Тузувчилар: О. У. Авлаев, У. А. Бутаева, Г. Амирова. Таълимда интерфаол

MУАMMО
 
3-
 ҒОЯ
 
2-
 ҒОЯ
 
1-
 
ҒОЯ
 
ҚАРОР
 

---

75
талабалар билдирилган хулоса (қарор)ларни бир-бири билан 
қиёслайдилар. 
Муаммога оид тегишлича қарорлар борасида саволлар юзага 
келса, уларга тегишлича жавоб қайтарилади, ноаниқликларга 
аниқлик киритилади. Агар барча гуруҳлар томонидан муаммо 
юзасидан бир хил қарорга келинган бўлса, ўқитувчи бунинг 
сабабини изоҳлайди. 
"Қарорлар шажараси" методининг ўзига хос жиҳати шундан 
иборатки, бу метод бевосита маълум лойиҳа асосида қўлланилади. 
Мазкур лойиҳа қуйидаги кўринишга эга: 
7-жадвал 
"Қарорлар шажараси" методини қўллаш лойиҳаси 
 
“ҚАРОРЛАР ШАЖАРАСИ” методи 
УМУМИЙ МУАММО 
1-қарор варианти 
2-қарор варианти 
3-қарор варианти 
Афзаллиги Камчилиги Афзаллиги Камчилиги 
Афзал-
лиги 
Камчи-
лиги 
Қарор: 
 
 
"БЕШИНЧИСИ (ОЛТИНЧИСИ, ЕТТИНЧИСИ, ...) 
ОРТИҚЧА" МЕТОДИ 
Ушбу метод ўқувчи-талабаларнинг мантиқий тафаккур юритиш 
кўникмаларига эга бўлишларида алоҳида аҳамиятга эга. Уни 
қўллашда қуйидаги ҳаракатлар амалга оширилади: 
– ўрганилаётган мавзу моҳиятини очиб беришга хизмат 
қилувчи тушунчалар тизимини шакллантириш; 
– ҳосил бўлган тизимдан мавзуга тааллуқли бўлган тўртта 
(бешта, олтита, ... ) тушунчанинг ўрин олишига эришиш; 

---

76
– ўқувчи-талабаларга мавзуга тааллуқли бўлмаган тушунчани 
аниқлаш ва уни тизимдан чиқариш вазифасини топшириш; 
– ўқувчи-талабаларни ўз ҳаракатлари моҳиятини шарҳлашга 
ундаш (мавзуни мустаҳкамлаш мақсадида ўқувчи-талабалардан 
тизимда сақланиб қолган тушунчаларга ҳам изоҳ бериб ўтишлари 
ҳамда улар ўртасидаги мантиқий боғлиқликни асослашларини 
талаб этиш лозим). 
Мавзу моҳиятини ёритувчи тушунчалар ўртасидаги мантиқий 
боғлиқликни кўрсата ва асослай олиш ўқувчи-талабаларда 
мустақил фикрлаш, шахсий ёндашувларни асослай олиш, 
шунингдек, 
тенгдошларининг 
фикрлари 
билан 
шахсий 
мулоҳазаларини 
ўзаро 
таққослаш 
кўникмаларини 
ҳам 
шакллантиради.