Xorijiy tillar va gumanitar fanlar fakulteti


Download 1.8 Mb.
bet53/115
Sana18.06.2023
Hajmi1.8 Mb.
#1558198
1   ...   49   50   51   52   53   54   55   56   ...   115
Bog'liq
Hozirgi o\'zbek adabiy tili majmua

III. Ajratib yozish.
1. Qoshma felning qismlari ajratib yoziladi: imzo chekmoq, tasir etmoq, vafo qilmoq, sotib olmoq, olib kelmoq, olib chiqmoq kabi.
2. Belgining ortiq yoki kamligini bildiruvchi och, toq, tim, nim, liq, jiqqa, lang kabi sozlar bilan kelgan sifat turkumiga oid sozlar ajratib yoziladi: och qizil, toq qizil, tim qora, nim pushti, liq tola, jiqqa hol, lang ochiq kabi.
3. Har, hech, hamma, bazi, gayri, bir, qay, u, bu, shu, osha sozlari yonida kelgan sozdan ajratib yoziladi: har zamon, hech kim, hamma vaqt, bazi bir, gayri tabiiy, bir qancha, bir yola, bir oz, qay kuni, u erga, bu yoqdan, shu erdan, osha yoqqa kabi.
Lekin birpas, biratola, birvarakayiga, birmuncha, buyon (beri) sozlari qoshib yoziladi.
Lotin yozuvi asosidagi imloga kora biroz sozining ham qoshib yozilishi belgilab qoyilgan.
Qay so‘zi yer, yoq, yon sozlari bilan kelganda bir y tushib qolishi natijasida bu sozlar qoshib yoziladi:
Qiyoslang: qay yerda qayerda, qay yoqqa qayoqqa, qay yondan qayondan kabi.
Qaybir, qayvaqt sozlari ham qoshib yoziladi.
4. Murakkab sonlarning qismlari ajratib yoziladi: yigirma besh, bir yuz ellik ikki kabi.
5. Kirillcha yozuv asosidagi imlo qoidalariga kora muz yorar, ish yoqmas, qol yozma, sher yurak sozlari ajratib yoziladi deb belgilab qoyilgan. Lekin amaldagi lugatlarda turlicha yozib kelingan. Lotin yozuvi asosidagi imlo qoidalariga kora bu sozlarning qoshib yozilishi qati belgilab qoyildi: muzyorar, sheryurak, devyurak, ishyoqmas, qolyozma kabi.
6. Tojikcha izofali birikmalar ajratib yoziladi: tarjimai hol, nuqtai nazar, oynai jahon, dardi bedavo kabi. Shuningdek, yangi imlo qoidalarida izofa undosh bilan tugagan sozlarga i shaklida , unli bilan tugagan sozlarga yi shaklida qoshilishi belgilab qoyildi.
Qiyoslang: dardi bedavo, nuqtayi nazar, tarjimayi hol, oynayi jahon, piri badavlat kabi.

Download 1.8 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   49   50   51   52   53   54   55   56   ...   115




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling