Umumiy doc
- §. G‘ALAYONLANISH BO‘YICHA ROSTLASH
Download 6.99 Mb. Pdf ko'rish
|
Texnologik jarayonlarni nazorat qilish va avtomatlashtirish
|
10.3
- §. G‘ALAYONLANISH BO‘YICHA ROSTLASH 1830 yilda fransuz matematigi Ponsele g‘alayonlanish (yuk) bo‘yicha rostlash prinsipini (Ponsele prinsipi) ta’riflab bergan. Ijro etuvchi mexanizm rostlovchi organining ob’ekt yuki ta’sirida harakatga keladigan rostlash tizimi g‘alayonlanish bo‘yicha ART deyiladi. G‘alayonlanish bo‘yicha rostlash sezilarli tengsizlik paydo bo‘lishdan avvalrok g‘alayonlanishning zararli ta’sirini yo‘qotishga imkon beradi. Avtomat rostlagich bunday tizimlarda faqat konkret g‘alayonlanish ta’siriga javoban harakatga keladi. Rostlanuvchi ob’ektga esa bir necha g‘alayonlanishlar ta’sir qilishi mumkin. Rostlanuvchi ob’ektga ta’sir qilishi mumkin bo‘lgan g‘alayonlanishlar soni nechta bo‘lsa, bu ob’ekt shuncha avtomat rostlagichlar bilan ta’minlanishi kerak degani. Rostlanuvchi ob’ekt haqida aniq ma’lumotlarsiz uni g‘alayonlanish bo‘yicha rostlash mumkin bo‘lmaydi. Agar xom ashyo xossalarining o‘zgarishi avvaldan ma’lum bo‘lsa, xom ashyo zahirasi va turli aralashtirgichlardan foydalanib ta’minlashning tarkibi saqlanadi, yoki xom ashyo xossalarining o‘zgarishiga yo‘l qo‘yib, jarayonga berilgan vazifani o‘zgartirish yo‘li bilan chiqish parametrlarining doimiyligi saqlanadi. G‘alayonlanish bo‘yicha rostlash tizimida rostlash sifati jarayon parametrlarining avvaldan berilgan ma’lumotlarning aniqligiga bog‘liq. Bu tizimlar asosiy g‘alayonlanishlari ma’lum va o‘lchovli bo‘lgan ob’ektlar uchun qulay. YUk bo‘yicha rostlashda vaqtning har bir onida uzatish va iste’mol qilish o‘rtasidagi tenglikni ta’minlash juda qiyin. ART bilan g‘alayonlanish kompensasiyasining xususiyati – ular ochiq rostlash tizimlaridan iborat ekanligidir. Bu tizimlarda rostlanuvchi parametr bilan avtomat rostlash o‘rtasida aloqa yo‘q. Bunday ochiq rostlash tizimlarining kamchiligi rostlagich ishi va natija orasida aloqa yo‘qligida. Vaqt o‘tishi bilan tizimda paydo bo‘lgan eng kichik xato ham rostlanuvchi kattalikning chetga chiqishiga olib keladi. SHuning uchun, yuqori darajada aniqlikka ega bo‘lgan rostlagichlar yaratish zarur bo‘lib, buni amalga oshirish katta qiyinchiliklar bilan bog‘liq. PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com |
