59
biroz yom
g‘ir yog‘adigan bahor boshlarida o‘sib,
qurg‘oqchil yozda qurib qoladi.
Saksovul, yantoq kabi o‘simliklar qurg‘oqchil sha-
roitga
moslash
gan. Bu o‘sim
liklarning ildizi juda
uzun bo‘lib, yerosti suvlaridan to‘yinadi.
O‘zbekiston hududining yarmiga yaqinini cho‘llar
egallagan. O‘lkamiz hududida
Qizilqum, Ustyurt,
Mirzacho‘l, Qarnobcho‘l, Qarshi cho‘llari mavjud.
Cho‘llarda yoz mavsumi 5–6 oy davom etib,
havo harorati soya joyda +50°C gacha ko‘tariladi,
qum esa +80°C gacha qiziydi. Bu davrda yog‘in
yog‘maydi. Keng cho‘llar
ustida issiq shamol esib,
o‘zi bilan qum va changlarni olib keladi. Bunday
sharoit o‘simlik va hayvonlar uchun halokatlidir.
O‘lkamiz cho‘llarida bahor boshlarida va kuz oxir-
larida oz miqdorda yomg‘ir yog‘adi. Qishda havo
harorati
−20°C gacha sovuq bo‘lib, qor yog‘adi.
Cho‘llarda yantoq, shuvoq, tereskan, jung‘or gul-
sapsari, nashtarbarg,
merendera, cho‘l yulg‘uni, sas-
siqqavron, saksovul, juzg‘un, quyonsuyak, oqtikan
kabi o‘simliklar o‘sadi (31-rasm). Cho‘lning
ayrim joy-
larida bahorda boychechak, lola va lolaqiz
g‘aldoqlar
bilan qoplanib, chiroyli manzarani hosil qiladi.
Qushlardan so‘fi to‘rg‘ay, turto‘rg‘ay, yo‘rg‘atuvaloq,
bizg‘ildoq, qironqara, tuvaloq, qirg‘iy, ilonxo‘r burgut,
qoraqush kabilar uchraydi (32-rasm).
Cho‘lda
yirik hayvonlar
dan jayron, oqquyruq, qu-
lon, tulki, chiyabo‘ri, qum mushugi kabilar yashay-
di. Mayda hayvonlardan esa qo‘shoyoq, toshbaqa,
tipratikan,
yumronqoziq, kaltakesak, ilonlar ko‘p
