Urbanizatsiya odamlar o'rtasida muloqot o‘matish uchun qulay hisoblangan hayot turmush tarzini shakllantiradi, ‘ kasbiy yo‘nalishni o‘zgartiradi, aholining ijtimoiy faoliyatini keskin oshiradi

Makroiqtisodiy barqarorlikka erishish muammolari.

Investitsion faoliyatning iqtisodiy o‘sish omili sifatida makroiqtisodiy barqarorlikni ta’minlaydi. Bu yo‘nalish bo‘yicha ma’lum rivojlanishga erishilgan, bu haqida iste’mol narxlari va pul muammosining o‘sishiga olib keldi.
3-rasm.

Pul kredit emmisiyasining 1999-2000 yillarda 3,4% va 2001-2002 yillarda esa 2,6% cheklangan templari iste’mol narxlarini keskin oshmasligiga asosiy rolni o‘ynadi.

Byudjet soliq parametrlarining oshishi va kredit pul siyosati faqatgina M2 pul massasi dinamikasiga bog‘lanmay iste’mol narxlari darajasiga ham ta’sir ko‘rsatgan.(3- rasm) shuningdek byudjet daromad va harajat qismiga oshguncha olib kelgan. (4-rasmga qarash). Davlat byudjetining oxiri to‘rt yilda 1-foizdagi oshmagan.
Bank sektori va to‘lovning mustahkamlanishiga doir chora-tadbirlar ikki-uch yil ichida o‘zining ijobiy natijasini berdi. Agar 1996-yil o‘rtalarida kechiktirilgan debitor-kreditor qarzlari umumiy darajasi YAIMning 35% 1998-yilda –25%, 1999-yilda 4-kvartalida 2-3% va 2001-yilda 1-05%dan oshmagan.
4-rasm.

Investitsion manbalar salohiyatli jamg‘armalar sifatida.

O‘zbekistonda ikkinchi bosqichdagi iqtisodiy transformatsiya (1996-yil oxiri-2000- yil oxiri) faqatgina eksport hajmini qisqarishi emas (1996-yilda 4,6mlrd dollar, 2000- yilda 3,3mlrd dol.) va yalpi jamg‘arma hajmi qisqargan. YAIMda ular qismi 27% dan 1995- yilda 19-20%ga 2000-2001-yilda pasaygan.
Jamg‘armalar qisqarishiga iqtisodiyotning real sektori o‘z ulushini qo‘shgan. Jamg‘armalar keskin qisqargan: YAIMga nisbatan 19,7% dan 5,1%ga yoki, 12,6punktga qisqarishi, real sektor korxonalarining moliyaviy nobarqarorlikda o‘z aksini topdi. Bu tendensiyalarning pasayishining salbiy jihatlari bu investitsion faoliyatni pasayganligidir. Oxirgi to‘rt yil ichida asosiy fondlar investitsiya hajmi ichki jamg‘armalar hajmidagi siljishiga sabab bo‘ldi. YUqori investitsion harajatlarda past darajadagi yalpi ichki jamg‘armalar tashqi iqtisodiy faoliyat sohasi balansini buzilishiga olib keladi. To‘lov balansining joriy va kapital schyotining o‘zaro mosligi balanslash indikator, bo‘lib xizmat qiladi. Kapitalning o‘sishi joriy schyotdan oshganligi rezervining qisqarishiga va ichki qarzning osishiga olib keladi.
Jahon tajribasi shuni ko‘rsatadiki, (1-jadvalga qarash).
Koreya, Malayziya, Xitoy va boshqa rivojlanayotgan va YAIMning o‘rtacha o‘sish tempi yuqori 15dan 10%gacha 1980-1995-yillarda mamlakatlarda milliy jamg‘armalar YAIMning 15dan 44%gacha o‘zgargan. O‘zbekistonda 10-15yil ichida iqtisodiy o‘sishni zahirasi sifatida jamg‘armalarning oshishi kutilmoqda. bu ko‘rsatkich bo‘yicha jahon tajribasi shuni ko‘rsatadiki, iqtisodiyotning real sektorining moliyaviy holatini yaxshilash, xususiy va bank sektorining rivojlanishi, soliq jarayonidagi kelgusidagi yumshoq siyosat, eksport salohiyatni oshishi kabi qo‘shimcha chora-tadbirlarni amalga oshirishni talab qiladi.

1. 
   jadval.
   

YAIMning yuqori o‘sish templariga ega rivojlanayotgan mamlakatlarning yalpi ichki jamg‘armalari.

2.