Z nishanova, G. Alimova

I.A.Bayevaning fikricha, aynan “obraz”, ya’ni tushuncha ta’lim 
oluvchining ko‘z oldida uyg‘otadigan o‘quv materiali emas, balki 
ong va shaxs rivojlanishini ta’minlovchi vositaga aylanadi.
Psixologiya fanlarini o‘qitish sohasidagi muammolardan yana biri 
aqliy jarayonlar, intellektning ta’lim jarayonidagi o‘mi va roli, nazariy 
bilimlardan amaliyotda foydalanishdan iborat.
Aqliy jarayonlaming inson hayotidagi, shu jumladan, ta’lim 
jarayonidagi o‘mi beqiyosdir. Tobora murakkablashib borayotgan 
olamda har bir insondan o ‘z oqilona hayotiy pozitsiyasini 
shakllantirib olish talab qilinadi. Buning uchun esa u etarlicha taraqqiy 
etgan intellektual salohiyatga ega bo‘lishi lozim. Odamning intellektual 
darajasi qanchalik yuqori bo‘lsa, uning individual mental tajribasi 
tarkib va mazmun jihatdan shunchalik murakkab boiadi. Shu tufayli 
uning olam haqidagi tasawurlari sub’ektiv boy, lekin ayni vaqtda 
etarlicha ob’ektiv boiadi. Chunki tafakkur taraqqiy etishi bilan boshqa 
psixik jarayonlami rivojlanishida ham sezilarli siljishlar ro‘y beradi.
Tafakkur jarayonlari va taiim o ‘rtasidagi nisbat muammosi 
B.Ts.Badmayev tomonidan tahlil qilingan. Uning fikricha, ta’lim 
kutilgan natijalami bermasligining sababi unda tafakkur etarlicha 
faoliyat ko‘rsatmasligidadir. Taiim oluvchilar ko‘p narsani eslab 
qolishga majbur bo‘lishlari tufayli intensivlik kuzatilmoqda. Shu tufayli 
o‘quv materiallari ko‘p hollarda ongli va chuqur o‘zlashtirilmaydi. 
Materialning zlashtirilishini yaxshilash uchun tafakkur faoliyatini 
maxsus pedagogik-metodik vositalar bilan stimullashtirish kerak. 
B.Ts.Badbaevning fikricha, o ‘rganilayotgan predmet mazmunini 
ifodalovchi va muammoli vaziyat yaratuvchi aqliy masala shunday

---