Universiteti ziyamuxamedova sabohat abdullayevna bolalar gigiyenasi

Davolash. Bemor maxsus izolyatorga yotqiziladi. Antibiotiklardan
streptomitsin, tetratsiklin, levomitsin yaxshi natija beradi. Ko‘pincha 2 xil
antibiotik kombinatsiyasi yoki antibiotik bilan sulfanilamid preparatlar aralashtirib
beriladi. Yurak preparatlari, vitaminlar keng qo‘llaniladi. Dezintoksikatsiya
maqsadida gemodez, Ringer suyuqligi, reopoliglyukin, 5% li glyukoza eritmasi va
boshqalarning birortasi quyiladi. Tounga qarshi gamma-globulin ishlatiladi.
Profilaktikasi. Keyingi yillarda o‘lat onda-sonda uchraydi. O‘zbekistonda
1990-yilda oxirgi marta o‘lat bilan og‘rigan bemor qayd qilingan. Mamlakatimizda
o‘latga qarshi kurash stansiyalari (Toshkent va Nukus shahri) va otryadlari
(Buxoro va Zarafshon) mavjud. Ularning maqsadi o‘latning ustidan epidemiologik
nazorat olib borish.
Ular tabiiy o‘choqda kemiruvchilarni tekshirish, ular orasida deratizatsiya

---

111
tadbirlarini amalga oshirish bilan shug‘ullanadi. Bemor bilan aloqada bo‘lganlar 6

kun izolyatsiya qilinadi. Maxsus profilaktika maqsadida tounga qarshi vaksina
ishlatiladi. Emlangandan so‘nggi immunitet bir yilcha saqlanadi.
TULYAREMIYA
Tulyaremiya – spetsifik limfadenit va turli organlar (ko‘z, o‘pka, oshqozon-
ichak yo‘llari va hokazolar) jarohatlanishi bilan kechadigan o‘tkir yuqumli
kasallik. Bu kasallikni harakatsiz, kalta tayoqchalar qo‘zg‘atadi. Past haroratda
uzoq saqlanadi. Dezinfeksiyalovchi moddalar ta’sirida tez nobud bo‘ladi.
Epidemiologiyasi. Tulyaremiya ham zoonoz infeksiya. Infeksiyaning asosiy
manbai kemiruvchilar hisoblanadi. Odamga kasallik zararlangan suv yoki oziq-
ovqat vositasida, kasal hayvonlar bilan aloqada bo‘lganda, zararlangan g‘alla
mahsulotlari changi orqali yoki chivin va kanalar vositasida yuqadi.