Ўзбекистон республикаи олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги мирзо улуғбек номидаги ўзбекистон миллий

гипогнатик – бошни бўйлама ўқи тана ўқига нисбатан тўғри бурчак 
хосил қилиб туташади, оғиз пастка қараган бўлади; 
прогнатик – бошни бўйлама ўқи тана ўқи билан бир чизиқда жойлашади, 
оғиз олдинга қараган бўлади; 
опистогнатик - бошни бўйлама ўқи тана ўқи билан ўткир бурчак хосил 
қилиб туташади, оғиз пастка ва орқага қараган бўлади.
Мўйловлар - антенналар 
Хашаротлар мўйловлари(antennae) тузилиши: асосий йўғон бўғин-
дастакт(scapus), кейинги бўғин-оѐқча(pedicellus) ва учинчи бўғиндан бошлаб 
хивчин(flagellum)симон қисмдан иборат. Антенналар эпикраниумни ички 
қисми тенториумдан келувчи мускуллар ѐрдамида харакатга келади. 
Функционал жихатдан антенналар пайпаслаш ва хид билиш аъзолари 
хисобланади. 
Антенналар тузилиши хилма-хил бўлиб турли хил хашаротларни 
аниқлашда ѐрдам беради. Энг содда ва оддий антенна тури ипсимон ингичка 
бўлиб бошидан охиригача бирхил йўғонликка эга. Қилсимон антенна хам 
ингичка, 
аммо 
учига 
қараб 
янада 
ингичкалашўади. 
Тасбехсимон(мунчоқсимон) мўйловларнинг бўғинлари юмалоқлашган бўлиб 
бир-биридан яққол ажралиб туради. Аррасимон мўйловларнинг бўғинларини 
бир тарафида қиррасимон ўсимталари бўлади, антеннага арра кўринишини 
беради. Тароқсимон антенна бўғинларининг бир тарафидаги ўсимталари 
узун бўлгани учун бундай мўйлов тароқни эслатади. Тўқмоқсимон  

---

28 
антенналарни уч қисми йўғон булгани учун улар шундай аталади. Патсимон 
антенналарни бўғинлари икки ѐнида ингичка ўсимталарга эга шунинг учун 
улар қушларни патига ўхшайди. Дуксимон мўйловларни ўрта бўғинлари 
кенгайган бўлиб антеннани учига ва асосига қараб ингичкалашади.