Yakubjonova zarnigor mavzu: nomlovchi birliklar
Download 0.61 Mb. Pdf ko'rish
|
nomlovchi birliklar
- Bu sahifa navigatsiya:
- KIRISH Mavzuning dolzarbligi.
|
O`ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O`RTA MAXSUS TA‘LIM VAZIRLIGI ANDIJON DAVLAT UNIVERSITETI FILOLOGIYA FAKULTETI TILSHUNOSLIK KAFEDRASI YAKUBJONOVA ZARNIGOR MAVZU: NOMLOVCHI BIRLIKLAR ANDIJON – 2014 MUNDARIJA Kirish…………………………………………….…………………………...3 I bob. Semantika va uning tadqiqi 1.1. Lingvistik semantika va uni o‗rganish muammolari……………………4 1.2. Lingvistik semantikaning asosiy yo‘nalishlari……………………….…7 II bob. Nomlovchi birliklarning mazmuniy tuzilishi 2.1. Nomlovchi birliklarning semantik tabiati haqida....................................13 2.2. Nominativ birliklarda leksik ma‘no tiplari..............................................19 III bob. Nomlovchi birliklar ma‘no tarkibining tahlili masalalari 3.1. Nomlovchi leksemalarning denotativ va konnotativ semalalari…….....28 3.2. Lug‗aviy qatorlarni ajratishning ekstralingvistik asoslari…...................33 3.3. Lug‗aviy qatorlarni ajratishning lisoniy asoslari.....................................38 3.4. Holat bildiruvchi sifat leksemalarning ma‘no tarkibi masalalari……....44 Xulosa……………………………………………………………………….54 Foydalanilgan adabiyotlar ro‗yxati………………………………………… KIRISH Mavzuning dolzarbligi. Prezidentimiz I.A.Karimov ta‘kidlaganlaridek: ―Istiqlol yillarida o‗zbek tilining qo‗llanish doirasi amalda nihoyatda kengaygani, uni ilmiy asosda rivojlantirishga qaratilgan tadqiqotlar, tilimizning o‗ziga xos xususiyatlariga bag‗ishlangan ilmiy va ommabop kitoblar, o‗quv qo‗llanmalari, yangi-yangi lug‗atlar ko‗plab chop etilayotgani jamiyat tafakkurini yuksaltirishga o‗z hissasini qo‗shmoqda‖.1 O‗zbek tilshunosligida lingvistik birliklarning struktur, formal-funksional xususiyatlari tadqiqi masalasi ham ona tilimizning yangi-yangi qirralarini ko‗rsatib berishga xizmat qiladi. Leksema o‗zining eng muhim vazifasi bo‗lgan voqelikdagi, inson ongidagi narsa-buyum, belgi, xususiyat va mohiyatlarni atashni semema orqali bajaradi. Sememaning ongimizdagi tushunchalar bilan borliqdagi leksemaning atash, nomlash, nominativ birlik sifatida vazifasini bajarishga imkon beradi. Semema ongimizda mavjud bo‗lgan turlicha tushunchalar bilan uzviy bog‗lanadi. O‗z vaqtida prof. I.Qo‗chqortoyev to‗g‗ri ta‘kidlaganidek, ―leksik ma‘no (semema) yaxlit butunlik emas, balki tarkibli hodisa ekanligining kashf etilishi hozirgi davr tilshunosligining eng yirik muvaffaqqiyatlaridan biridir‖2. Bu muammoning to‗g‗ri hal qilinishi esa hozirgi zamon O‗zbek tilshunosligining semasiologiya, leksikografiya, onomasiologiya va boshqa qator sohalari rivoji uchun muhim ahamiyat kasb etadi. Shu jihatdan tanlangan mavzu bugungi tilshunoslik nuqtai nazaridan dolzarbdir. Download 0.61 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|