Yodgorliklarini

koshinburish
— k o sh in ta x ta sid a n keng fo y d ala n ilg a n . Z u k k o t a ’m irc h i u s ta
A bd ug ‘affor H aq qu lo v koshin an d o zasin i, tax tasin i ta y y o rlash ,

---

k o s h in k esishdek m u rak k a b s a n ’a tn i m u k a m m al b ilardi. B u n d a
u o ‘zid a b iry o ‘la u c h vazifani — lo yihachi, n aq q o sh v a x a tto t 
v az ifalarin i m u jassa m lash tirg an edi. N afo sat o la m in in g y a ra ti- 
lish id a k o sh in b u rish m e ’m o rch ilik s a n 'a tin in g k o ‘zgusi d esak
m u b o la g ‘a b o 'lm a y d i. A bdug‘affor H aqqulov a n a shu s a n ’a tn in g
o ta x o n i edi. O tax o n usta koshinpazlik va k oshinburishlikda “ a n -
g o b ” nin g h ik m a tin i o ch ib berib, u n i o ‘z davri u c h u n q a y - 
ta d a n k a sh f etg an .
“ K o sh in lar sirtin in g mavj urib jilolan ish i b u angob h ik m a - 
tid ir ” , - deb yozadi A. H aqqulov. Angob tark ib i asosan k o s h in - 
la rg a su rtilad ig an o q ran g d an farq qilm aydi. F aqat u o q rangga 
n isb a ta n suyuq ta y y o rlan ad i. A ngobning su yuq ta y y o riash d an
m aq sad kovaksim on terrakotaga surtilganda terrak o tan in g k ovak- 
lariga o ‘rn ashib, m a g ‘ziga singib ketishidir.
A n g o b n in g x u su siy ati y u m sh o q b o klg an lig i sab ab li u n in g
u s tid a n s u rtilg a n b o ‘y o q te z d a an g o b n i o ‘ziga q a b u l q ilib , 
u y g ‘u n la s h a b o sh la y d i. A n g o b n in g eng yaxshi x u su siy a tla rid a n
y a n a b iri s h u n d a k i, u n in g ran gi oq b o ‘lgan ligi sa b a b li. u n in g
u s tid a n su rtilg a n h a r q a n d a y b o 'y o q , ay n iq sa, b in a fsh a (lo ju - 
v a rd ), k o ‘k. z a y n a b i (n o si) kab i b o ‘y o q la r n ih o y a td a n a fls - 
sh a ffo f b o ‘ladi. S h u n in g d ek , u te rra k o ta b ila n s ir-b o ‘y o q la m in g
b irik is h id a “ ta n a k o r ” v azifasin i b ajarad i. M asalan , te m ir c h i-
la r ik k ita te m ir n i b irik tiris h u c h u n u la rn i b ird ek q iz d irib y u z i-
ga ta n n o r se p a d ila r-d a , keyin b irik tirad ilar, A ngob b ila n b o ‘y o q
h a m s h u n d a y u y g ‘u n lik d a n key in h e c h q a c h o n b ir - b ir id a n
ajralib k o ‘c h m a y d i. M ab o d o b iro r tu rtk i sabab b o 'lg a n ta q d ird a
h a m b o ‘y o q te r r a k o ta b ila n b irg a k o kch ib tu sh a d i. A n g o b n in g
e n g yax sh i a fz a llik la rin in g y a n a b iri sh u k i, su rtilg a n k o s h in
ta y y o r b o ‘lg u n g a q a d a r x u m d o n d a u c h m a rta p ish irilad i, y a ’n i 
o ld in te rra k o ta ta y y o rla b , u n g a an g o b su rtilg a n d a n k e y in y a n a
p e c h d a p ish irilib o lin a d i va n ih o y a t asosiy (sir) b o ‘y o q n i su rtib
y a n a p ish irilad i.
N a tija d a k o sh in n ih o y a td a ch in iq ib pishadi. S h u n d ay qilib, 
an g o b k o sh in la r n afo satin i yuzaga keltiribgina qolm ay, u la rn in g
sifatin i yuksak d a ra ja d a sh ak llan tirish d a, u m ri boqiyligida asosiy 
o ‘rin n i egallaydi. A ngob surtib tayyorlangan koshinlar v a k o sh in -

---

b u rish lar h a r q an d ay sovuqqa va nam lik k a ch id am li b o ‘lib, o ‘z 
xususiyatini y o ‘qotm aydi.
M e’m orchilikda va hayotda q o ila n ila d ig a n barcha tu rd ag i so- 
p o ld an tay y o rlan g an m ayolikalar v a b u y u m lam in g terrak o tasig a 
o ld in angob surtib, keyin xo h lag an b o ‘yoq surtilsa, u alb atta 
yuqoridagi sam aran i beradi.
T a ’m irch i usta ganch q o rish m asin in g m u stahkam ligini o sh i- 
rish va un i a srlar davom ida saqlab q o lish u c h u n 100 kg g anchga 
40-50 g shiresh yelim ini q o ‘yishni ta k lif qiladi. “ G a n c h va shiresh 
sh arb atin in g qorishm asi q otgach, g a n c h n in g kovaklarini, ichki 
va tashqi atrofm i shiresh o ‘z sharbati bilan yelim lab oladi. Shiresh 
tabiiy o'sim likdan tayyorlanib, q adim d a u n d a n y e lim o ‘rn id a fo y - 
dalanigan. B u n d ay q o rish m ad a tay yo rlan g an g an ch qorishm asi 
suvga tashlab q o'yilsa ham , u zo q m u d d a t o ‘ziga suv olm aydi. 
M a ’lum ki, g an ch suvni o ‘ziga olm asa, h ech q a c h o n k u chsiz- 
lanm aydi.
“ G a n c h n in g yaxshi x u su siy atlarid an b iri uning elastikligidir. 
B uni yaxshi tu sh u n g an qadim gi m e ’m o rla r b in o lard an boshlab 
g u m b azigacha g an ch d a n foyd alan g an lar. G a n c h va g ‘isht b ilan 
tiklangan obidalar um ri uzoq b o la d i. h a r qan day sharoitda h am d a 
d ah sh atli zilzilalarda ham k o ‘p z a ra r k o ‘rm aydi. C h u n k i g an ch
m o 'r t em as, sinm aydi, u egilu v chanlik xususiyatiga k o 'ra katta 
zarb ad a ham sezilar-sezilm as d arajad a o ‘z-o*zidan am o rtizatsiy a 
b e ra d i” ,-deb tu sh un tirad i t a ’m irch i m e ’m or.
A b d u g ‘a ffo r H a q q u lo v S a m a rq a n d d a o ‘z in in g t a ’m irc h i 
m e ’m o rlar m a k ta b in i y aratib, u n d a m u rab b iy lik q ild i, sh o g ird - 
la rig a bilim berib, nafaqat R esp u b lik aga, balki b u tu n M ark aziy
O siyoga k o ‘plab t a ’m irch i u s ta la r ta y y o rla b b erd i. U S a m a r- 
q a n d d a g i N o d i r D e v o n b e g i m a d r a s a s i n i b o s h d a n o y o q
t a ’m irlash n i o ‘z tash ab b u si b ila n o ta lig 'ig a olib, v a y ro n a g a ay - 
la n g a n bu o b id a n i xalqim iz u c h u n o ‘z aslid ek q ilib q ay tad an
y aratdi. A na shu m urakkab ish ja ra y o n id a t a ’m irch ilik s a n ’a ti va 
m u h a n d islik so h asid a b ir q a to r ix tiro la r qildi. 0 ‘z in in g ish ta jri- 
b a la rin i u m u m lash tirib m e m o rla r m a k ta b i u c h u n ik k ita n o d ir 
k it o b —