Ўзбекистон республикаси ички ишлар вазирлиги а к а д е м и я

айрим дарахтлар, муқаддас қабрлар, қадамжолар) восита­
сида амалга оширилади. Сиғинишда турли туморлар, тас- 
беҳ, диний либослар ҳам муҳим ўрин тутади. Буларнинг бар­
часи биргаликда сиғинишга ҳиссий-рамзий образ тусини 
беради ва кишининг руҳиятига қаттиқ таъсир қилади. Сиғи- 
нишнинг алоҳида аҳамияти шундаки, киши ўз ҳаётининг 
маъносини энг олий қадрият — нариги дунёда эришадиган 
лаззат ва фаровонлик билан боғлайди, бу дунёдаги ҳаёти- 
нинг ўткинчи эканлигига, ўзининг қандайдир ташқи қуд- 
ратли куч томонидан идора этилишига ишонади.
Швейцариялик олим К.Г.Юнгнинг фикрича, диний рамз 
(символ)лар инсон ҳаётига маъно бағишлайди. Унинг таъ­
кидлашича, Америкадаги пуэбло қабиласининг ҳиндулари 
ўзларини Қуёш ота фарзандлари деб ҳисоблашади. Бу нарса 
уларга умид бағишлайди, тасалли беради, ҳаётини муайян 
мазмун ва маъно билан тўлдиради1.
1 Қаранг: Юнг К. Г. Архетип и символ. - М., 1992. — С.81.
18
-

---

Умид кишига куч-қу в ват бағишлайди ва инсонни ночор 
реал ҳаётидан ташқари келажакда кутаётган роҳатбахш да- 
қиқалар сари хаёлан етаклайди. Ғайритабиий кучга ишониш 
кишининг кундалик азоб-уқубатларни ўткинчи бир нарса деб 
қарашига, ҳатто ўлимдан \ам қўрқмаслигига ёрдам беради. 
Чунки тақводор киши келажакда фаровон ҳаётга эришиши- 
га ишонади. Диннинг кучи ҳам ана шунда. Кишининг худога 
ишониши бу дунёни ўткинчи сифатида англашига кўмакла- 
шади, нариги дунёдаги «ҳаёти»га умид ва ишонч бағишлай- 
ди. Бундай ҳолатни мустаҳкамлаш учун дин турли-туман рам­
зий ҳодисалардан фойдаланади.
Диний маросимлар онгга таъсир қилади. Бу таъсир жара­