В а у р т а м а Х с у с т а ъ л и м в а з и р л и г и т е р м и з д а в л а т у н и в е р с и т е т и
Download 3.65 Mb. Pdf ko'rish
|
Amir Temur va uning dunyo tarixidagi o\'rni (1996)
|
3 - 3 9
33 www.ziyouz.com kutubxonasi ғи сохилнда қоғсз ишлаб чиқарадиган махсус обжувоз ва корхоналар бўлган. Эскирган бўз кийим, латта ва пахталардан бўтқа-қоғоз хом ашёси тайёрланиб, варақ- лар қуйилиб, сайқал берилган. Самарқанд қоғози Урта аср Шарқн хаттотлари ўртасида кенг шуҳрат қозопган. Темур ва темурийлар даврида Мовароуннақр шаҳар- ларида ҳунармандчилнкнинг беқиёс даражада гуркираб ўсш1'!! ва тараққнй этпши шаҳар ҳаёти мафкурасннинг шакллаинши ва рпвожлапншига катта таъсир кўрсатди. XV асрпипг охири ва X V I аср бирпнчи ярмида яша- ган '.иротлик тапиқли тарихчп олим Зайнудднп Восифпй (Н85— 1551 йй.) ўзпнннг «Бадоеъ ул-вақоеъ» («Нодчр воғ.еалар'') нсмли мемуар асарнда шаҳарнннг ўрта та- бақаснга кнрувчи ҳунармандлар, савдогарлар, амалдор- лар ва руҳонийлар маданий бойлнклар яратувчилар бўлиб майдопга чнққанлигнпи таъкидлайдн. Яъни, Вб- сифмй эьтпрофига кўра, шеърпят ва муспқа санъати шаҳа|) аҳолиси ўртаснда шу қадар шуҳрат топган эди- ки, ҳар бнр ҳунармапдчилик устахонаспда, кнтоб дўко- нида, савдо расталарп ва бозорларда чиройлп шеър ва ғазаллар ўқишнп, эҳтирос ила муспқа ижро этишип, қизпқчнлик ва аскиябозликни кузаттп оддий бир ҳолга айланган эди. Бу ҳолат, айниқса, Ҳпроз ва Самарқанд- да авжпга чиққан эдн. Тасвирпй санъатда «Ш арк Рафаэлп» деб улуғлан- гап Беҳзод, Алншер Навоий қиёфасини яратгап Маҳмуд Музахнб, хожи Муҳаммад Наққош, мусиқа саиъатида шуҳрат қозснгап Лбдуқодир Ианий, Қулмуҳаммад Шан- хий. Шохқулй Гпжжакий, Хож а Ю суф Андижоипй, ада- биётда Сайфи Сароий, Дурбек, Лтойи, Саккокий, Лут- фич кабн шоирлар асосан шаҳар ўрта ҳол табақаси вакнлларига мансуб кншилар эднлар. Узбек адабиётиич ривожлантнрпшга буюк ҳисса қўшган Алпшер Навоий, Бобур, Лбдураҳмон Жомийлар ҳам шу давр фарзапд- лари эдн. Урта аср шаҳри ҳунармандчплик ҳаёти б\чок Алишер Навонйнинг асарларида ўзининг ифодасини топлн. Навоийпннг халқнннг фаровоилигп, давлатнипг рав- нақи деҳқоплар ва косибларпинг, ҳунармаидлариинг оғир ва машаққатлн мсҳнати иатнжаларпга боғлиқдир деган фпкрларп ҳозпргп кунда ҳам ўз аҳамиятнни йўқот- ганн нўқ. Презпдентимиз П. Каримовнинг мамлакати- мизда кпчик корхоналаони кенг ихтнсослнклар бўйича кўплаб қуриш ва рнвожлантириш ҳақндаги фикрларн в"а жонбозликлари мустаҳкам тарихий тажрнбага асос- 34 www.ziyouz.com kutubxonasi ланиб, амалга ошираётганлиги кўриниб турибди. Уму- ман, Мовароуннаҳрдаги Темур ва темурийлар даври шаҳар ва ҳунармандчилик ҳаётини конкрет тарихийлик асосида чуқур ўрганишни ҳозирги кунда давр тақозо эт- моқда. Download 3.65 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|