Umumiy doc

XIX BOB. DAVRIY TEXNOLOGIK JARAYONLARNI AVTOMATIK 
BOSHQARISH 
 
19.1-§. DAVRIY TEXNOLOGIK JARAYONLARNI
AVTOMATLASHTIRISH MUAMMOSI 
Ma’lumki, kimyo va oziq-ovqat sanoatida davriy usul bilan amalga 
oshiriluvchi jarayonlarning ulushi ancha katta. Buning sababi shundaki, bu sanoatlar, 
odatda, ko‘p nomenklaturalardir. Ayni bir texnologik jihoz turli xil mahsulotlarni
chiqarishga imkon beradi. 
Davriy texnologik jarayonlarni avtomatlashtirish nuqtai nazaridan ularni 
uzluksiz turdagi jarayonlardan farq qildiruvchi bir qator o‘ziga xos xususiyatlarga 
ega. Davriy jarayonlarni avtomatik optimal boshqarish ishlab chiqarishni bir holatdan 
boshqasiga o‘tkazish, qurilmani boshqarishga ulash bilan bog‘liq, ya’ni avtomatik 
boshqarish tizimining ishlashi diskret xarakterga ega. SHuning uchun, boshqaruvchi 
qurilmalarni sintez qilish usullari diskret matematika: bul algebrasi, chekli avtomatlar 
nazariyasi va hokazolarga asoslangan. Xususiy hosilalardagi yoki o‘zgaruvchan 
koeffisientli differensial tenglamalar apparati amaliyotni qanoatlantiruvchi aniqlik 
bilan aniq masalalarni echishga imkon bergani uchun matematik modellash va davriy 
turdagi jarayonlarni optimallashtirish bilan bog‘liq muammolarni hal qilish uslubiy 
ma’noda prinsipial qiyinchilik tug‘dirmaydi, biroq muxandislik amaliyotida diskret 
matematika g‘oyalarining va usullarining qullanilishi ba’zi bir qiyinchiliklar bilan 
bog‘liq. Bu qiyinchiliklarning sababi shundaki, avtomatik boshqaruvchi qurilmalarni 
oziq-ovqat texnologiyasining davriy jarayonlariga tatbiqan tahlil va sintez qilish 
prinsiplari shu vaqtgacha ta’riflab berilmagan. Biz bu kamchilikni to‘ldirishga va bul 
algebrasi, chekli avtomatlar nazariyasi asoslarini va ularning avtomatik boshqaruvchi 
qurilmalar sinteziga tatbiq etilishini bayon qilishga harakat qildik. 
PDF created with pdfFactory Pro trial version 
www.pdffactory.com

---

511