Zahiriddin muhammad bobur nomidagi andijon davlat universiteti ingliz tili grammatikasi va til amaliyoti


Download 0.77 Mb.
Pdf ko'rish
bet19/55
Sana19.12.2021
Hajmi0.77 Mb.
#181959
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   55
Bog'liq
ingliz va ozbek tillarida sabab ergsh gapli qoshma gaplarning lingvokulturologik jihatlaring qiyosiy tahlili va ularni tarjima qilish hamda oqitish muammolari

 

Ota suv bo'yida dam olguncha qiz yangi yer mevalarini keltirdi   

 

3. -da qo'shimchali sifatdoshlar:   



 

 

 



 

 

 



Elmurod derazalaridan yorug' tushib turgan uylarning yoniga kelganda, 

qandaydir yoqimli musiqa eshitildi   

 

 



 

 

 



 

4.  -dan  qo'shimchali  sifatdoshdan  keyin  beri,  buyon,  so'ng,  keyin  kabi 

so'zlarni keltirish  orqali [24; 238]. 

 



 

 

 



 

 

 Senga ko'ngil qo'ygandan beri ko'zlarimga uyqu kelmaydi 



 

 

Sen kelgandan buyon, uyda tinchlik yo'qoldi 

 

 



 

 

5. -r+(ar)+ekan: 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 Jilam  daryosida  suzar  ekanmiz,  qirg'oqlardi  surnay  sadolari,  yoqimli 

qo'shiqlar yangradi 

 

 

 

 

 

 



 

 

 



6. -gap+dan keyin (so'ng):  

 

 



 

 

 



 

 

Suhbat tugagandan keyin, odamlar tarqalishdi    



 

 

 

Mustaqillikdan so'ng, shahrimiz yanada obod bo‟ldi 

 

 

 



7.  Sifatdoshdan  keyin  ekan,  edi  to‟siqsiz  fe'llarni  yoki  payt,  chog'da, 

vaqtda, so'zlarini keltirish  orqali: 

 

 

 



 

 

 



 

Eng gullagan yoshlik chog'imda, 

 

 

 

 

 

 

Sen ochilding ko'ngil bog'imda  [24; 238].   

 

 



 

 

Payt  ergash  gaplar ingliz tilida when, while, as, till, as soon as, as long as, 



since, after, before kabi bog‟lovchilar  yordamida birikadi  [11; 331].   

 

When  a  Forsyte  was  engaged,  married,  or  born,  the  Forsytes  were 



present.  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Whenever there was a pause, he gently asked again 

 

 

 

As they stood up Ivory clapped him on the shoulder 

 

 

 

While he walked around Christine sat and knitted at a distance  

 

And now that Cecily had married, she might be having children too 

 

Our hostess, once everyone had arrived, was full of good humour  

 

As they approached the house, they became quieter and quieter 

 

They  were  calling  each  other  „George‟  and  'Elizabeth'  before  they 


 

27 


 

reached Camden Town   

 

 

 

 

 

 

 

 

The heavy guns began again soon after it was light [29; 314].  

 

Sabab  ergash  gap  bosh  gapdagi  ish-harakatining  yuzaga  kelish  va 



bajarilish,  bajarilmaslik  sababini  ifodolaydigan  erash    gap  turi  sabab  ergash  gap 

deyiladi.  Sabab  ergash  gap  nima uchun? nima sababdan?  kabi so'roqlarga javob 

beradi. Sabab ergash gap bosh gapga quyidagicha bog'lanadi:   

 

 



Dunyoni tark etmagayman, 

 

 

 

 

 

 

 

Dynyoda sen bor uchun  

 

 

 

 

 

 

 

Kichik  ariqqa  suv  kelmagani  uchun  Gulnor  chelak  ko'tarib   katta 

ariqqajo'nadi 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

G'ulomjon uzoq uy surib ketgani sababli, suhbat uzilib qoldi   

 

Men kechikkanligim tufayli slyotga borolmadim   

 

 

 

Alisher  ish  bilan  band  bo'lganidan, darsga o'z vaqtida yetib kelolmadi. 

Kumush juda xafa ko'ringanligidan uning ko'nglini [24; 239].  

 

 



Ingliz  tilida  esa  sabab  ergash  gaplar  because,  as,  since,  now  that 

bog‟lovchilari  bilan  birikadi:   

 

 

 



 

 

 



 

I went away because there was no one there 

 

 

 

 

As there were no porters, we had to carry the luggage ourselves 

 

Bosh  gapdagi  harakat  yoki  voqeaning  qanday  maqsad  bilan  yuzaga 

kelishini  bildiradigan  ergash  gap  turi  maqsad  ergash  gap  deyiladi.  Maqsad 

ergash  gap  nima  uchun?  qanday  maqsadda?  Kabi  so'roqlarga  javob  beradi  [24; 

240].   

 

 



 

 

 



 

 

 



 

Ishonchimni oqla deb, qo'llarga bergum qurol 

 

 

 

 

Tog'day og'ir bilak berdim, dushmanni mushtlasin deb  

 

 

Mustaqillik bo'ldi deb, baxshilar aytar qo'shiq    

 

 

 

Kelasiz deb,ko'z tutdim   

 

 

 

 

 

 

 

Seni kelar deb, kutib o'tiribman 

 

 

 

 

 

 

Baxtim bormi ekan deb, kelaverdilar bari   

 

 

 

 

Vatan ozod, turmush farovon bo'lsin deya, mehnat qilamiz 

 


 

28 


 

 

Ishdan kech kelgani uchun, uy ishlariga yordam bera olmadi  

 

Mustaqillik  bo'lgani  uchun,  shahar  va  qishloqlariniiz  tobora  chiroy 

ochmoqda [24; 240]. 

 

 



 

 

 

 

 

 

 

Ingliz  tilida  maqsad  ergash  gaplar  so,  so  that,  in  order  that 

bog‟lovchilari  yordamida  bog‟lanadi.  So  that  ko‟p  qo‟llanadi;  so  bog‟lovchisi 

og‟zki  nutqda ishlatiladi.  Bu gaplarning  kesimi  may(migh 




Download 0.77 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   55




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling