U. ǴAfurov, Q. Sharipov

FINANSLÍQ ISBILERMENLIK
Siz, sonday-aq, arnawlı bilim hám kónlikpeler talap etetuǵın 
finanslıq isbilermenlik penen de shuǵıllanıwıńız múmkin.
Finanslıq isbilermenlik — pul hám bahalı qaǵazlardıń aldı-
sattısı menen baylanıslı bolǵan isbilermenlik xızmeti.
Finanslıq isbilermenliginde qımbat bahalı qaǵazlar (akciyalar, obli-
gaciyalar hám basqalar), valyuta qunları hám milliy pullar aldı-sattısı 
isleniwi onıń ózine tán ózgeshelikleri bolıp esaplanadı. Sonday-aq, 
finanslıq isbilermenlikti shólkemlestiriw ushın kommerciyalıq bank-
ler, finans-kredit kompaniyaları, fond, valyuta birjaları hám basqa 
sol sıyaqlı arnawlı mákemelerdiń xızmetin jolǵa qoyıw talap etiledi.
QAMSÍZLANDÍRÍW XÍZMETI
Turmıs hár túrli jaǵdaylarǵa, kútilmegen hádiyselerge tolı. 
Hárqanday adam kútilmegende densawlıǵın, tábiyiy apatshılıq yaki 
baxıtsız hádiyse nátiyjesinde mal-múlkin joǵaltıwı múmkin. Sonday-
aq, bazar ekonomikası jaǵdayında heshkimniń xızmet nátiyjesine 
tolıq kepillik berilmegen bolıp, kárxanalar finanslıq kriziske túsip 
qalıwı múmkin.
Sonday jaǵdaylarda qamsızlandırıw xızmetine zárúrlik tuwıladı.

---

12
Qamsızlandırıw — hár qıylı kútilmegen jaǵdaylar nátiyjesinde 
júzege keletuǵın finanslıq mashqalalardan qorǵaw xızmeti.
Qamsızlandırıw xızmeti de isbilermenliktiń arnawlı túri esap-
lanadı. Oǵan múlk qamsızlandırıwı, ómirdi hám densawlıqtıń jeke 
qamsızlandırıwı, risk qamsızlandırıwı, juwapkerlik qamsızlandırıwı 
kiredi. Ulıwma jaǵdayda qamsızlandırıw isbilermenligin qamsız-
landırıw xızmetiniń aldı-sattısı formasında sıpatlaw múmkin.
ISBILERMENLIK TÚRLERINIŃ ULÍWMA ANALIZI
Siz shuǵıllanbaqshı bolǵan isbilermenlik túrinen muwapıǵın tańlaw 
ushın hárbir isbilermenlik túriniń ózgesheligi boyınsha maǵlıwmat-
lardı ulıwma keste tiykarında analizlewińizge boladı. Bunda anıq 
belginiń quramalılıq dárejesin bahalaw ushın «tómen» — 1 ball, 
«áhmiyetli» — 2 ball, «joqarı» — 3 ball menen belgilep alamız.