167
Биринчи ўриндаги эҳтиёжлар – бу базис эҳтиёжлар,
яъни яшашни таъминлаш учун зарур бўлган эҳтиёжлар.
А.Маслоунинг фикрича, инсон
энг аввало ана шу базис
эҳтиёжларини қондириш учун ишлайди. Баъзис эҳтиёжлар,
яъни озиқ-овқатга, кийим-кечакка, уй-жойга, уйқуга бўлган
эҳтиёж қондирилса, бошқа даражадаги эҳтиёжлар ҳам
аста-секин аҳамият касб этиб боради.
Масалан, хавфсизликка, яъни тинчлик, тартиб, ҳимояга
бўлган эҳтиёж ҳам бирламчи босқичдаги эҳтиёжнинг янги
даражасидаги заруриятдир. Бирон ижтимоий гуруҳда бў-
лиш, бошқа кишилар билан алоқага киришиш эҳтиёжи
иерархиянинг учинчи бўғинига киради. Бу гуруҳдаги
эҳтиёжларни ижтимоий эҳтиёжлар деб ҳам юритилади.
Ҳурматга бўлган эҳтиёж эҳтиёжлар пирамидасининг тўр-
тинчи бўғинини ташкил қилади. Бу эҳтиёжлар
кишининг
бошқалар томонидан тан олинишига бўлган эҳтиёж, яъни
мавқе, нуфуз, шон-шуҳрат, муваффақият, диққат-эъти бор,
ўзлигини исботлаш эҳтиёжи.
Яъни Маслоу иерархиясидаги
энг юқори даража – яшаш имкониятларининг ҳақиқатга ай-
ланиши, нимага эришиш мумкин бўлса, шунга эришиш. Бу
эҳтиёжлар шахснинг ўсишида ўз аксини топади.
Бирламчи эҳтиёжлар қондирилгач, бошқа заруриятлар
кишиларни юқори даражадаги эҳтиёжларга қараб ҳаракат
қилишга мажбур этади. Бу эҳтиёжларни қондириш учун
раҳбар қуйидаги усул ва ёндашувларни қўллаши керак.
Қуйидаги жадвалда уларнинг айримларини келтирамиз:
Do'stlaringiz bilan baham: