Urganch davlat universiteti servis faoliyati asoslari

- iste’molchilar harakatini ijtimoiy-iqtisodiy omillari: ular mashg’ulotlari, ma’lumoti, mustaqilligi, daromadi;
- ijtimoiy holati: oliy sinf, o’rta sinf, ishchi sinf, past sinf;
- ijtimoiy-demografik xususiyatlari: jinsi, yoshi, yashash joyi, oilaviy ahvoli va boshqalar;
- madaniy omillarga (milliy, diniy, badiiy va boshalar) bog’liq bo’lgan iste’molchilik standarti;
- shaxsiy didlari.
Iste’mol bozorini korxona servis mahsulotiga nisbatan segmentlashni amalga oshirishda, marketing bo’yicha mutaxassis segmentlarni ajratishiga imkon beruvchi talablar asosida ish ko’rishi lozim. Segment iste’molchilar soni yoki sotuv hajmi bo’yicha u bilan ishlash iqtisodiy oqlaydigan bo’lishi uchun yetarlicha katta bo’lishi lozim. Tanlangan iste’molchilar segmentini asoslari taklif qilinayotgan xizmat yoki tovarni muhim tavsiflariga mos kelishi kerak. Bir marta identifikasiyalangan va aniqlangan segment unga ta’sir etish uchun shunday qolishi kerak.
Marketing tovarni bozorga chiqqunicha va chiqqandan keyingi davrlarda iste’molchilar xatti-harakatini barcha jihatlari bilan bog’liq katta hajmdagi ishlarni bajaradi. Narx, dizayn, mahsulot sifati, tarqatish yo’llari va reklama ma’lumotlari marketing kompleksini elementlari sifatida u yoki bu iste’molchilar guruhiga nisbatan muvofiqlashtirilishi lozim. Bunda xizmat yoki mahsulotni pozisiyalash dinamikasi nazarda tutilishi kerak. U yangi tovar, servis mahsuloti sotuvga chiqarilgandan keyin doimiy o’zgarishda bo’ladi. Ba’zi bozorlarda u servis mahsuloti chiqarilgandan keyin 2-3 oy davomida o’zgaradi. Ushbu o’zgarishlarni hisobga olgan holda, ishlab chiqarish hajmlari, narx, iste’molchilarni yo’naltirish taktikasi (ya’ni reklama va boshqa sotish vositalari) tuzatiladi.
Marketolog tashqi parametrlarni, yo’ldosh predmetlar ro’yxatini ishlab chiqilishiga va servis mahsuloti narxini shakllanishiga ta’sir qiladi. Tashqi jihatlarni takomillashtirilishi serisni bezatilishi va dizayoni Bilan, ya’ni asosiy servis mahsulotiga ergashib borishi mumkin bo’lgan qo’shimcha predmetlar, xizmatlar ro’yxati bilan bog’liq. Bunda firmani markasi va tovar belgisi, o’ralishini dizayni va boshqalar katta ahamiyat kasb etadi.
Marketingni servis mahsuloti narx siyosatiga ta’siri narxni shakllanishi bosqichini (bu yerda mahsulotni hayotiy davrini tushunishga, sifat talablariga tayanish muhimdir) hisobga olish bilan bog’liq. Xarajatlarni baholashda doimiy va o’zgaruvchan parametrlar, shuningdek ushbu servis mahsulotini raqobatbardoshligi bilan bog’liq bo’lgan shart-sharoit va tavsiflar hisobga olinadi.
Servis mahsulotini yuqori narx asosi uning afzalliklari, takliflarni antiqaligi, jamiyatdagi ahamiyati zaminida shakllanadi, ya’ni yetkazib berish va tarqatishni (masalan, tumanlarga yetkazib berish) chegaralanganligi yoki murakkabligi bilan belgilanadi. Bozor liderlari odatda, servis mahsulotlariga yuqori narx belgilashlari mumkin.