Xalqaro huquq


Download 3.36 Mb.
bet88/154
Sana18.06.2023
Hajmi3.36 Mb.
#1587738
1   ...   84   85   86   87   88   89   90   91   ...   154
Bog'liq
Xalqaralıq huqıq, 2018

Asosiy prinsiplar:

  • qurolli mojarolar huquqi va inson huquqlarini qamrab oluvchi, shunga muvofiq harbiy zarurat va jamoat tartihini saqlash hamisha insonga hurmat bilan muvofiq keluvchi, insoniylik huquqiga asoslangan prinsip;

  • urushayotgan tomonlar o‘z raqiblariga asosiy maqsadi raqibning harbiy qudratini yo:q qilish yoki kuchsizlantirishdan iborat bo lgan urush maqsadiga nomutanosib zarar yetkazishlari mumkin emasligi prinsipi;

  • safdan chiqarilgan shaxs, shuningdek bevosita harbiy harakatlarda ishtirok etmayotganlar hurmat, himoya va insoniy munosabat huquqiga ega ekanligi prinsipi(Jeneva huquqi prinsiplari);

  • nizo holatida bo'lgan tomonlaming harbiy harakatlarning usul yoki vositalarini tanlash huquqi cheklanmagan emasligi (Gaaga huquqi prinsipi) prinsipi2.

Galdagi har bit prinsip. ilgarigisini asos qilib olib,'Xalqaro gumanitar huquq rivojining murakkab va izchil dinamikasini tasdiqlagan holda avvalgisidan kelib chiqadi =’
XGHning umumiy prinsipiariga quyidagiiar mansub: daxlsizlik prinsipi, kamsitish va tahqirlash nojoizligi prinsipi; xavfsizlik prinsipi3.
Insoniylik (yoki zarurat) prinsipi- XGHning anehayin hammabop (universal) va umumlashgan prinsipi. Uning ta’sir kuchi qurolli kurashning barcha sohalariga tatbiq etiladi. Urush olib borish vosita va usullarini tanlash masalalarini tartibga solishda ham, shuningdek harbiy mojarolar jabrdiydalari himoyasini ta’minlash masalalarida ham qo'llanadi.
Калугин 8 10. Курс международного гуманитарного права. - Мипск. Тесей, 20С6 - С.79.
Жян Пикте Развитие и принципы международного гуманитарного права - М. МККК.,2001. — С. 71-72.
Qarnng, o'ihajoyda. -С.75
Xalqaro va ichki qurolli mojarolar chog'ida qo'llanadi. Qurolli mojarolar jarayonida cheklanmagan zo'ravonlik qo‘llashga taqiq o‘matadi. Unga muvofiq, harbiy harakatlar olib borishning insoniy usul va vosilalarini tanlash hamisha insonning sha’ni va asosiy huquqlarini hurmat qilish bilan muvofiq kelmog‘i loziin.
Masalan, 1949-yilgi Jeneva konvensiyasining harbiy asirlarga munosabat to'g'risidagi 13-moddasiing qoidasi urushayotgan tomonlardan harbiy asirlarga nisbatan “hamisha insoniy munosabatda bo‘lish”ni talab etadi.

Download 3.36 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   84   85   86   87   88   89   90   91   ...   154




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling