bunday xususiyatlarini
uzoq vaqt saqlashi uchun, uning ashyosi mustahkam
manbadan qayta ishlanishini taqozo etadi.
Ilom Jabborov tomonidan yaratilgan yana bir monument 1992-yil Namanganda
o’rnatilgan “Mashrab” haykalidir. “Mashrab” haykali bog’ darvozasidan (taxminan)
30 metr ichkariga o’rnatilgan bo’lib, darvozaga qarama-qarshi tarzda joylashtirilgan.
Uning bunday holatda o’rnatilishida o’ziga xos ramziy ma’no mujassam.
Chunonchi,
mutafakkirning tez orada ushbu darvozadan chiqib ketadigandek taassurot
uyg’otuvchi
harakatchan qiyofasi, komillikka erishish uchun kechirgan hayoti ona
diyoridan olislarga o’tganligini anglatadi. Haykaltarosh uning libosini jiddiy e’tibor
bilan ishlab, shamolning g’oyibona harakatlarini aks ettirgan. Uning old ko’rinishi,
yon va orqa tomonlari ham allomaning botin olamiga
moyil ravishda amalga
oshirilgan. Qat’iyat bilan shahdam qadam bosishi va liboslarining shamolda xilpirab
turishi yodgorlikka kuchli dinamik xatti-harakat bag’ishlaydi.
Bu esa asarni asosiy
shaklu-shamoyili allomaning dashtu-cho’llar aro darbadar kezib,
oliy maqsad sari
dadil borishini ochib berishga xizmat qiladi. Haykalning umumiy ko’rinishida
obrazga xos ichki xarakter ochib berilgan. Haykal umumiy kompozitsion tuzilishi,
detallashtirilishi va plastik harakatlarni ifodalanishi
nuqtai nazaridan mahoratli
bajarilgan. Uning qo’l panjalari plastik xususiyati bo’yicha muvofiq yechimga ega.
Umumiy shakl kompozitsiyasi jiddiy izlanish natijasida yuzaga kelganligi sezilib
turadi. Haykal har tomondan ko’rinishi bo’yicha obrazga
xos xarakterni ochib
berishga xizmat qila oladi. Kompozitsion tuzilishi,
plastik ifodalanishi nuqtai
nazaridan yodgorlikni yuksak badiiy mahorat bilan yaratilgan yodgorliklar sirasiga
kiritish mumkin.33
Istiqlol yillarida Farg’ona vodiysida o’rnatilgan
mahobatli haykallar orasida
1998-yili Farg’ona va Quvada qad ko’targan Al Farg’oniy haykalini alohida e’tirof
etish kerak. Yodgorlik ochiq osmon ostida zinalar bilan ko’tarilgan sun’iy balandlik
Do'stlaringiz bilan baham: