U. ǴAfurov, Q. Sharipov

Ózgesheli 
belgileri
Isbilermenlik túrleri
Óndiris 
isbiler-
menligi
 
Kommer-
ciyalıq 
isbilermenlik
Finanslıq 
isbilermenlik
 
Qamsız-
landırıw 
xızmeti
 
Materiallıq resurs-
larǵa bolǵan talap 
dárejesi
Joqarı (3)
Tómen (1)
Tómen (1)
Tómen (1)
Finanslıq resursqa 
talap dárejesi
Áhmiyetli (2)
Joqarı (3)
Joqarı (3)
Joqarı (3)
Risk dárejesi
Tómen (1)
Áhmiyetli (2) Áhmiyetli (2) Joqarı (3)
Arnawlı bilim hám 
ruqsatnamaǵa talap 
dárejesi
Áhmiyetli (2)
Tómen (1)
Joqarı (3)
Joqarı (3)
Ulıwma dáreje
8
7
9
10
Máselen, óndiris isbilermenliginde materiallıq resurslar (imarat, 
qurılıs, texnologiyalıq liniyalar, stanoklar, shiyki zat hám materiallar)
ǵa bolǵan talap qalǵan isbilermenlik túrlerine salıstırǵanda joqarı 
boladı. Finanslıq resurslarǵa bolǵan talap ta áhmiyetli dárejede, 
biraq, kommerciyalıq, finanslıq hám qamsızlandırıw isbilermenligine 
salıstırǵanda tómenirek boladı. Usı tárizde, hárbir isbilermenlik túri-

---

13
niń ózgeshe belgileri boyınsha payda etilgen ballar jıyındısı olardıń 
quramalılıq dárejesiniń hár qıylı ekenligin kórsetedi. Usıǵan bayla-
nıslı, siz de ózgeshe belgilerin bahalaw arqalı ózińiz shuǵıllanıwıńız 
múmkin bolǵan isbilermenlik túrin tańlawıńızǵa boladı.
ISBILERMENLIKTIŃ FORMALARÍ
Isbilermenlik túrleri menen bir qatarda, isbilermenlik formaların 
da tuwrı tańlaw áhmiyetli. Isbilermenlik forması — xızmet boyınsha 
birge islesiwshiler, basqa isbilermenler hám mámleketlik basqarmaları 
menen qatnasıǵı jaǵınan ajıralatuǵın belgiler sisteması.
Isbilermenliktiń belgili bir forması bazar jaǵdayı hám isbilermen-
niń erkindegi kapitalı arqalı belgilenedi. Isbilermenliktiń tiykarǵı 
formalarına jeke tártiptegi isbilermenlik, jámáátlik isbilermenlik, 
korporativ isbilermenlik kiredi. Isbilermenlik hárbir formasınıń ózine 
tán ózgesheliklerin keyingi temalarda kórip shıǵamız. 
BUL QÍZÍQ...
Berto Jekobs hám onıń inisi Jon ómirge bolǵan jaqsı qatnasın 
da satıw múmkin degen sheshimge keldi. Bunıń ushın olar «Life 
is good» brendin jarattı. Dáslep 1984-jılı 48 futbolkaǵa sonday 
súrenli logotipler basıldı. Olar Boston qalasında tuwrıdan-tuwrı 
avtofurgonda satıla baslandı. 45 minut ishinde barlıq kiyimler 
satıp bolındı! Sonda aǵalı-inililer adamlarǵa optimizm úlestiriw 
menen de baylıq toplaw múmkinligin túsindi. Búgingi kúnde 
«Life is good» brendi ónimleri AQSHtıń ózinde 4500 sawda 
shaqapshasında satıladı, dúnyanıń 27 elinde onıń filialları bar. 
Jámi dúkánlarınıń sanı júzge jaqın. Kompaniyanıń paydası 2007-
jılı 100 million dollarǵa jetken.