Türkmenistanyň Bilim ministrligi Magtymguly adyndaky Türkmen döwlet uniwersiteti


Download 2.8 Kb.
Pdf ko'rish
bet68/83
Sana11.11.2023
Hajmi2.8 Kb.
#1767143
1   ...   64   65   66   67   68   69   70   71   ...   83
Bog'liq
Bekjäýew T~Diller dünýäsi-2010`TDU

 
Selkup dili- samodiý dillerine degişlidir.Günbatar 
Sibiriň demirgazyk-gündogarynda we gündogarynda 
ýaýrandyr. Bu dilde gepleýänleriň sany 2 müň adam 
töweregidir. Demirgazyk, merkezi, gündogar, günorta 
şiweleri bar. Grammatik gurluşy goşulma arkaly söz 
üýtgedilişi amala aşyrýan dillere degişlidir. Grammatik 
many aňlatmakda sintetik usullar agdyklyk edýär. Ýazuwy 
XX asyryň 30-njy ýyllarynda latyn elipbiýiniň esasynda 
döredildi, 50-nji ýyllarda rus elipbiýine geçildi. 
 
Serbhorwat dili- hindi-ýewropa dilleriniň slawýan 
toparynyň günorta toparçasyna degişlidir. Horwatiýanyň, 
Bosniýanyň döwlet dilidir. Serbhorwat dilinde 16,5 mln 
adam gepleýär. Şotoko, çakow,kaýkow şiweleri bar. 
Grammatik gurluşy flektiw. Grammatik many aňlatmakda 
sintetik usullara eýedir. Edebi dil horwat we serb 
görnüşlerinde ýüze çykýar. Horwat görnüşi Horwatiýanyň 
çäklerinde, serb görnüşi bolsa, Bosniýanyň çäklerinde 
ýaýrandyr. Olaryň arasyndaky tapawut aýdylyş äheňinde 
we sözlük düzümindedir. Edebi diliň horwat görnüşinde 
halkara sözleri ýokdur, ol düşünjeler diliň öz sözleri arkaly 


104 
aňladylýar. Häzirki wagtda bu dilleriň her haýsysynyň 
özbaşdak dil hökmünde bölünmesi amala aşyrylýar. 
 
Sefard dili- hindi-ýewropa dilleriniň roman 
toparyna girýär. Rumynýada, Bosniýada, Gresiýada, 
Türkiýede, Ysraýylda, Demirgazyk Afrika ýurtlarynda 
ýaýrandyr. Bu dilde 100 müň töweregi adam gepleýär. 
Şiwelere bölünmegi diliň ýaýran ýurtlary bilen 
baglydyr.Edebi dili Ispaniýanyň XV asyrdaky edebi diline
ýakyndyr. Sözlük düzüminde ýewreý dilinden (iwritden) 
geçen sözler köpdür. Milli ýewreý elipbiýi ulanylýar.
 
Singal dili- hindi-ýewropa dilleriniň hindi toparyna 
degişlidir. Şri-Lankanyň döwlet dilidir. Singal dilinde 12 
mln töweregi adam gelpeýär. Grammatik gurluşy goşulma 
arkaly söz üýtgedilişi amala aşyrýan dillere degişlidir. 
Grammatik many aňlatmakda sintetik usullar agdyklyk 
edýär. Sözlük düzüminde tamil, pars, arap, malaý şeýle-de 
iňlis we portugal dillerinden geçen sözler köp. Hindi 
bogun 
ýazuwynyň 
bir 
görnüşi 
bolan 
granthi 
peýdalanylýar. 

Download 2.8 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   64   65   66   67   68   69   70   71   ...   83




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling