Universiteti b. A. Bahritdinov s. A. Zokirova
A h olin in g tu rm u sh d a r a ja si v a u bilan u zviy b o g ’liq b o ’lgan tab iiy harakati
Download 35.04 Kb. Pdf ko'rish
|
|
A h olin in g tu rm u sh d a r a ja si v a u bilan u zviy b o g ’liq b o ’lgan tab iiy harakati ja ra y o n la ri h a m d a s h a k lla n g a n y o s h tarkibi orq ali u n in g o ’rta ch a um r davri a n iq la n a d i. A h olin in g o ’rtach a um r davri 1 9 9 9 -y ild a 6 6 y o s h g a te n g b ldi. Bu k rsatkich iqtisodiy rivojlangan m am lakatlard a (Y aponiya, S h v etsiy a , S h v ey tsa riy a , jam i 3 7 daviat) 7 7 -8 1 y o sh n i, q o lo q m am lak atlard a 4 2 - 6 0 yo sh n i tash k il eta d i. Umr davrining e n g yuqori rtach a ko’rsatkichlari Y a p o n iy a g a (81 y o sh ), F ra n siy a g a v a y a n a 1 2 m a m la k a tg a (7 8 -7 9 y o sh ), e n g p a s t k rsatkichlari M arkaziy Afrika R e s p u b l i k a s i (4 1 y o s h ) , A f g ’o n i s t o n ( 4 3 y o s h ) v a G v in e y a ( 4 4 y o s h ) m a m la k a tla rig a x osd ir. 2.4 Jahon aholisining irqiy, etnik va diniy tarkibi. In son irqi - bu x s h a s h , a v lo d d a n - a v lo d g a o ’tuvchi ta sh q i (teri-g a v d a ) b e lg ila r g a e g a b o ’lg a n , tarixan sh a k lla n g a n o d a m la r guruhidir. H ozirgi vaq td a u ch ta a s o s iy e v r o p e o id (oq), n egroid (qora) v a m o n g o lo id (sariq) irqlarga ajratish q ab u l qilingan. Ayrim hollarda to ’rtinchi a v str a ’loid irqi h am ajratiladi. K a tta irq lar t a r q a l g a n h u d u d la r o ’r t a s id a g i c h e g a r a l a r o d a t d a a n iq b lm a s d a n , bir-biriga kirishib k e tg a n . A y n a n s h u n d a y h u d u d la rd a irq lam ing a r a la sh , o'tkinchi sh a k l v a turlari hosil b o ’ladi. J a h o n ah olisi ijtim oiy-iqtisodiy v a m a d a n iy taraqqiyotnin g har xil b osq ich la rid a turuvchi x a lq la r - e t n o s la r d a n iboratdir. E tn o sn in g e n g yuqori darajasi millat hududi, iqtisodiyoti v a m adan iyati, tilning barqaror tarzda um um iyligi b o ’yicha ajralib turuvchi in so n la r y ig ’in d isid an iborat, bular a s o s id a ularda m illatga x o s um u m iy jihatlar, milliy zligini a n g la s h h iss iy o ti sh a k lla n a d i. J a h o n d a u c h -to tt m ing xalq b o ’lib, u lam in g ichida ah olisin in g um u m iy so n i 1 0 0 d a n , h a tto o ’n ta d a n o s h m a y d ig a n m a y d a e la tla r d a n (H in d isto n d a to d a , B raziliyada b o to k u d a v a b.) so n i 1 0 mln. v a 1 0 0 m ln.dan ziyod b lgan yirik millatlar mavjuddir. S h u lar q atoriga xitoyliklar, yaponlar, braziliyaliklar, A Q S h am erikaliklari, ruslar, hindistonliklar, b en g a lla r, panjobliklar, bixarlar, livanliklar, n e m is la r v a b o s h q a la r kiradi. Milliy tarkibi xilm a-xil b o ’lgan O siy o d a d u n y o d a so n i e n g kp b lg a n xalqlar y a sh a y d i. O siy o d a m utlaq so n i 1 m ln.dan ortiq 11 0 g a yaqin xalq b o ’lib, u lam in g u m u m iy miqdori qit’a a h o lisin in g 9 8 foizini tashkil etadi. O siy o m am lak atlarin in g aksa riy a ti k o ’p millatlidir. 1 5 0 d a n ortiq xalq H indiston v a In d o n eziy a d a , deyarli 1 0 0 - Filippinda, 5 0 d a n ortiq V yetnam va Xitoyda, 3 0 dan ortiq xalq Eron, A fg’on iston , M y a n m a , T a ila n d d a istiq o m a t q ilad i. A h o lin in g etn ik r a n g -b a r a n g lig i b a ’zi-b ir x alq lar ta rq a lg a n h u d u d la m in g davlat ch egaralari bilan b o ’linishi tufayli y a n a h am k u ch ayd i. M a sa la n , kurdlar Turkiya, Eron, Iroq va q ism a n Suriya, belujlar Eron, A f g ’o n i s t o n v a P o k i s t o n , p a n j o b lik la r P o k i s t o n v a H in d is t o n d a v la t la r i c h e g a ra la rid a g i hu du dlard a k om pakt h o ld a y a sh a y d i. Jan u b i-S h arq iy O siy o d a g i k o ’pchilik m am a la k a tla rd a Xitoy va J an u b iy O siy o d a n k e lg a n em ig ra n tla m in g katta guruhlari sh a k lla n g a n . Millat, xalq v a ela tla m in g a n a s h u n d a y h u d u d iy ta rq a lg a n lig i v a jo y la s h g a n lig i n a tija sid a ayrim m a m la k a tla rd a etn ik m u n o sa b a tla r m u rak k ab t u s g a e g a . B a ’zi m am lakatlard a e s a b u n d a y h olat etnik nizolar, m ojarolarga olib k elm o q d a , s iy o s iy v a z iy a tn in g y o m o n la s h u v ig a s a b a b b lm o q d a (Yaqin S h a rq m in ta q a si, Turkiya, R o s s iy a , Xitoy, I n d o n e z iy a , M ala y ziy a , H in d iston , R u a n d a , B urundi v a b o s h q a la r ). J a h o n m a m la k a tla ri a h o lis in in g milliy tarkibi v a etn ik m u n o s a b a tla r n in g x u s u s iy a tig a kra q a to r g u ru h larga ajratish m um kin: Birinchi g u ru h g a bir millatli, y a ’ni a s o s iy millati jam i a h o lisin in g 9 5 fo izd a n ortiq q ism in i tashkil etu v ch i m am lakatlar, bu larga Y evrop ad a Islandiya, Idandiya, N orvegiya, D an iya, P o ls h a , G erm a n iy a v a bosh q alar, O siy o d a Y ap oniya, KXDR, K oreya R e sp u b lik a si, B a n g la d e s h , M ongoliya, A rm en isto n , Y am an , O m a n , K atar v a b o sh q a la r , A frikada Misr, Liviya, S o m a li, M adagask ar, JanubiyA frikadagi deyarii b a rch a m am lakatlar kiradi. Ikkinchi guruhni u sh b u k o ’rsatkich 7 0 - 9 5 fo iz g a te n g b lgan m a m lak atlar B u yu k B ritan iya, F r a n siy a , Is p a n iy a , F in la n d iy a , R u m in iy a , J a zo ir, M arok ko, Z im b a b v e, M avritaniya, B o tsv a n a , Xitoy, V yetn am , K am bodja, M yanm a, Turkiya, S u riya, Iroq, S h ri-L anka, S in gap u r, A Q S h , A vstriya, Y angi Z e la n d iy a v a b o s h q a la r ta sh k il e ta d i. S h u la r q a to rig a 0 'z b e k is t o n , T urkm aniston, Tojikiston, O zarb ayjon davlatlari h a m kiradi. U c h in ch i g u ruh m a m a la k a tla rid a (E ron, A fg ’o n is to n , G ruziya, Qirg’iziston , Q o z o g ’is to n , P o k is to n , M a la y ziy a , L a o s, M ark aziy S h a rq iy va J a n u b iy A frika m a m la k a tla ri v a b o s h q a la r ) a s o s iy m illat u lu sh i jam i ah olin in g y arm id an kam yoki ortiq biroq 7 0 fo izd a n p a s t koY satqich bilan ifo d a la n a d i. T rtinchi g u r u h d a a h o lis i bir n e c h t a yirik m illa tla rg a e g a , lek in u la r d a n b ir o r ta s in in g u lu s h i s e z ila r li b lm a g a n m a m la k a tla r t p la n g a n (H in d isto n , Indoneziya, Filippin, R o s siy a , S h veytsariya, G ’arbiyAfrika mamlakatlari va b osh q alar). Migratsiya XX a s r oxirida d u n y o d a jad al 0 ’zgarish lar, ah olin in g o m m a v iy q z alish lari b a r o b a r id a kishilik ja m iy a tid a x a lq a r o m ig r a ts iy a - k p millatli d a v la tla rn in g q u la sh i, tran sp ort v a a lo q a v o sitalarin ing k esk in tak om illash u vi va butun s a y y o r a d a h a y o tn in g in teg ra tsiy a la sh u v i m u n o sa b a ti bilan tub zgarish lar blib tdi. M igratsiya bu - a h o lin in g m a m la k a t ich id a , u n in g t a s h q a r is id a v a d u n y o m in ta q a la r id a jo y la s h u v i tartibini s e z ila r li z g a r is h kirita o la d ig a n ikkinchi b o s h om il h is o b la n a d i. M ig r a tsiy a ja r a y o n i a h o li h u d u d iy h a r a k a tin in g a s o s i y turi b o ’lib, u in s o n b ila n ta b ia t r ta s id a a lo q a d o r lik v u ju d g a k e lg a n d a n b u y o n s h a k lla n ib , rivojlanib k e lm o q d a . A h o li m ig a r ts iy a s i, a y n iq s a b u y u k g e o g r a fik k a s h f iy o t la r d a v r id a n b o s h l a b k e n g m i q y o s d a a m a l g a o s h m o q d a . Ichk i m ig r a t s iy a j a r a y o n id a k is h ila r o d a t d a g i k a b i a s o s a n q i s h l o q j o y la r id a n m a r k a z g a - yirik s h a h a r a g lo m e r a ts iy a la r ig a k ch a d ila r. H o zird a d u n y o n in g B raziliya v a I n d o n e z iy a kabi ayrim yirik m a m la k a tla rid a hali t liq e g a lla n m a g a n y o x u d siyrak e g a lla n g a n h u d u d la r b ilan b o g liq ichki m ig ra ts iy a k u za tilm o q d a . M igartsiya ta s h q i v a ichki m ig r a ts iy a g a ta q s im la n a d i. M a m la k a tla r a h o lis in in g s o n i v a tark ibiga b la d ig a n t a ’siri n u q ta i n a z a r id a n ta s h q i m ig ra tsiy a la rn in g a h a m iy a ti b e q iy o s d ir . T a s h q i m ig r a ts iy a k a tta h a jm g a e g a m a m la k a tla r d a u n in g a h o li s o n i v a ta r k ib ig a b lg a n t a ’siri se z ila r li o q ib a tla r g a o lib k e lish i m u m k in . J u m la d a n , A Q S H , K a n a d a , A v stra liy a v a b o s h q a q a to r m a m la k a tla r tarixid a m ig ra tsiy a s a v d o s in in g a h a m iy a ti tab iiy s is h , ju m la d a n u stu n b lg a n ayrim davrlar k u za tilg a n lig in i t a ’kid lab o ’tish joizdir. H ozirigi v a q td a h a m m a zk u r m a m la k a tla r d a m ig r a ts iy a s a v d o s i a h o li s o n i o ’s i s h i d a m u h im o m il b lib h is o b la n m o q d a . Isroil d a v la tid a e s a m ig ra ts iy a s a ld o s i a h o li s o n i s is h in in g d ey a rli 2 /3 q ism in i ta ’m in la m o q d a . Y u q o r id a g i m a m la k a t la r a h o lin in g k o ’c h ib k e lis h i b y ic h a y e t a k c h i h is o b la n s a , q a to r b o s h q a m a m la k a tla r, c h u n o n c h i Irlandiya a h o lin in g k ch ib k e tish i b y ic h a d u n y o d a m a s h h u r b o ’lib q o lg a n . Irlandiya XIX-XX a s r la r d a a h o lin in g k a tta m iq d o r d a k o ’c h ib k e t is h i b o ’y ic h a u c h d a v m i b o s h i d a n k e c h ir g a n . U s h b u d a v r la r 1 8 4 0 - 1 9 0 0 y illa r d a q a y d e t il g a n b o ’lib , u n d a m a m la k a t a h o lis in in g m u tlaq s o n i 8 , 2 m ln .d a n 4 ,5 m ln. k is h ig a tu s h ib q o ld i. T a sh q i m ig r a ts iy a la r a s o s a n iq tiso d iy s a b a b bilan b o g ’la n g a n . B u n d a y a n g i yerlarn i o ’z la s h tir is h m a q s a d id a h a m d a ish c h i ku ch ini s h a r tn o m a la r b y ic h a b o s h q a m a m l a k a t l a r g a y u b o r i s h b ila n b o g ’liq m i g r a t s iy a l a r k a t t a r o ’l y n a g a n lig in i t a ’k id la b tis h joizd ir. Birinchi tu rd a g i ta s h q i m ig r a ts iy a la r d a k a tta m iq d o rd a a h o lin in g k o ’c h ib k e tish i B uyu k B ritan iya, G e r m a n iy a , Italiya, Is p a n iy a , F r a n s iy a , S k a n d in a v iy a m a m la k a tla ri, Irlan d iya, P o ls h a , R o s s i y a m a m la k a tla rig a , k o ’c h ib k e lish i A Q S H , K a n a d a , B raziliya, A r g e n tin a , U rugvay, Chili, A v stra liy a , J a n u b iy Afrika R e s p u b lik a s ig a x o s b o ’lg a n . Ikkinchi tu rd agi ta s h q i m ig ra ts iy a la rd a d a s tla b k i d a v rla rd a X itoy v a H in d iston lik ish c h ila r a s o s iy ro’lni 0 ’y n a g a n lig in i t a ’k id lab o ’tish k era k . S h u la r n in g k atta ja m o a la ri J a n u b i- S h a rq iy O s iy o m a m la k a tla rid a b a r p o e tilg a n . H ozirigi v a q td a S h im o liy Afrika, J a n u b i- G fa rb iy O s iy o , J a n u b iy Y e v r o p a is h c h i k u c h in in g k a tta m iq d o r in in g G ’arbiy Y ev ro p a v a q is m a n S h im o liy Y ev ro p a m a m la k a tla rid a s h a r tn o m a h a m ikkinchi tu rd agi ta s h q i m ig r a ts iy a la r g a m iso l b o ’lishi m u m k in . C h u n k i s h u n d a y m ig ra n tla rn in g s o n i g ’arbiy Y ev ro p a m a m la k a tla rid a 1 2 - 1 3 m ln ., d u n y o b y ic h a e s a 2 5 m ln . k is h in i t a s h k il e t a d i. (A Q S H , A v s tr a liy a , J A R , F o r s k r fa zi m a m la k a tla r i). M a zk u r m ig ra n tla r n in g ic h id a yirik o lim la r v a m u t a x a s s is la r b lib , u larn in g s o n i s a lk a m 1 m ln. kish ini ta sh k il e ta d i. K ishilar m ig ra tsio n jo y la sh u v in in g davom iy lig i m e ’z o n i b y ich a m ig ra tsiy a tu g a l (n ih oyali) v a m u v a q q a t (fasliy) b ladi. M isol u c h u n , q is h g a yoki is h g a k o n t r a k t a s o s i d a m a ’lu m m u d d a t g a y o l l a n i s h v a q t i n c h a l i k m i g r a t s iy a h iso b la n a d i. Har yili bir n e c h a m ing m ek sik a lik q ish lo q x jaligid a is h la s h u ch u n A Q S H g a , s h u kabi seylon lik lar, hindlar, pok istonliklar o ’rta S h a rq d a g i n eft ek sp o rt qiluvchi m a m la k a tla rg a m ig ra tsiy a qiladilar. O m m a v iy vaq tin ch a lik m ig r a ts iy a g a har yili 6 0 0 m ln. kishini q a m ra b o lu vchi x a lq a r o turizm ni m iso l qilib o ls a k h a m b o 'la d i.D u n y o d a s a y y o h la r q ab u l qilish b y ic h a y e ta k c h i d avlatlar har yili 3 0 m ln. turist q a b u l qiluvchi F ra n siy a , Isp an iya, A Q S H v a Italiyadir. Aholining diniy tarkibi M a’lum ki, din ja m iy a t h a y o tid a , tu rm u sh id a ju d a katta ro’l y n a y d i. B u n d a d a v la tn in g iq tiso d iy rivojlan gan lik d a r a ja si, a h o lin in g m a lu m o t d a r a ja si katta a h a m iy a t k a s b etm a y d i. A h olin in g diniy tarkibini bilish v a uni t o ’g ’ri b a h o la s h d u n y o d a b lib ta y o tg a n m iq yosli v o q e a v a h o d isa la rn in g k p ch iligin i to ’g ’ri tu s h in is h v a a n g la s h g a im kon berad i. D u n y o d a a s o s iy dinlar ta r q a lg a n d a v la t v a m in ta q a la r to ’g ’risida m a lu m o tla r keltirilgan. Y e v ro p a d a xristianlik dinining b a r c h a sh ak llari k e n g ta rq a lg a n . Katolik dini a s o s a n qit a ja n u b id a , q is m a n g ’arbi va m a rk a zid a , p ro te sta n t dini sh im o lid a , q is m a n g ’arbi v a m a rk a zid a , p ra v o sla v lik sh a rq i v a ja n u b i-sh a rq id a . S o b iq ittifoq m a m la k a tla rid a p r a v o s la v va islo m dini k e n g ta rq a lg a n . P r a v o s la v d in ig a rus, b e lo r u s v a u k ra in la m in g bir q ism i, o se tiy a lik la r , c h u v a s h la r , m o r d v a , morilar, k o m ila r, u d m u rtla r, y o q u tla r , s h im o l x a lq la r in in g bir q is m i s i g ’in a d i. Is lo m A stra x a n tatartari, Q o z o n tatarlari, S h im o liy K a v k a z xalqlari, b osh q ird lar, Sibir tatarlari o r a sid a k e n g ta r q a lg a n . O s iy o d a b a r c h a d u n y o v iy dinlar v a yirik milliy dinlar k e n g ta r q a lg a n . A y n iq sa islo m dini katta ro’l o ’y n ayd i. Islo m n in g su n n iylik y n a lish i In d o n e z iy a (d u n y o d a e n g yirik m u s u lm o n m a m la k a ti), M a la y ziy a , H in d iston , B a n g la d e s h , P o k isto n , A fg n isto n , J a n u b i- a r b iy O siy o d a g i b a r c h a a ra b m a m la k a tla rid a a s o s i y o ’rin e g a lla y d i. Islo m n in g sh ialik y o ’n a lish i Eron, O za rb a y jo n , q ism a n Iroq v a Y a m a n d a a s o s iy din sifa tid a tan o lin g a n . Islom d in ig a e ’tiq o d qiluvchilarn in g k atta-k atta guruhlari Filippin, K am b od ja, T ailand, M y a n m a , Kipr, Sh ri-L an ka m a m la k a tla rid a m a v ju d . A frikaning sh im o li, g ’arbi v a sh a r q id a j o y la s h g a n k pchilik m a m a la k a tla rd a i s l o m n i n g s u n n iy lik y n a l is h i h u k m r o n . E f io p iy a , J A R v a b o s h q a q a t o r m a m la k a tla rd a xristian dini m u h im rl y n a y d i. M arkaziy v a J a n u b iy A frikada a h o lin in g a s o s iy q ism i m a h a lliy a a n a v iy d in la rg a e ’tiqod qiladi. S h im o liy A m erik a d a xristian likn ing ikki sh a k li - katolik v a p r o te sta n t dinlari hukm ron. A Q S H d a protestantlar, K a n a d a d a katoliklar k proq. M ark aziyA m erikad a a h o lin in g a k s a r iy a t i k a to lik d in ig a e ’tiq o d q ila d i. X u d d i s h u n d a y J a n u b iy A m e r ik a d a h a m k a to lik dini h u k m ro n lik q ila d i. U m u m a n o l g a n d a , A m e rik a q i f a s i g a b a r c h a katoliklarn ing y arim id an k o ’pi t g ’ri k ela d i. A m e rik a d a islo m d in ig a e ’tiq od q ilu vch ilar A Q S H a h o lisin in g h a m d a Karib d e n g iz i h a v z a s id a g i b a ’zi bir orollar a h o lisin in g ich id a m avjud . A vstraliya v a O k e a n iy a d a p r o te sta n tlik v a katoliklik k e n g ta r q a lg a n . K eyingi yillarda x a lq a ro m u n o s a b a t, s iy o s a t, iq tiso d iy o t, m a d a n iy a t v a m a fk u ra d a islo m d in in in g rni k e n g a y m o q d a v a a h a m iy a ti o s h m o q d a . K eyingi v a q tla rd a g e o g r a fiy a v a d e m o g r a fiy a d a a h o lin in g s o n i bilan bir n a v b a t d a u n in g s if a t ig a h a m k a tta e ’tib o r q a r a tilm o q d a . A h o li sifa ti u n in g m a ’lum ot d a ra ja si k a s b iy v a ijtimoiy tarkibi, s o g ’lig’i v a b o s h q a b elg ila r orqali b a h o la n a d i. B u n d a m a ’lu m ot d a r a ja si a h oli sifa tin in g e n g m uh im k o ’rsatkichi h iso b la n a d i. Q u yid a sa v o d x o n lik v a s a v o d s iz lik t o ’g ’risida m a ’lum otlar keltirilgan. J a h o n d a katta y o s h d a g i a h olini s a v o d s iz lik d a r a ja sin in g yuqoriligi b o ’y ic h a q ator m a m lak atlar ajralib turadi. M a sa la n , B u tan d a v la tid a s a v o d s iz lik d a ra ja si erk aklar o ’rta sid a 9 3 fo iz g a , a y o lla r rta sid a 9 5 fo iz g a , A fg n isto n d a te g is h li ra v ish d a 9 3 v a 9 5 f o iz g a , S o m a lid a 8 2 v a 9 4 fo iz g a , Tropik Afrika reg io n id a g i B u rk in a -F a so , S e n e g a l, M avritaniya, G a m b iy a , Niger, C h a d , Mali m a m la k a tla rid a 7 5 v a 9 0 f o iz g a t e n g b u n d a n h a m yuqori k o ’rsatkichlar N e p a l va G a itig a xosd ir. S a v o d s iz la r n in g m utlaq s o n i b o ’y ic h a d u n y o d a H in d iston (2 8 1 m ln .), X itoy ( 2 2 4 m ln.), P o k isto n (4 3 m ln.), B a n g la d e s h (4 2 m ln.), N igeriya (2 9 m ln .), Misr ( 1 6 ,5 m ln.), Braziliya (1 6 m ln.), Eron (1 4 m ln.), S u d a n (1 0 m ln.) m am lakatlari p e s h q a d a m lik qiladi. H in d isto n d a katta y o s h d a g i a h o lin in g s a v o d s iz lik d a ra ja si 5 2 foizn i, X itoyd a 2 7 foizn i ta sh k il e ta d i. Aholining hududiy joylashuvi Yer y u z a s id a a h o li ju d a n o te k is jo y la s h g a n . A h olin in g o ’rtach a zichligi (1 k v.k m ga t o ’g ’ri k e lg a n ah oli m iqdori) d o im iy a h o lisi m avjud h u d u d lar (1 3 0 m ln. kv.km ) d o ir a sid a 4 6 kishini tash k il qildi. S h u v a q tn in g o ’z id a u s h b u k o ’rsatk ich O s iy o d a 1 1 6 ,3 v a Y e v ro p a d a 1 0 2 ,5 kishini tash k il e t s a , A frikada 2 7 ,5 , S h im o liy A m erik a d a 2 3 ,8 , J a n u b iy A m e rik a d a 1 9 ,6 h a m d a A v stra liy a v a O k e a n iy a d a atigi 3 ,7 k ish ig a te n g . U m u m la sh tirib a y tg a n d a y e r quruqlik y u z a s in in g atigi 7 fo izd a u n d a m avju d a h o lin in g 7 0 foizi istiq o m a t qiladi. Aholi n ih o y a td a z ic h j o y la s h g a n m in taqalar q atoriga Janubiy, J a n u b i-S h a rq iy v a S h a rq iy O siy o , Y evrop a h a m d a A Q S H n in g sh im o li-sh a rq iy q ism i, B o s v a s h m e g a p o lis i kiradi. D a stla b k i u c h ta m in ta q a d a aholi q a d im d a n jo y la s h g a n b lib, u h o zirg i v a q td a ju d a yu q o ri d a r a ja d a g i a h o li z ic h lig ig a e g a . B u n d a y h o la t, a w a la m b o r , bu y e r d a m e h n a tn i ju d a k p ta la b qiluvchi sh olich ilik n in g q a d im d a n m avjudligi, q o lg a n la r d a e s a XVIII-XIX a srla rd a y u z b e r g a n s a n o a t inqilobi h a m d a u n d a n k ey in g i d a v r d a a m a lg a o s h g a n in d u striallash tirish ja ra y o n i b ilan u zviy b o g ’lan gan d ir. In so n la rn in g q a d im d a n o k e a n v a d e n g iz soh illa rid a j o y la s h is h g a Download 35.04 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|