вужудга келтиради. Диндорлар диний маросим орқали муло-
қотнинг бошқа воситалари самара бермайдиган вазифаларни
бажарадилар. Унда ҳаракат ёки муносабат муайян сирли маз-
мунни ифодалайди. Ҳар бир ҳаракат ёки ўқилган дуо рамзий
мазмун касб этади. Инсон ва сиғиниш объекти ўртасида ғай-
ритабиий апоқа мавжудлигига ишонч мустаҳкамланади. Киши
диний маросимларни бажариш билан ғайритабиий кучни ўз
иттифоқчиси ва мададкорига айлантиришга умид қилади.
Қадимда диний маросимнинг кенг тарқалган тури қур-
бонлик бўлган. Қурбонлик турли (озиқ-ов^тларнингбир қис-
мини ажратиш, ҳайвонлар сўйиш каби) усулларда амалга
оширилган.
Қурбонлик негизида бошқа диний маросимлар юзага кел
ган. Жумладан, диний маросимнинг энг ривожланган шакл
ларидан бири сиғиниш ҳам қурбонлик асосида шаклланди.
Қурбонлик диний маросимини бажариш жараёнида ғайри-
табиий кучга сиғиниш юзага келган ва кейинчалик ундан
ажралиб чиққан. Сиғиниш диндорнинг сўз воситасида реал
ёки уйдирма объектга таъсир қилишга қаратилган дуолари,
рамзий хатти-ҳаракатлари мажмуасидир. Кишининг қандай
ҳис-туйғуларни ифодалашига қараб, уни олқишловчи, мин-
натдорликни ифодаловчи, гуноҳларнинг кечирилишини
сўрашга йўналтирилган ва бошқа турларга бўлиш мумкин.
Сиғиниш турли хатти-ҳаракатлар, хулқ-атворлар билан
бирга моддий ҳодисаларни ҳам ўз ичига олади. Сиғиниш-
нинг муҳим хусусияти ҳиссий-рамзий образларда ифодала-
нишидир. Сиғиниш таркибига турли удумлар, анъаналар,
қурбонликлар, дуолар, ўзини ҳаёт неъматларидан чеклаш
(жумладан, рўза тутиш) кабилар киради. Сиғиниш у ёки бу
предметни илоҳийлаштириш (масалан, Каъбадаги қора тош,
Do'stlaringiz bilan baham: |
