Umumiy o‘rta ta’lim maktablarining 5-sinfi uchun darslik

Qishloq xo‘jaligida kartoshka yetishtirish 
texnologiyasi va jarayoni
Kartoshka qimmatli oziq-ovqat ekini bo‘lib, tarkibida 20 
foiz kraxmal, 2 foiz oqsil va mineral tuzlar bo‘ladi. Bundan 
tashqari, kartoshka tugunaklarida C (askorbin kislotasi) va B
1 
(tiamin), B
2 
(riboflavin), B
6
(pirdoksin) vitaminlari bor. 
Agrotexnika tadbirlari o‘z vaqtida va to‘g‘ri amalga oshiril-
ganda 200–250 sentner va undan yuqori hosil olish mumkin. 

---

198
Kartoshka 
ning bitta tupida 3–6 taga-
cha poya hosil bo‘ladi. Poya ba 
landligi 
50–80 sm, poyaning rangi ko‘k yoki 
qizg‘ish-qo‘ng‘ir bo‘lib, o‘ziga xos 
hidga ega. Gullari shingilsimon bo‘lib, 
yirik va mayda bargchalari ko‘p bo‘ladi. 
Bitta gul bandida 2–3 ta va undan or-
tiq gul ochiladi. Mevasi shirasimon 
suvli, ikki bo‘lakli rezavor meva. Uning 
ichida juda mayda, biroz yassi, sarg‘ish 
rangdagi urug‘lari bo‘ladi (7-rasm). 
Yetishtirish texnologiyasi. Almashlab 
ekish. O‘zbekiston sha 
roitida kartosh-
ka yetishtirish uchun tog‘ va tog‘oldi 
hududlari, daryo etaklari tuprog‘i eng maqbul hisoblanadi. 
Bunday tuproqlar organik o‘g‘itlarga boy hamda kamroq 
qiziydi. Shuningdek, bo‘z yerlar va boshqa tur tuproqlar ham 
kartoshka yetishtirish uchun yaroqlidir. Kartoshka sabzavot 
turlari bilan almashlab ekiladi. Karam, bodring, poliz, ildizme-
vali va dukkakli ekin kartoshka uchun o‘tmishdosh hisoblana-
di. Kechki kartoshkani sabzavot, boshoqli don va silos uchu n 
ekinlar – makkajo‘xoridan bo‘shagan yerlarga ekish mumkin.
O‘g‘itlash. Kartoshka bahorgi o‘g‘itlarga sezgirdir. Azot 
poya ning o‘sishini kuchaytiradi va hosildorlikni oshiradi. Ma-
halliy sharoitda kartoshka ko‘proq azotli va fosforli o‘g‘itlarni 
talab qiladi. Bu ekin, ayniqsa, mineral o‘g‘itlarga sezgirdir. 
Organik moddalar kam tuproqlarda kartoshka o‘g‘itlarga ta-
labchan bo‘ladi. Organik va mineral o‘g‘itlardan birgalikda 
foydalanish yaxshi samara beradi.