X. N. Atabayeva, J. B. Xudayqulov

Yeryong'oq o'simligining namlikka bo„lgan munosabati. 
Yeryong'oq 
faqat 
sug'oriladigan 
yerlarda 
ekiladi. 
Yeryong'oq 
qurg'oqchilikka chidamli o'simlik bo'lishi bilan birga namlikka talabchan 
hisoblanadi. O'simlikning suvga bo'lgan talabi o'suv
36
N.P.Saxena, S.N.Nigam. Groundnut Production in Central Asia and Caucausus Countries: Outlook for the 
future 2001 y. 30 .
339 

---

davrining bosqichlarida turlicha bo„lib, maysalar unib chiqqanidan 
gullash davrigacha kam, gullash davrida maksimal va yong'oq- laming 
yetilish davrida esa, o„rtacha talabchan bo'ladi.
0„simliklar to„la undirib olingandan so„ng tuproqning mexanik 
tarkibiga bog'liq holda 15-20 kungacha suv berilmaydi. Bu davr ichida 
0
„simlikning ildizi namlikka intilib 25-30 sm chuqurlikgacha o„sib boradi 
va yon ildizlaming ko„plab shakllanishi oqibatda hosildorlikni oshishiga 
ijobiy ta‟sir ko„rsatadi.
Yeryong'oqning gullash davrida tuproq namligining me‟yorda 
bo'lishi fotosintez jarayonini jadallashishiga, bu o'z navbatida esa 
ginoforlaming shakllanishini tezlashishiga olib keladi.
Yong„oqlami yetilish davrida namlikning keragidan ortiq bo„lishi 
qobig„ini qorayib qolishiga, bu esa urug'larning sifati va bozorboplik 
xususiyatlariga salbiy ta‟sir etadi.
Yeryong'oqning gullari changlangandan keyin tuguncha tez o'sa 
boshlaydi, yerga qarab intiladi va tuproqning 8-10 sm chuqurligigacha 
kirib boradi. Dukkaklar tuproqda rivojlanadi. Shuning uchun tuproqning 
unumdor, toza, g'ovak bo'lishini talab qiladi.
Havo harorati 38-40 °C ga ko„tariiganda esa, gullash jarayoni 
sekinlashishi kuzatiladi. Yeryong'oq yetuklik davrida past haroratga 
ta‟sirchan bo'lib, kuz faslidagi qisqa muddatli manfiy harorat ham 
o'simlikni nobud qiladi.