Урду жисмоний маданият факультети «Умумий жисмоний тарбия» кафедраси ўқитувчилари п ф. н. В рахимов, п ф. н. А шариповлар томонидан

Финтқилибайланибўтишнингумумийпринцплари. Айланибўтишикки характатдан – сохтавачин харакатларданиборатбўлади. Сохта харакат «ҳарбирмазкурҳимоячинингтезлигида» бажарилишини, яънифинтнирақиб «кўриши» керак, йўқсаусоҳта харакатгаеътиборберибаксинчачоракўрибулгурмайди. Ваҳоланкиҳужумчирақибнисоҳтайўналишдақаршиликкўрсатишгамажбуретишни, бинобаринайланибўтишнидавометтиришучункераклийўналишнибўшатиб олишнимўлжаллаб харакатқилади.
Финтиложиборичатабиийблишикерак, шундагинаҳимоячибажарилаётган харакатнингчинаккамеканигаишонади. Ҳимоячиданайланибўтиб олганданкейинтўпнигавдабилантўсиб олиб, рақибтўпни олаолмайдиган холатгаўтишлозим. Айланибўтишданмақсадунинамойишқилишдангинаиборатбўлмаслигикерак. Айланибўтишҳаммавақтзарбабериш, тўпузатиш, майдоннингайримқисмидамиқдор ортиқлигиҳосилқилишваҳакозаларучунқулайшароитяратишимкониниберадиганвоситабўлибқолишилозим.
Дарвозанимўлжаллабзарбабериш. Бубарчаҳужум харакатлариниамалга оширишнингенгасосийвоситасиҳисобланади. Анашу «пировард» харакатлартактикжиҳатданмоҳиронаишлатилмаса , жамоанингютибчиқишигақаратилганбарчауринишларбекоркетади.
Дапрвозанимўлжаллабзарбабериштактикасинингумумийасослари:
1. Зарбабериш олдидандарвозабоннингпозициясинимоҳиронабаҳолашваунингяхшикўрган харакатларинибилишкерак.
2. Аниқўйинвазиятигақарабзарбаберишусулинитўғританлашлозим.
3. Бажариш характери ( кучлилиги, аниқлиги, бурамалиги, пастлатилганлигива хакоза) жиҳатиданайнаншувазиятдақулайбўлганзарбаданфойдаланишзарур.
4. Зарбадарвозабонучуниложиборичакутилмаганбўлишидаркор.
5.Дарвозанизабтетишучунқулайроқпозициядатурганшериккатўп оширибберганмаъқул.
6.Ўйинчитурлиусуллардазарбаберишнибилишикерак.Дарвозанимўлжаллаббошбиланзарбаберишнибилишниҳоятдамуҳим, чункитўп холатиузатилгандаҳужумниякунлашучунбужудақўлкелади.
Тўпузатиш. Тўпузатишикиўйинчинингбирииккинчисигатўпйўналтираётгандагиўзаро хамкорликбўлиб, бунифутболдагииндивидуалвагурух харакатлариўртасидаги оралиқгурух десабўладиюКимга, қачонвақанақақилибтўпузатибберишмасаласини халқилаётган, шунингдекбумақсадниамалга ошираётганфутболчииндивидуалмахоратининамойишқилади. Айнивақтдатўпузатишикки-учспортчинингбиргаликдаги харакатлариниамалга оширишвоситасиҳисобланади.