Урду жисмоний маданият факультети «Умумий жисмоний тарбия» кафедраси ўқитувчилари п ф. н. В рахимов, п ф. н. А шариповлар томонидан

Тадрижийҳужумгақаршиҳимоя.Тадрижийҳужумгақаршикурашжамоамудофааҳаракатлариниуюштиришнингжудакенгтарқалгантуриҳисобланади.
Мазкурҳимоядажамоаҳаракатлариниамалга ошираётгандабундайўйинрақибларучунфойдалироқдайтуюлишимумкин. CҲункиташаббусуларқўлидабўлади, вақтданҳамулартанқисликсезмайдилар. Бироқ, ҳимоядагиларбир-биригамосҳаракатқилиб, рақибнимуҳим омил — дарвозагаўтадиганйўлданмаҳрумқилибқўядилар.
Агаррақибтомонҳужумгаўтаётгандатактиквоситасифатидақисқа, ваўртачаузатишларданфойдаланиб, асосантадрижийҳужумгазўрберадиганбўлса, ҳимояланаётганжамоаатаканингбиринчибосқичидаактивкурашқилмай орқагачекинганнимаъқултопади. Бундарақиблартўпни олғасурибборишниқийинлаштиришнимақсадқилибқўйганбўладилар.
Тадрижийҳужумнингиккинчибосқичидамудофааўйинчилариатакайўналишидакўпайишадиёкижабҳабўйлабтарқалиб, жойватўпучункурашдақатнашадилар. Бундастраховкауюштирилишишарт.
Атаканингучинчибосқичидадарвозагаяқинлашгансарирақибларнингтўпиборлариҳам, тўпийўқлариҳамҳаракаттезлигини, айничоғдаҳужумдагиўйинчиларсониниҳам оширабораётганбирпайтдаҳимоячиларзичтўсиқҳосилқилишлариварақибларнингзарбаберишпозициясигачиқишлариниқийинлаштирибқўйишларикерак.
Тадрижийҳужумгақаршиҳимояга, бўлганасосийталаблар.
1. Ўйинчиларнинг орқагачекиниши. Буманёврқулайпозицияишғолқилиб, рақибларникўндалангузатишларгаўтишгамажбурқилишмақсадидақўлланилади. Айнивақтдамудофаадагиўйинчиларрақибларнингҳам, тўпнингҳамҳаракатланишиниеътиборбиланкузатибборадилар.
2. Ҳимоячиларнингтўпважойучунбевоситакурашдаиштирокетиши. Одатдабундайкурашрақиблармайдонинингҳимояланаётганжамоатомонигаўтиб, ҳаракаттезлигиваҳужумдақатнашаётганўйинчиларсонини оширганданкейинбошланади.
3. Страховкаваўзаро алмашинишвақтидамудофаақаторларибатар-тиблигинисақлабқолиш, шунингдекўйинчиларнинграқибларҳужумийўналишидаҳаракатланишибулартадрижийҳужумгақаршиҳимоягақўйиладиганасосийчоралардир.
Мудофаадаўйнашнингасосийпринциплари.
1. Бутунжамоабиланмудофааланиш. Жамоанингҳаммаўйинчилариўйин-нингтурлибосқичларидамудофаадаиштирокетадилар. Ҳужумчиларберибқўйилгантўпниқайтариб олишгаёрдамберадиганактивмудофааҳаракатлариқилишларикерак.
2. Хавфлизонадаҳужумқилаётганжамоанингҳаммаўйинчиларийўлинитўсиб олиш. Агарҳужумқилаётганжамоанингўйинчиларитўпнибош-қараётганшериклариданқисқаёкиўртачаузатиш етибборадиганмасофадабўлсаватўпнитўппа-тўғриулар оёғигатуширибберишиёки очиқжойгачиқа-рибберишимумкинбўлса, буўйинчиларйўлиперсоналтўсилганбўлишикерак.
3. Страховкаваўзаро страховкапринципларигақатъиянриояқилиш. Страховкақилаётганўйинчишеригининг хатосинивақтидатузата оладиганпозициядабўлишикерак. Бундайпозицияқарийбҳаммавақтстраховкақил-инаётганшерикнинг ортида, ўздарвозасигаяқинроқжойдабўлади.
4. Айтибтуришданфойдаланиш. Одатда, ўздарвозасигаяқинроқбўлганўйинчишерикларинингҳаракатинибошқарибтурадй. СҲумаънодадарвозабон-нингўрниалоҳидадир. Унингпозициясирақибларатакасиривожланишивашерикларинингмудофаадагиҳаракатлариниеътиборбиланкузатиш, ўйинвазиятинитўғрироқбаҳолаб, вақтидаайтибтуришбиланшерикларининг хатосини олдини олишваунитузатишимкониниберади.
5. Сунъий «ўйинданташқари» ҳолатданфойдаланиш. Агаррақиблармудофааниёрибўтишгажудақаттиқкиришибкетган, ҳужумчиларесаўйинникескиндавометтирадиганбўшжойга очилибчиқишгазўрбераётганбўлсалар, сунъий «ўйинданташқари» ҳолатданбемалолфойдалансабўлади. Бутактикприёмниқўллангандадарвозагабошқаларданкўраяқинроқтурганмайдонўйин-чисигаенгкўпҳуқуқберилади.
6. Рақибзарбабераётганпайтдаўздарвозаситомонгачиқиш. Рақибқайтгантўпгазарбабериб, дарвозанизабтетмаслигиучунрақибтўпгазарбабераёт-гандаундан олдинўздарвозаситомонгачиқиб олишкерак.