagdaýda Orsyýediň Kaliningrad, Leningrad, 
Nowgorod 
oblastlarynda 
ýaýrandyr. 
Bu 
dilde 
gepleýänleriň sany 77 müň adamdan gowrakdyr. 
Grammatik gurluşy goşulma arkaly söz üýtgedilişi amala 
aşyrýan dillere degişlidir. Grammatik many aňlatmakda 
sintetik usullar agdyklyk edýär. Häzirki wagtda ýazuwy 
ýok. Kareller edebi-ýazuw dili hökmünde ýakyn garyndaş 
dili bolan fin dilini peýdalanýarlar.

Download 2.8 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   83




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling