Uo‘K: 4(100) (075) kbk: 63. (0) R-17 Rajabov, Ravshan Jahon tarixi

6. XX sulola hukmronligi (mil. avv. 1200–1085-yillar). 
Yangi podsholikning so‘nggi davri. XX sulola asoschisi Set-
naxt (mil.avv. 1197–1190-yillar) mamlakatni tartibga keltirdi. 
Uning vorisi Ramzes III (mil.avv. 1192–1175-yillar) qo‘shinni 
qayta tiklaydi va u qo‘shinning sonini ko‘paytirdi. Liviyaliklar 
va dengiz xalqlarining hujumlari qaytarildi. Ramzes III Falas-
tin va Suriyada qisqa vaqtga bo‘lsa-da Misrning ta’sirini qayta 
tiklaydi. Ramzes III kohinlarning ma’naviy-siyosiy qo‘llab-quv-
vatlashiga erishish uchun mamlakatdagi yirik ibodatxonalarga 
ko‘plab yer-suv, oltin, qimmatbaho toshlar va qullarni in’om 
qilgan. Misr ibodatxonalari katta yer-mulkka ega bo‘lib, sav-

---

53
do-sotiq, hunarmandchilik va boshqa xo‘jalik sohalari bilan 
shug‘ullanganlar. Katta miqdorda iqtisodiy qudratga ega bo‘lgan 
kohinlar tabaqasi davlat ishlariga aralashganlar. Bu saroy zo-
dagonlarining noroziligiga sabab bo‘lgan.
Ramzes III vorislari davrida Misr zaiflasha boshlaydi. Mil.avv. 
1075-yillar atrofida XX sulolaning so‘nggi vakili Ramzes XI va-
foti bilan Misr ikki qismga bo‘linadi va Quyi Misrni birlashtir-
gan, markazi Tanis shahri bo‘lgan ikkinchi davlat paydo bo‘la-
di. Shu bilan qadimgi Misr tarixidagi oltin davr tugab, III O‘tish 
davri (mil.avv. 1075–656-yillar) boshlanadi.
Tavsiya etiladigan adabiyotlar
1. История Древнего Востока: тексты и документы / Под ред. 
В.И.Кузищина. – М.: 2002.
2. Стучевский И. А. Рамзес I: Херихор из истории Древнего 
Египта. Эпохи Рамессидов. – М.: 1984. 
3. Эберс Г. Уарда. – М.: 1994. 
4. R.Rajabov. Qadimgi dunyo tarixi xrestomatiyasi. – Toshkent: 
Adib. 2013.
Asosiy sanalar
Mil.avv. XVIII–XVII asrlar oxiri II O‘tish davri. Xalq qo‘zg‘olonlari
va giksoslarning bostirib kirishi.
Giksos (XV–XVI sulola) sulolalari.
Mil.avv. XVI–XIV asrlar
XVIII sulola. Buyuk davlatning
o‘rtalari 
tashkil topishi.
Mil.avv. XVI–XI asrlar
Yangi podsholik (XVIII–XX sulola- 
lar).
Mil.avv. 1454–1450-yillar
Tutmos III ning istilochilik yurish- 
lari.
Mil.avv. 1365–1348-yillar
Exnatonning hukmronligi.
Diniy-siyosiy islohotlar.
Mil.avv. 1290–1224-yillar
Ramzes II (XIX sulola) hukmronli- 
gi. Xett davlati bilan raqobat. Misr
da ulug‘vor ibodatxonalarning qu- 
rilishi.
Mil.avv. 1280-yil
Misr-Xett shartnomasi.
Mil.avv. XII asrning I yarmi 
Ramzes III (XX sulola)ning dengiz
xalqlari hujumini qaytarishi.
Mil.avv. XI–X asrlar
III O‘tish davri.

---

54