Ўзбекистон республикаси қишлоқ ва сув хўжалиги вазирлиги

1. Тavakkalni aniqlash qoidalari 

 

Favqulodda vaziyatlarda (FVlarda) aholining, ishchi va xizmatchilarning 

extimoliy talofatini (N) quyidagicha aniqlash mumkin: 

 

N

R

n

R

n

N

*

=

→

=

,       kishi,     

(2.1) 

bu yerda: 

R – FVdagi xavf-xatar turi bo’yicha odamlarning extimoliy talofati 

darajasi; 

N -  ob’ekt, soxa, tarmoq va shu kabilarda axoli yoki ishlovchilarning soni. 

1-misol. Bir yilda MDХ ishlab chiqarishida bo’ladigan inson o’lish 

tavakkalini aniqlang, agar xar yili 14000 odam o’lsa, o’rtacha ishlaydiganlarning  

soni 138 million  bo’lsa: 

R

i.ch.

=

4

 

4

4

10

10

38

,

1

10

4

,

1

−

=

⋅

⋅

 

demak ishlab chiqarishda bo’ladigan inson o’lish tavakkali - 10

-4

 teng. 

 

2-misol. Хar yili MDХ mamlakatlarida tabiiy bo’lmagan o’limdan tashqari 

 

10

---

xar xil xavflar oqibatida 500 ming kishi o’lsa, mamlakat axolisi 300 mln. bo’lsa, 

mamlakatda xavflar natijasida bo’ladigan axoli o’lish tavakkali quyidagicha 

aniqlanadi: 

 

 

 

             R

mam 

= 

3

3

5

10

7

,

1

10

3

10

5

−

⋅

=

⋅

⋅

 

 

2. Тavakkalni aniqlashga vazifa 

 

«A» davlatda xar yili o’rtacha 19 ming odam tinch xayot vaqtida turli 

darajadagi tan jaroxati olgan va shundan urtacha _*_ kishi xalok bo’lgan. Ishlab 

chiqarishda esa xar yili 7000 ishchi jaroxatlangan va shulardan o’rtacha _*_ ishchi 

xalok bo’lgan. Agar «A» davlat axolisini _*_ va umumiy xizmatchilar sonini _*_ 

ga teng deb olinsa quyidagilarni aniqlang: 

- «A» davlatda yashagan xar bir fukaroning bir yil davomida jaroxat olish va 

xalok bo’lish tavakkalini; 

- «A» davlatda ishlovchining bir yil davomida jaroxat olish va xalok bo’lish 

tavakkalini.  

Izox: * - talaba o’z variantidan oladi.  

 

Тalabaning varianti 

         var-t 

soni 

1  2  3 4 5 6 7 8 9 10 

aholi soni 

300000 150000 20000 80900 99000 10000 15000 80750 65000 44000

xizmatchilar 

soni 

120000 20000 10000

5300 54000

500  7000  6500 17800 13000

halok 

bo’lganlar 

soni 

1400 4500 2300 540 8700 58  590 750 210 369 

 

N A Z O R A Т      U CH U N    S A V O L L A R 

1.  Тavakkalning qanday turlari mavjud?  

2.  Тavakkal qanday aniqlanadi? 

3.  Shaxsiy  tavakkal nima? 

4.  Ijtimoiy tavakkal nima?