Urbanizatsiya odamlar o'rtasida muloqot o‘matish uchun qulay hisoblangan hayot turmush tarzini shakllantiradi, ‘ kasbiy yo‘nalishni o‘zgartiradi, aholining ijtimoiy faoliyatini keskin oshiradi

Aholi takror hosil bo‘Iishining asosiy ko‘rsatkichlari

Aholining takror hosil bo‘lishini o‘rganishda qator demografik ko‘rsatkichlardan foydalaniladi. Ular jumlasiga tug‘ilganlar va o‘lganlaming mutlaq miqdorini taqqoslash asosida hisoblab chiqilgan quyidagi ko‘rsatkichlar kiradi:

0. 
   Yashovchanlik koeffitsiyenti yoki Pokrovskiy-Pirl indeksi. Ushbu indeks 1897-yilda rus olimi V.I. Pokrovskiy va 1921 yilda amerikalik olim R. Pirl tomonidan taklif qilingan. Yashovchanlik koeffitsiyenti quyidagi formula bo‘yicha hisoblanadi:
   

N
_{K * = l*} (16.1.)
M
bu yerda: N —ma’lum bir davrda tug‘ilganlar soni;

0. 
   - muayyan joyda ma’lum bir davrda o‘lganlar soni.
   

Mazkur koeffitsiyentda aholining tabiiy o‘sishidan farqli ravishda tug‘ilganlar (N) bilan o‘lganlar (M) farqini emas, balki nisbatini ko‘rsatadi va o‘lgan bir kishi soniga to‘g‘ri keluvchi tug‘ilganlaming

soni hayotni tark etayotgan avlodlaming hayotga kirib kelayotgan yangi avlod o‘mini bosishini baholash uchun foydalaniladi.
2. Tabiiy o‘sish sur’ati koeffitsiyenti:

Kyash =	N - M	(16.2.)
	* 1000 = n - m,

S

bu yerda: n - tug‘ilishning umumiy koeffitsiyenti; m - o‘limning umumiy koeffitsiyenti;

0. 
   —aholining o‘rtacha soni.
   

Agar n> m bo‘lsa, aholining tabiiy o‘sishi, aksincha, n < m bo‘lsa, aholi sonining kamayishi kuzatiladi va bu aholining tor takror hosil bo‘lish davriga kirganligini bildiradi.