Vaqtli qatorlar va prognozlash asoslari by Abdumalik Soliev Vaqtli qatorlar

Matritsalarning shartli belgilanishi
Agar matritsada m dona qatorlar va n dona ustunlar bo'lsa, unda u m × n elementlarga ega bo'ladi. Matritsa katta bosma harf bilan, mazkur holda "A" bilan, matritsaning elementlari esa kichik harf bilan, shuningdek, satr va ustundagi elementning o'rnini aynan shu tartibda ko'rsatadigan ikki indeks bilan, mazkur holda "a_ij" ifoda bilan belgilanadi, bu erda i qatorlar soni va j - ustunlar soni.
Masalan, keltirilgan A matritsada: 3-qator va 2-ustunida joylashgan element a₃₂ ko'rinishda belgilangan, buni quyidagi matritsada ko'rish mumkin:

11.2 Matritsalar ustida bajariladigan operatsiyalarning xususiyatlari

by Abdumalik SolievAbdumalik Soliev
Matritsalar ustida qo'shish, ayirish, ko'paytirish va hokazo amallarni bajarishi mumkin. Matritsalarni hisoblash qatorlar va ustunlar soniga bog'liq. Qo'shish va ayrishda: qatorlar va ustunlar soni bir xil bo'lishi kerak, ko'paytirishda esa: birinchi matritsadagi ustunlar soni va ikkinchi matritsadagi qatorlar soniga teng bo'lishi kerak. Matritsalar ustida bajarilishi mumkin bo'lgan asosiy amallar quyidagilardir:

• 
  Matritsalarni qo'shish
  
• 
  Matritsalarni ayrish
  
• 
  Matritsalarni skalyar ko'paytmasi
  
• 
  Matritsalarni ko'paytirish
  

Numbered divider 1
Matritsalarni qo'shish
Matritsalarni bir-biriga qo'shganda, ikki matritsalarning qatorlar va ustunlar sonini bir xil bo'lishi kerak. Ikki matritsani qo'shganimizda: biz tegishli elementlarni bir-biriga qo'shamiz, ya’ni, (A + B) = [a_ij] + [b_ij] = [a_ij + b_ij], bu erda i va j - mos ravishda qator va ustun raqamlari.

Masalan:

Numbered divider 2