(jadvallar, tasvirlar, chizmalar va boshqalar)ni kiritish, qo‘lyozmani
to‘liq yoki qisman (vaziyatga ko‘ra) qayta yozish, qayta yozilgan
matnni tahrirdan chiqqan nusxaga solishtirib o‘qish, jadvallar,
tasvirlami muallif nusxasi
asl nusxa bilan solishtirib ko‘rish,
qo‘lyozmam o‘qib chiqish uchun texnik muharrir ko‘rigidan o‘tkazib
tayyorlash, ikkinchi (elektronyoki matniy) nusxani tayyorlash, bulami
tekshiruvdan o‘tkazish, sarlavhalami joy-joyiga qo‘yilganligini,
104
izohlar, iqtiboslar manbai to‘g‘ri berilganligini aniqlash qo‘lyozma
ustida olib boriladigan tahririyat ishlari hisoblanadi.
Muharrir asami, awalo, mafkuraviy, siyosiy, ilmiy, adabiy nuq-
tai nazardan ko‘rib chiqadi. Qo‘lyozmada ochiq nashrda ketishi
mumkin bo‘lmagan т а ’lumotlar uchraydimi, yo‘qmi tekshiradi,
muallif qo‘lyozmani nashrga tayyorlash qoidalariga to‘liq amal
qilgan yoki qilmaganligini aniqlaydi.
Muharnming muallif bilan ijodiy hamkorlikda ishlashi jara
yonida bir qator vazifalar bajariladi, xususan, asaming g‘oyaviy,
ilmiy, adabiy qimmati oshinladi, tahririy-qoidaviy bajarilgan ish-
larda o‘tib ketgan kamchiliklar, yo‘l qo‘yilgan xatolar tuzatiladi.
Qo‘lyozma ustida faqat nashriyotning lavozimdor muharriri emas,
balki tashqi mutaxassislar — mas’ul, ilmiy muharrirlar ham ishlaydi.
Ayrim hollarda, agar asar tun taqozo etsa, qo‘lyozma nashrga yirik
mutaxassisning umumiy tahnn ostida tayyorlanadi ya kitobning
(bosh) titul,varog‘ida falonchi umumiy tahriri ostida degan qayd
beriladi. Garchi qo‘lyozmam nashrga tayyorlashda turli tashqi
mutaxassislar (ular miqdori, unvoni, darajasi, mavqeidan qat’iy
Do'stlaringiz bilan baham: |
