Umumiy o‘rta ta’lim maktablarining 4-sinfi uchun darslik
Download 5.61 Mb. Pdf ko'rish
|
Tabiatshunoslik. 4-sinf (2017, A.Bahromov, Sh.Sharipov)
- Bu sahifa navigatsiya:
- Chotqol davlat bio sfera qo‘riqxonasi
- Ugom–Chotqol davlat milliy tabiat bog‘i
|
Toshkent viloyati
ning yer maydo ni – 15300 kv.km, aho lisi – 2 million 794 ming kishidan ortiq. Viloyat- da Chirchiq, Angren, Bekobod, Olmaliq, Yangiyo‘l va boshqa shaharlar mavjud (54-rasm). 53-rasm. Alisher Navoiy nomi- dagi O‘zbekiston milliy bog‘i. 52-rasm. Toshkent hayvo- not bog‘i. 87 Toshkent viloyatining sharqiy qismini Qorjantog‘, Ugom, Talas olatog‘i, Piskom, Chotqol, Qurama tog‘ tizmalari o‘rab turadi. Bu tog‘lar orasida ko‘pdan ko‘p qishloqlar joylashgan. 54-rasm. Toshkent viloyatining tabiiy xaritasi. 1 sm – 17 km 88 Toshkent viloyatida yozda harorat +38°C atrofi da, qishda −15°C gacha sovuq bo‘ladi. Sirdaryo, Chirchiq va Ohangaron kabi daryolar viloyatni suv bilan ta’minlaydi. Chirchiq daryosiga qurilgan Chorvoq suv omborining ahamiyati kattadir. Viloyatning katta qismini egallagan tog‘liklar boy tabiatga ega. Tog‘ yonbag‘irlarida lola, lolaqizg‘aldoq, rovoch, piskom piyozi, nor shirach, bodom, xandon pista, do‘lana, tog‘ olcha, zirk, archa, yong‘oq va boshqalar o‘sadi. Daryo sohillaridagi to‘qaylarda chiya bo‘ri, quyon, yovvoyi o‘rdak, g‘oz va qirg‘ovullar yashaydi. Tekis- lik va tog‘ etaklarida kaltakesak, ilon, yumronqoziq, toshbaqa, shuningdek, tulki, bo‘ri, bo‘rsiq, kaklik uchraydi. Tabiatni muhofaza qilish uchun Chotqol davlat bio sfera qo‘riqxonasi tashkil etilgan. Qo‘riqxona Chotqol tog‘ tizmasining g‘arbiy qismida joylashgan. Qo‘riqxona hududida qo‘ng‘ir ayiq, oq tirnoqli ayiq, Sibir tog‘ echkisi, bug‘u, to‘ng‘iz, qoplon, ko‘k sug‘ur, qizil bo‘ri, Turkiston silovsini, jayra, qora tasqara, qora kalxat, burgut kabi jonivorlar muhofazaga olin- gan. Ugom va Chotqol tog‘ tizmalari oralig‘idagi katta hududni Ugom–Chotqol davlat milliy tabiat bog‘i tashkil etadi. Bu joylarda bolalar va kattalar dam olishi uchun ko‘plab dam olish maskanlari barpo etilgan. Toshkent viloyati hududida oltin, mis, qo‘ng‘ir ko‘mir, marmar, granit, ohaktosh kabi konlar bor. 89 54-rasmdan Toshkent viloyati hududini, viloyat hudu- didagi tog‘ tizmalarini, asosiy daryo, suv ombori va katta shaharlarni ko‘rib chiqing. Download 5.61 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|