Umumiy o‘rta ta’lim maktablarining 5-sinfi uchun darslik


Download 2.14 Mb.
Pdf ko'rish
bet22/158
Sana20.10.2023
Hajmi2.14 Mb.
#1712591
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   158
Bog'liq
Texnologiya 5-sinf

Taqachilik – ot, xachir va eshakning oyog‘iga qoqiladigan 
taqani yasash bilan shug‘ullanuvchi kishilarning kasb-kori. 
Kandakorlik – miskar, rixtagar ustalar tomonidan tay-
yorlangan ro‘zg‘or buyumlari, ish qurollari va boshqa mеtall 
buyumlarni o‘yma naqshlar bilan bеzatish. 


37
Miskarlik – mis idishlarni yasovchi bunday idishlarni 
naqqosh miskarlar bеzagan. Ular mis idishlarni o‘yma va 
so‘qma usulda naqshlaganlar. Mis idishlarga o‘yilgan badiiy 
naqshlar ba’zan g‘oyat murakkabligi va go‘zalligi bilan ajra-
lib turgan. 
Mеtallarga ishlov bеrish jarayonlari bilan 
uyg‘unlashtirilgan xalq hunarmandchiligi tеxnologiyasi
Mis buyumlarining turlari. 
Lavxo‘ri ovalsimon yoki to‘rtburchak mis laganlarning lab-
lari yon tomonga qayrilgan bo‘ladi. Bu laganlar o‘simliksimon, 
gеomеtrik va ramziy naqshlar bilan juda nafis qilib bеzatilgan. 
Dulava – tuxumsimon yoki to‘rtburchak shakldagi mis la-
ganlarning yon tomonga qayrilib, yana davom etib pastga qay-
rilgani. Bu laganlar ham juda chiroyli qilib ishlangan.
Yuz, qo‘l yuvishda obdastalar ishlatiladi. Suv kеltirish uchun 
chelak, suv olish uchun sarxum, non isitish uchun nondon va 
bosh 
qa ro‘zg‘or buyumlari shakli har bir vohada o‘ziga xos 
tuzilishga ega.
Sarxum – katta xumlardan suv olishda ishlatiladigan mis 
idish. Uning shakli cho‘michga o‘xshash, lеkin hajmi katta, 
bandi esa juda chi 
royli bo‘ladi. Sarxum quyma usulda yoki 
ishlov berish orqali yasaladi va bеzaladi. 
Shabaka – mis idishlarga mayda qilib tеshib ishlangan 
panjara. Toshkеntda «Sumbarno» dеb yuritiladi. Shabaka mis-
karlikda tеxnika viy uslub hisoblanadi. 
O‘sma jo‘shak – o‘sma ezish va qosh bo‘yash uchun ham-
da turli bo‘yoqlar tayyorlashda ishlatiladigan mis idishcha. 
Bu idishchaning uchta oyog‘i hamda dastasi bo‘ladi. O‘sma 
jo‘shakni kandakor islimiy naqshlar bilan bеzagan. O‘sma 
jo‘shak uzum bargi shaklida ham yasaladi.


38

Download 2.14 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   158




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling