Zahiriddin muxammad bobur nomidagi andijon davlat universiteti toirjanov elyor isaqovich

 

---

99 
GIMNASTIKA ATAMALARINING QISQACHA IZOHLI 
LUG’ATI 
Sizning e’tiboringizga havola qilinayotgan lug’at 
gimnastika atamalarini qamrab olgan. Mazkur atamalar jismoniy 
tarbiya o’qituvchilarining har kungi ish faoliyatida uchraydi. 
Biroq yuqori toifali sportchilar qo’llaydigan boshqa atamalar 
ham bor. Ushbu atamalar tematik tartibda berilmoqda. 
Umumiy atamalar 
Элемент - Element - gimnastikaning qisqa bir mashqi 
bo’lib, bo’laklarga bo’linmasligi va o’zining tugallanganligi bilan 
ifodalanadi. 
Соединение - Birikma- ketma-ket va yaxlit ijro 
etiladigan elementning yig’indisi, shu bilan birga, elementning 
birikmalarda ijrosi, uning alohida bajarilishidan katta farq qiladi. 
Комбинация - Kombinatsiya - aniq boshlanishi (jihozga 
sapchib chiqish, sakrab chiqish) va tugallanish (sakrab tushish) 
elementi bilan ifodalanadigan elementlar va birikmalarning 
yig’indisi. 
Позиция - Holatlar - gimnastika sportida oyoqlarning 
besh xil turishdagi holati qabul qilingan. 
Harakatlarni ifodalash 
Одноименные - Bir nomli - harakatlar mos keladigan; 
yo’na- lishi tugallanish oxiri bilan o’ngdan o’ngga yoki chapdan 
chapga; bir xil nomdagi aylanish bilan o’ngga harakat qilib, 
o’ngga aylanish yoki chapga yurib, chapga aylanish. 
Разноименные - Har xil nomli - qarama-qarshi 
harakatlar: yoVnalishi bo’yicha tomonning oxiriga o’ngdan 
chapga yoki chapdan o’ngga; har xil nomlanuvcM aylanishlar 
bilan chapga yurib, o’ngga burilish yoki o’ngga yurib, chapga 
burilish. 
Поочередные - Navbat bilan - tananing bir qismi (qo’l 
yoki oyoqni) bilan, keyin ikkinchi qismi bilan bajariladigan 

---

100 
harakat. 
Последовательные - Ketma-ket - tananing qismlarini 
birinchisidan (yarimi) so’ng ikkinchi qismiga o’tib bajariladigan 
harakat. 
Одновременные - Bir vaqtda - tana qismlari bilan (qoi, 
oyoq) bir vaqtda bajariladigan harakat, ular simmetrik, shu bilan 
birga, asimmetrik bo’lishi ham mumkin. 
Bog’lovchilar 
Ha - Da - tayanish tananing qaysi qismida bajarilishini 
ko’rsatadi, masalan, bosh ustida, yelka ustida, o’ngda (oyoqda), 
qorin ustida. Lekin ular o’zbek tilida (gimnastikada) ustida yoki 
ustiga so’zisiz ishlatiladi, 
И - Va- birpaytda bajariladigan elementlar o’rtasiga 
ketma-ket ijro etilishi ko’rsatilsa, aytiladi.