Universiteti b. A. Bahritdinov s. A. Zokirova
ha m 6 0 foiz d a n osh iq ro q , G FR va A Q S H da e s a bu raqam 2 0 fo izd a n k am roq q a
Download 35.04 Kb. Pdf ko'rish
|
|
ha m 6 0 foiz d a n osh iq ro q , G FR va A Q S H da e s a bu raqam 2 0 fo izd a n k am roq q a te n g . S o b iq S o v e t Ittifoqida e s a bu k rsatqich 5 0 fo izg a yaqin b lg a n , a m m o m illio n la b o ila la r o z iq - o v q a t m a h s u lo t la r ig a o ’z d a r o m a d la r in in g 7 0 fo iz n i sarflaganlar. 1991-yil ap relidagi narxlam i islo h qilinishi o z iq -o v q a t m a h su lo tla rg a xarajatlam i y a n a d a oshirib yubordi, bu e s a k p lab k rsatkichlar b yich a S o b iq Ittifoq h a m q o lo q d a v la tla r q a to r id a e k a n lig in i ta s d iq la d i. H ozirgi R o s s i y a d a G o s k o m s t a t n in g m a ’lu m o tig a k ra, o q s il k a lo r iy a s i y e tis h m o v c h ilig i belgilari b lg a n aholi 2 0 fo izd a n k p rog’ini tash kil etadi. D u n y o q ish lo q xjaligi rivojlanishining hozirgi z a m o n d a ra ja sid a o ziq -o v q a t m ahsulotlari y e tish m a slig i s a b a b b lgan ocharchilik qandayd ir m u a y y a n sa b a b la r tu fa y lig in a b lis h i m u m k in . U la r g a s a b a b , o b - h a v o q iyin ch ilik lari v a u r u sh harakatlari b lishi m um kin. Bu om illarning m avju d b lish i k atastrofik n atijalarga olib k ela d i, 1 9 9 1 yild a E fiop iyad a ry b e r g a n qu rg q ch ilik oq ib a tid a 4 - 5 m ln. b a ’zi m a n b a la r b y ich a hatto 7 mln. kishi zarar k rgan. Q urg qchilik n atijasid a ro’y b erg a n eh tiyojn i q o p la s h u c h u n m a m la k a t 1 m ln .t o z iq -o v q a t m a h su lo tla rin i x a lq a ro y o rd a m sifa tid a o lish i lozim ed i. A m m o m intaqaviy om illam i rkach qilib v a u n g a kardinal ta ’sir o ’tk azish ilojini q ilm asd an turib, uni b a h o n a qilish oqibatlari jud a achinarli. «O b -h avon i a y b la sh - ja v o b g a rlik d a n q o c h is h n in g e n g q u la y y lid ir » ,- d e b a y tg a n e d i A n g liy a agrar iqtisodchilaridan biri. Q ism a n , 1 9 8 3 -8 4 - yillardagi qurg qchiliklarda Efiopiya va S u d a n d a ochlik y u z a g a keldi (natijada 0,5-1 mln. kishi vafot etdi), vaholan ki oziq - o v q a t m a h s u l o t la r i i s h l a b c h i q a r i s h 1 9 7 9 - 1 9 8 1 - y illa r g a n i s b a t a n bu m am lakatlarda 1 2 ,5 va 11,0 foizni, K ab o-V erd ed a 3 8 ,5 foiz v a B o tsv a n a d a 1 7 foizni tashkil e tg a n b lsa -d a , oqibatlari a n c h a yengilroq bldi. S h u n d a y qilib, b u n d a y sharoitlarda faol davlat siy o sa ti kerak blib, holatni y a x sh ila s h g a xronik noloyiqlik oxir-oqibatda rejimning s h a k s iz yiqilishiga olib k elad i, E fiop iyad a s h u n d a y hol y u z berdi. Oziq-ovqat mahsulotlari masalalarini yechish yollari imkoniyatlari O z iq - o v q a t m a h s u lo t la r i m a s a la la r i g lo b a l h o ld a , b u tu n in s o n iy a t n i, ja h o n n in g b arch a katta davlatlarini q a m r a g a n h o ld a a k s etad i. B o sh q a to m o n d a n , u yorqin ifo d a la n g a n g eo g ra fik xarak terga e g a v a hu du diy m am lakat, rayon kabi turli zinalarida n a m o y o n etad i. Yer sh arid a n o to ’g ’ri ovq a tla n ish , tyib o v q a te m a s lik v a ochlik o ’tkirligi va m iq V o si, e n g a w a lo , ijtim oiy-iqtisodiy om illar bilan b elgilan ad i. Ko’p hollarda ular u z o q tarixiy ildizlarga v a siv iliza tsiy a m an b alariga e g a b o ’lib, ko’p in ch a XX a sr qarashlari v a xatolarining biri sifatida krinadi. A holining o z iq -o v q a t m ahsulotlari bilan ta ’m inlash siy o sa tin i ish lab chiqarish v a ta sh q i s a v d o ba la n sin i h is o b g a o lg a n h o ld a b a la n s g a erish ish u ch u n intilish im k on iy a tla ri, e n g a v v a lo , ayrim m a m la k a tla r d a r a ja s id a , x o lo s . O z iq -o v q a t m ahsulotlari m a s a la s in i «olib ta s h la s h » kaliti u lam in g har birida o ’ziniki b o ’lishi lozim . B u n d a y p o z itsiy a d a n p la n e ta n in g a g r o resu rsla ri sa loh iyatin i b a h o la s h - u m u m n a z a r iy v a z if a , u b ila n is h la b c h iq a r is h , n a tija d a d e m o g r a fik o x irg i koY sa tk ich la rg a ch iq ish b o g ’la n g a n . A m aliy tavsiy a la r e s a to ’g ’ridan to ’g ’ri davlat k e sim id a su v er e n itetn in g b o s h yetkazuvchilari uch u n fo y d a la n ish d a realdir. K elajakda p la n eta n in g tabiiy resurslarini q ish lo q x o jaligi faoliyati s f e r a s ig a jalb qilishi jonli m u zo k a r a la r m a zm u n i b o ’lib qoladi. A grotabiiy om illam in g yetarli d a r a j a d a r g a n il m a g a n l i g i v a i s h l a b c h i q a r is h d a u la r d a n t o ’la q o n li fo y d alan ilm agan ligi v a ta rm o q d a a g ro tex n ik istiq b o lla rg a n isb a ta n turlicha fikrlar borligi b u n g a s a b a b b o ’ladi. Buning ustiga, q a n d a y ovqatlanish tarkibi qabul qilinishidan ko’p narsa b ogliq ilmiy a s o s la n g a n yoki am alda mavjud b lgan. A garda a s o s qilib bitta ratsion, m a sa la n « o ’rta» yevropalikning ratsionini olgan holda ham , p lan eta aholisin in g m um kin b o lg a n so n ig a nisb atan m u taxassislam in g fikri katta farq qiladi - gorizontda y u za g a kelayotgan 7 mlrd. real r a q a m d a n to g ip o te tik 5 0 mlrd. k is h ig a c h a . Oxirgi h o la td a ilg ’or texnologiyalam i h a m m a joyda yoyilishi e n g muhim d e b qabul qilinishidan tashqari, quruqlikning yuqori qism i 7 0 foizni zlashtirish krsatkichlari haq ida g a p yuritiladi. Y ern in g q is h lo q x ja lig i s a lo h iy a tin in g k o ’p la b h iso b o tla r i o r a s i d a e n g fu n d a m e n ta li 7 0 -y illa rd a g o lla n d olim lari guruhi to m o n id a n bajarilgan. U lar y e rg a ish lo v b erish u ch u n o ’zlashtiriladigan hududni 3 7 1 4 mln. g a d e b baholadilar. Bu e s a jam i quruqlikning 2 7 ,4 foizn i (A n ta rk tid a d a n ta sh q a r i), u lard an s u g ’o rish y o ’li bilan 4 7 0 m ln .g a h a y d a b ish la tish u ch u n zla sh tir ish m um kin d e b to p ish d i. Bu k rsatkichlardan m ak sim al im koniyat (tabiiy b io m a s s a sh ak llan ish i ja r a y o n ig a f o to s in te z resu rsla rin i t a ’sir e tis h i c h e g a r a la n g a n lig i h isob i bilan) ish lo v b erilgan q atlam n in g biologik hosildoriigi d o n ek v iv a le n tid a yiliga 4 9 8 3 0 m ln.t h is o b la n g a n . A m a ld a e s a is h lo v b erila d ig a n m a y d o n n in g katta q is m ig a texnik, to n iziro v k a q ilad igan , y e m u c h u n v a b o s h q a o z iq -o v q a t b lm a g a n ekinlar ek ilad i. H ozirgi z a m o n s h a r o itid a b a r c h a e ’tibor r iv o jla n a y o tg a n m a m la k a tla rd a hosildorlikni o sh irish lozim ligiga qaratilayapti, chunki u y e rd a agronom ik v a b o s h q a ilm iy-texnik s o h a s id a erish ilgan yutuqlarga s u y a n is h m um kin. A m m o b u m e x a n ik 0 ’zIa sh tir ish te z is la r n in g u m u m a n o lg a n d a h aq iqatligini in o b a tg a o lg a n h old a, sa m a ra d o rlig i shubhalidir. 0 ’z g a , tropiklarning kam o ’rganilgan tabiiy koni, ularning tabiiy g e o siste m a la r in i a n tr o p o g e n ta'sirlarga s e z u v c h a n lik rea k tsiy a si, uchin chi d u n y o qish loq larid a qul kuchlarining kpligi, ilgr a g r o tex n o lo g iy a la m in g yuqori e n e r g i y a x a r a j a tla r i - b u la r n in g h a m m a s i a a n a v i y q i s h l o q x ja lig in i in ten sifik atsiya ku ch alaridan yurish im koniyatlarini c h e g a r a la b q y a d i. Krinib turibdiki, y a x sh i istiqbollar p astk i kengliklar m a m la k a tla rid a yilig a ikkinchi va h atto u ch in ch i ek ish larn i a m a lg a osh irish n i ta q o z o etad i, bu ning u ch u n birinchi n a v b a td a te zp is h a r navlar va quruq m a v s u m d a s u g ’orish n i y lg a q y ish lozim . B u e s a s e le k t s iy a v a g e n e tik a n in g k e lg u si m u v a ffa q iy a tla rig a a s o s la n g a n um id lar bilan bogliq, a m m o ularni oldind an aytib b lm aydi: 60-yillar rtalarida b g ’d o y n in g yuqori hosilli gibrid navlari p a y d o b lishi m u ta x a s sisla r u ch u n h a m k u tilm a g a n hol b lib , « y a sh il istiqlol» k e n g k la m d a y o y ilish ig a turtki b ld i. A Q S H d a h osild or su t beru vch i h ayvon lam i kaloriyali y em la r bilan ta^minlash u ch u n s o y a k e n g tarq alish i k atta h is s a q sh d i. F A O ning hujjatlariga a s o s a n 1995-yild a ja h o n a h olisin in g p a s t darom adlari b y iich a 8 8 m am la k a t m avjud blib, ularda o z iq -o v q a t m ahsulotlari y e tis h m a s e d i. U la r n in g 3 0 t a s id a n k p r o g ’i tg a n yilla r d a v o m id a z in in g e k s p o r t tu sh u m larin i o z iq -o v q a t m ah su lotlarin i so tib o lis h g a y naltirishdi. Bu d avlatlar q atoriga R o s s iy a h a m kiradi, uning importida o z iq -o v q a t m ahsulotlari 2 5 -3 0 foizni tash kil e ta d i. S h u bilan birga g lob al a h vol ju d a y o m o n e m a s . a rb iy Y evrop a va A Q S H d a d avlat s iy o s a ti ish lov beriladigan m a y d o n la m i c h e g a r a la s h g a qaratilgan blib, q ish lo q xjaligi m ahsulotlarini ortiqcha ish la b chiqarilishiga yl q ym aslik , a k s h o ld a s h u n d a y p ayt kelishi mumkinki, narxlar p a s a y is h id a n k ela d ig a n zarar ta la b g a tulovqob iliyatini o s h is h i bilan q o p la n m a y d i. Hosildorlik katta b lg a n d a agrar m a h su lo tla rg a narxlar sh u darajada tu sh ib k etishi m um kinki, xarajatni h a m q o p la y olm a y d i, q ish lo q x jaligi tarm oq shakllantirishni b o sh la m a slik , q ish loq n i m ajburan ja m o a la sh tirish , xronik krizisni y e n g is h n i im k o n iy a tsiz qildi. D u n y o aholisini o z iq -o v q a t m ahsulotlari bilan ta ’m in la sh d a ijtim oiy-iqtisodiy v a tarixiy m a n b a la r g eo g ra fik d iffere n siy a si tahlilidan kelib chiqib, ochlik, o m m a v iy ocharch ilik v a b o s h q a s h u turdagi qiyinchiliklar ja m iy a tn in g h a y o tig a kuchli t a ’sir k o ’rsatadi. U la r s h u ju m lad an , hok im iyatning o z iq -o v q a t sektori ishlariga 0 ’z t a ’sirini tk a z is h n i o d d iy la s h tir ib , u o rq a li x jalik m e x a n iz m in in g b a r c h a a v t o n o m y a c h e y k a la r ig a n is b a t a n m a r k a z la s h tir ilg a n rolini m u s t a h k a m la s h g a intilad i. B izn in g m a m la k a tim iz d a bu iq tiso d iy b o s h q a r u v n i r e a n im a ts iy a q ilish u c h u n j s h q in u r in ish la r g a v a h a q iq iy b o z o r n i v u ju d g a k e lis h i y lid a q s h im c h a t siq la r q o ’y ilish ig a o lib k ela d i. K e s k in la s h g a n o z iq -o v q a t m a h su lo tla ri bilan t a ’m in la s h n in g turli xil holatlari n atijasi, g u m a n is tik m avjud lik ning ifo d a la n g a n n a m o y is h i b lib , e s k ir g a n k o n s e r v a tiv s h a k lla rn i s a q la g a n h o ld a iq tiso d iy o t rivojlanishini t x ta tish g a urinish m uhim a h a m iy a tg a egadir. S h u n in g u ch u n o ziq - o v q a t m ah su lotlari bilan ta ’m in la sh krizisini y e n g ib tish v a z ifa s i b a r c h a d a v la tla r u c h u n a lo h id a a h a m iy a t g a e g a , v a uni d em ok ratik usullar bilan y e c h is h milliy q ayta tu g ’ilish ylini o c h u v c h i, taqdirni b e lg ila b b e ru v ch i x a ra k terg a e g a . II вов. JAHON AHOLISIGEOGRAFIYASI 2.1. Aholining jamiyat taraqqiyotidagi ahamiyati, uning ayrim tarixiy davrlardagi soni va dinamikasi Aholi so n i va tarkibi uning bajarad igan vazifalari bilan b o g liq h old a b ah olan ad i. Aholi, a w a la m b o r , o ’zid an k o ’p a y a d ig a n , o ’zini takror barpo q ilad igan b io so tsia l organizm dir. Aholi s h u bilan birga jam iyatn in g a s o s iy ish la b chiqaruvchi kuchi va is t e ’m o lch isid ir. A n a s h u n u qtai n a z a r d a n ah o li s o n i, tarkibi, o ’s is h sur'atlari, jo y la sh ish ig a x o s x u s u s iy a tla m i tahlil e tis h a lo h id a a h a m iy a t k a s b e ta d i. In so n iy a t tarixining katta davri d a v o m id a , y a ’ni n e o lit d avrid an eram izn in g XIX a sr ig a c h a aholi so n i v a tarkibi a n ’a n a v iy d e b ataluvchi tur ta ’sirida takror barpo etilardi. U n g a jud a yuqori darajad agi (har 1 0 0 0 k ish iga n isb a ta n tu g ’ilgan lar so n i 4 0 - 4 5 ni tash kil etd i) tu g ’ilish h a m d a yuqori darajad agi o ’s is h (3 0 -3 5 prom ille) v a p a s t darajad agi tabiiy s is h x o s ed i. Aholini takror b arp o qilinishining u sh b u turi agrar iqtisod iyot v a u n g a x o s ijtimoiy m u n o sa b a tla r bilan b e v o s ita a lo q a d o r edi. B u n d a k o ’p bolali oilan i tash k il q ilish g a intilish, a y n iq sa xjalik ish larid a o ta g a ko’m ak beruvchi gil b o la la m in g m avjud ligiga va so n in in g k o ’p b o ’lish ig a katta tibor qaratilardi. O ta -o n a oilad a 3 - 4 fa r za n d g a e g a b o lm o q c h i b lsa , u n d a ayol k a m id a m a zk u r m iq d o rd a n ikki-uch m arta ko'p b o la tu g ’ish i lozim e d i, chunki lim , a y n iq s a g d a k la r v a b o la la r lim in in g n ih o y a td a y u q o rilig i t u g ’ilg a n bolalarning yarm id an kpini zi bilan olib ketardi. Bir n e c h a m in g yillar m o b a y n id a lim n ing ju d a katta v a a h oli sish in in g p a s t b lishligi zin in g o yek tiv sa b a b la r g a egadir. D a s ta w a l bu m od d iy v a sanitar- gig ien ik sh a rt-sh a r o itla m in g q o n iq a r siz a h v o ld a e k an ligi, q o la v e r s a , vaqti-vaqti bilan takrorlanib turuvchi ocharchilik, o ’lat, v a b o v a c h e c h a k epidem iyalari natijasida y u z m in glab o d a m la m in g qirilib ketishi. Yer sh a rid a b u n d ay ofatlar 2 0 0 - 4 0 0 ,1 6 0 0 - 1650-yillar ich id a q a y d etilg a n blib, o ’s h a davrlarda aholi so n i u m u m a n o ’sm a d i, 1 3 0 0 - 1 4 0 0 - yillar d a v o m id a q o ra la t e p id e m iy a s in in g t a ’sirid a s a y y o r a z ah olisin in g 1 /4 q ism id a n ajraldi, un ing so n i k esk in kam aydi. Aholi k rsatkichlariga oxiri k rin m a y o tg a n urushlar h a m katta sa lb iy t a ’sir k o ’rsatib k e lm o q d a . U rushlar XVIII a s r d a 5 ,2 m ln. k ish in in g y o s t ig ’ini quritdi. XIX a s r g a c h a b lg a n d a v r d a d e m o g r a fik j a r a y o n la r d a s e z ila r li s if a t 0 ’z g a r is h la r i b lib tm a d i. U n d a n k e y in g i d a v r d a a h o lin in g ta b iiy h a ra k a ti k r s a tk ic h la r id a d e m o g r a fik o ’tis h ja r a y o n i b o s h la n d i. U o ila b a ja r a d ig a n v a zifa la rn in g k e s k in z g a r is h i, tu r m u sh n in g n isb a ta n y a x s h ila n is h i, a h olin in g y o s h tarkibidagi siljishlar va b o s h q a narsalar bilan b o g la n g a n d ir . D e m o g r a f olim lar d em o g ra fik o ’tish jarayonini to ’rt k etm a -k et keluvchi fa z a n i o ’z ic h g a olish in i ilm iy a s o s la b bergan lar. B irinchi fa z a u c h u n t u g ’ilish n in g yuqori d a r a ja d a s a q la n is h i v a o ’lim n in g k e sk in q isq a r is h i o q ib a tid a v u ju d g a k elu v ch i ju d a yuq ori d a r a ja d a g i ta b iiy o ’s is h x o sd ir. Ikkinchi fa z a kp bolali oilad an kam tolali o ila g a tish, lim ning qisq arishi, tu g ’ilishning e s a u n d an h am kp m iq iy o sd a k a m a y ish i natijada tab iiy s is h n in g p a s a y is h i b ila n ifo d a la n a d i. U ch in ch i fa z a d a , a w a la m b o r , ah oli ich id a qariyalar so n i v a u lu sh in in g o ’sish i h a m d a tu g ’ilish n in g a s ta -s e k in p a s a y is h i n a tija sid a lim b irm u n ch a ktariladi. M azkur b o s q ic h d a a h oli s o n i ju d a k am m iq d o r v a t e z s u r ’atla rd a o ’s a d i yoki q is q a r a d i. Trtinchi fa z a d a tu g ilish v a o ’lim k rsatkichlari te n g la sh a d i, ah olin in g um u m iy 0 ’s is h i b a r h a m to p a d i. D em o g ra fik o ’tish davri d a s t a w a l Y ev ro p a d a XVIII a sr d a b o sh la n d i. S h u n d a tabiiy o ’s is h 2 0 - 3 0 prom illega te n g b o ’ldi, buni h aq iqatd an h a m d em o g ra fik inqilob d e b a ta s h m um kin. Chunki, 1 0 -2 0 yil oldin atigi 5 - 1 0 p rom illega te n g b lg a n tabiiy o ’s is h q isq a v a q t ich id a 2 -3 m artaga o sh d i. U sh b u jarayon Y ev ro p a d a 1 0 0 - 1 5 0 yil d a v o m etdi. U n d a n keyingi davrda Y evropa m am lakatlari d em o g ra fik o ’tishn ing ikk in ch i f a z a s i g a td i. H ozir u s h b u m a la k a tla r n in g k p c h ilig i d e m o g r a fik 0 ’tish n in g u ch in ch i fazasidadirlar. Binobarin, G erm an iya, A vstriya, B e lg iy a , Italiya, D an iya, V engriya, N iderlandiya aholini odd iy takror Ь а ф о etilishi h a m ayrim yillarda t a ’m in la n m a g a n lig i, y a 'n i lg a n la r n in g s o n i t u g ’ilg a n b o la la r s o n id a n k p b lm o q d a . 2.2. Aholining tabiiy harakatiga xos umumiy va regional jihatlar Yer sh a rid a s o ’n ggi v aq td a yiliga 1 3 5 - 1 3 7 m ln. bola tu g ’ilm oq d a, 5 3 - 5 5 mln. kishi lm o q d a . Tabiiy s is h miqdori 8 2 - 8 4 m ln. kishini tash kil q ilm oq d a. Q uyidagi 4 ja d v a ld a d u n y o v a un ing q if alari, materiklari v a ayrim regionlari b yich a aholining tabiiy harakatini ifo d a lo v ch i ja r a y o n la rg a x o s k rsatkichlar keltirilgan. J a h o n d a tu g ’ilishning ju d a yuqori koeffitsientlari A frikaga, region lar ich id a Afrikaning b arch a regionlari h a m d a M arkaziy A m erika v a G ’arbiy O siy o g a , ju d a p a s t koeffitsientlari Sh im oliy A m erika, Yevropa, R o s siy a , Sharq iy O siy o h a m d a Avstraliya v a O k e a n iy a g a xosdir. 0 'lim koeffitsientin in g yuqori k o ’rsatkichlari Afrika v a Y ev ro p a d a , M arkaziy va J a n u b iy O s iy o d a , R o s s iy a d a k u za tilm o q d a . Tabiiy s is h k o effisien tla ri Afrika, M arkaziy A m erik a, a r b iy O s iy o h a m d a M ark aziy v a J a n u b iy O s iy o d a yuqori k rsatk ich lar bilan ifo d a la n m o q d a . U s h b u k rsatk ich Y e v ro p a d a n o lg a (y a ’ni tu g ’ilgan lar v a o lg a n la r m iqdori te n g ), R o s s iy a d a e s a m in u s 7 g a te n g b o ’ldi. R o s s iy a d a 1 9 9 9 y ild a d e p o p u ly a t s iy a ja r a y o n i, y a ’ni a h o li m u tla q s o n in in g q isq a ris h i kuzatildi. A holi so n i va un in g tarkibiga g o ’dak lar o ’limi h a m jud a katta ta ’sir k o’rsatadi. Yer sh a rid a 1 9 9 9 yild a jam i 7 ,8 m ln. b o la bir y o s h g a y e tm a s d a n lgan ligi q ayd etildi. S h u n d a n s a lk a m 2 ,0 mln.i H in d isto n g a , 6 3 1 m ingi X ito y g a t g ’ri keladi. P o k i s t o n , B a n g l a d e s h , I n d o n e z iy a , K X D R , B r a z iliy a , N ig e r iy a , E f io p iy a m am lak atlarid a hozirgi v a q td a yiliga 2 0 0 - 5 0 0 m ing bola bir y o s h g a y e tm a s d a n o lm o q d a . A fg’o n isto n , B utan, G v in ey a , Liberiya, M ozam bik, C h a d v a b o s h q a jam i 2 6 m a m la k a td a 1 0 0 d a n yuq ori, 4 2 m a m la k a td a 5 0 d a n 1 0 0 p r o m ille g a c h a b o ’lg a n k rsatk ich b ilan a n iq la n m o q d a . B olalar limi m a m la k a tn in g iqtisodiy-ijtim oiy taraqqiyoti darajasi bilan teskari a lo q a g a e g a . Iq tisod iyjih atdan rivojlangan m am lakatlard a bolalar limi koeffitsienti 4 -8 prom illega o ’z g a ra d i. Ijtim oiy-siyosiy vaziyati beqaror, iqtisodiy q o lo q b lgan m am lakatlard a m azkur k rsatkich o d a td a 1 0 0 d a n ortiq, ayrim hollarda 5 0 d a n h am yuqori da ra ja g a e g a lig i bilan ajralib turadi. Download 35.04 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|