«yengil sanoat texnologiyalari va jihozlari» K

7-amaliy mashg‘ulot. OVOS loyihalarini ishlab chiqish.
O‘zbekiston qonunchiligida mo‘ljallangan xo‘jalik yuritishda atrof muhitga ta’sirni baholash protsedurasi (OVOS): Asbob-uskunalar, vokea-xodisalarni analiz kilish uchun ishlatilayotgan, tabiiy atrof-muxit sifatiga ta’sir etuvchi: (OVOSni)
«Atrof-muxitga ta’sir etishga baxo berish» deb ataladi.
Uzbekiston Respublikasi konunlar tuplamida xujalik faoliyatining atrof-muxitga ta’sirini baholashni kursatish zamirida kuyidagi jarayon tushuniladi, atro muxitni soglamlashtirish yuzasidan boshkaruv tomonidan ekologik karorlar kabul kilib ularni belgilangan xujalik yoki boshka faoliyatlarda xam ishlatishga tavsiya etishga imkon berish, barbod bulishini oldini olish, degradatsiya, tabiiy boyliklarni va ekologik sistemani zaralanishiga va tugashiga yul kuymaslik.
OVOS jarayonining maksadi: rejalarni amalga oshishini muljallangan boskichlarda natijalar xisobini aniklash; kiritilgan uzgartirishlar buyurtmachiga eng kam ogriksiz bulishini ta’minlash.
OVOSning amalga oshirilishi, prezumpsiya nuktai nazariga asoslangan potensial ekologik xavf-xatar xar kanday belgilangan xujalik va boshka faoliyatga ta’sir kursatishi mumkin. OSning ta’sirida bulgan xar kanday faoliyat, demak potensial ekologik xavf-xatarda buladi.
Birinchi bor ta’sir etishni baholash 30-yillarda Stalin dachalarida kuzatishni boshlaganlar. Ushanda birinchi bor xavoni xolatini baholash buyicha kompleks tekshirishlar amalga oshirilgan, suv va tuprokni, ammo, afsuski bularni barchasi maxalliy uslubda (saviya) amalga oshirilgan. Bir muncha vakt utib, ya’ni Xruщev davrida, bu ishlar Bilan butun sovet ittifokida yashaydiganlar foydalanishi mumkinligi xal kilindi.60-yillarni urtalarida OVOS sistemasi sovet ittifokining katta xududlarida ishlay boshladi. 70-yillarga kelib OVOS sistemasini garbda xam utkaza boshladi. Xozirda esa OVOS sistemasi konun Bilan mustaxkamlangan.
OVOS tadbirlarini ESda 1985 yilda konunlashtirilgan, kachonki 2000 yilda rejalarni baholash uchun kuyidagi kursatma kabul kilindi (strategik ekologik baholash SEO), strategiyalar va programmalar. Bu tadbirlar, kafolat beradi-ki, atrof-muxitga kursatilayotgan muxim tadbirlari e’tiborga olinadi, karorlar kabul kilinayotganda xam e’tirborga oilnadi va bu tadbirlarda jamoat xam katnasha oladilar. ES uchun raxbarlikni e’lon kiladi, bu ekologik baholashning uch boskichiga xam alokador bulgan:

• 
  muxokama kilish: jaroyon natijasida yuzaga keladigan OVOS uchun anik loyixali, utkazishi shart bulgan karorlar kabul kilinadi.
  
• 
  chegaralarni aniklash: ekologik axborotlarni xajm va mikdorini belgilash jarayoni kaysiki, OVOS organlari tomonidan yuboriladigan vakillarga takdim kilinishi kerak (kurib chikishga).
  
• 
  kayta kuribchikish: OVOSning kishilarni axborot Bilan ta’minlashga imkoni etarlimi, karor kabul kilayotgan, ataylab OVOS tashkilotlavritomonining yuborilgan vakillar tomonidan jarayon urnatiladi.
  
•