A rtezian suvlari deb yerning chuqur qism ida, ikkita suv
o 'tk a z m a y d ig a n qatlam orasida to ‘p lan gan , yuqori bosim li
su vlarga aytiladi. U lar bir n ech a 100 kilom etr ch u q u rlik d a
joylash gan ligi sababli iflo sla n ish d a n anchagina x o li b o 'la d i.
Artezian qatlamlararo suv havzalari asosan katta m ayd on larn i
egallagan bo'ladi. Ular qatlam lar b o'ylab y o g ‘in -soch in larn in g
t o ‘planishidan yoki ochiq suv havzalari suvlaridan oziq lan ad i.
Y er o s ti su v la r in in g k im y o v iy ta rk ib i k o ‘p j ih a t d a n su v
o ‘tkazadigan jinslarning fïzik -k im yoviy xususiyatlariga b og'liq
b o 'la d i. M a s a la n , j in s la r n in g su v d a e r u v c h a n lig i, io n
alm ashinishi, cho'km a p a y d o q ilish i, shirhilishi, sh u n in g d ek ,
filtrlovchi jinslardan m oddalar va gazlarning ajralishi va yutilishi
suv tarkibiningshakllanishida katta ah am iyatk asb etad i. H ozirgi
kunda zam onaviy fizik va k im yoviy usullar yordam ida yer osti
suvlari tarkibida 70 ga yaqin k im yoviy elem entlar m avjudligi
aniqlangan. Bular ftor, m is, rux, ternir, fosfor, k alsiy, m agniy,
x r o m , q o ‘r g ‘o s h in va b o s h q a e le m e n tla r d ir . A l b a t t a ,
elem entlarning suvdagi m iq d ori bir-biridan keskin farq qiladi.
B a ’zi bir element miqdori bir necha o ‘n m illiondan bir qism ni
tashkil etadi. Bu albatta su v y o 'lid a g i jin slarn in g k im y o v iy ,
fizikaviy xususiyatlariga b og'liq d ir. Insonlar ichim lik suvidan
foydalanganlarida suvdagi fto r, ternir va suvning q attiq lig in i
belgilovchi kalsiy va magniy tuzlari miqdorini bilishlari gigiyenik
Do'stlaringiz bilan baham: |
