«veterinariya sanitariya ekspertizasi» kafedrasi “tasdiqlayman”

Oqsil kasalligida olingan sutni sanitariya
jihatidan baholash
Oqsil kasalligi bilan qoramol, ko‘y, echki, tuya va buhular kasallanib, shu bilan birgalikda odamlar, ko‘pincha yosh bolalar kasallanadi.
Kasallikning qo‘zg‘atuvchisi filtirlanadigan virus bo‘lib, so‘lakda, qonda, siydikda va kasal hayvonlarning sutida uchraydi.
Harorat 50^o gacha qizdirilganda virusni tarkibi buziladi, qaynatilganda tezlikda o‘ladi. 60-70^o li suyuqlikda virus 15 daqiqada o‘ladi. Kislotali muxit virusni tarkibini buzadi.
Viruslar sutni tarkibida 30-45 kun saqlanad, sovuqlikda esa konservasiyalanadi. Odamlar bu kasallik bilan hayvonlarni sutini istemol qilganda kasallanadi. Kasallangan hayvonlarning sut berish qobilyati pasayadi. Kasallangan sigirningsutida 7 barobar, yog‘da 7-8 % va oqsilarvarok ta dan albumin va globulinning miqdori ortadi.
Bundan tashqari sutni tarkibidagi mineral moddalar va vitaminlarni miqdori o‘zgaradi. Oqsil bilan kasallangan sigirlarni sutidan sariyog‘ va tvarok tayyorlanganda mahsulotlarni organaleptik ko‘rsatkichlari yaxshi bo‘ladi.
Sutdan yohni ajratib olish uchun va tayyorlash uchun, sutni oldin 85-90^o haroratda 30 daqiqa pasterizasiya qilish kerak, pishloq tayyorlash uchun bu sut ishlatilmaydi.
Ayrim vaqitlarda oqsil bilan kasallangan sigirlarni sutini ta’mi va xidi o‘zgarib shilimshiq konsistensiyaga ega bo‘ladi, bunday sut zararsizlantirilgandan keyin util qilinadi.
Leptosperoz bilan kasallangan sigir sutini sanitariya jixatidan baholash
Sutni tarkibidan leptosperalarni ajratib olish mumkin, lekin bu kasallik bilan odamlar ham sutni istemol qilganda kasallanish uchramagan. Kasallangan sigirlar sutining rangi sariqqa bo‘yalgan yoki uning tarkibida qon aralashmalari bo‘lganda sut qaynatish yo‘li bilan zararsizlantirilib oziq sifatida ishlatish mumkin.


Chechak
Qoramolchilik, ko‘ychilik va echkichilik xo‘jalaiklarida chechak kasali uchrab tursa, hayvonlardan olingan sut xo‘jalikdan tashqariga chiqarish mumkin emas. Xo‘jalikni o‘zida qayta ishlanadi. Kasallikka qo‘yilgan karantin olingandan keyin brinza va boshqa tayyorlangan mahsulotlar chiqarishga ruxsat etiladi.