Ўзбекистон республикaси олий тaълим, фан ва инновациялар вaзирлиги

 
АLLOKSАN DIАBET SHАROITIDА JIGАR MITOXONDRIYASI 
DISFUNKSIYASIGAGIPOLAETIN-8-GLYUKOZIDFLАVONOIDINING 
TА’SIRI 
Kurbanova N.B.
1
, Аsrarov M.I.
2
, Pozilov M.K.
1 
1
O‘zbekiston Milliy universiteti, Toshkent sh. 
2
M. Ulugʼbek nomidagi Oʼzbekiston Milliy universiteti huzuridagi Biofizika va 
biokimyo institute 
[e-mail]
  
Аntidiabetik preparatlar oshqozon osti bezi β-hujayralaridan insulinning 
sekretsiyasini stimullashi hamda insulin-sezuvchi to’qimalarning hujayra 
membranalarini gormonni sezuvchanligini oshirishi bilan ta’sir qilishi mumkin. 
Gipoglikemik 
preparatlarning 
diabet 
sharoitida 
jigar 
mitoxondriyasi
funktsiyalariga taʼsiri yetarlicha oʼrganilmagan. Diabet sharoitida toʼqima va 
hujayralarda boʼladigan buzilishlarni oʼsimliklardan ajratib olingan flavonoidlar 
yordamida korrektsiyalash muhim ahamiyatga ega. Gipolaetin-8-glyukozid 
flavonoidi kuchli antioksidant birikma boʼlib, diabet sharoitida kalamush jigari 
mitoxondriyasi lipidlarining perekisli oksidlanish (LPO) intensivligiga taʼsiri 
oʼrganilmagan. 
Tadqiqotning maqsadiаlloksan diabet sharoitida gipolaetin-8-glyukozid 
flavnoidining kalamush jigari mitoxondriyasi LPO jarayoniga taʼsirini rutin 
flavnoidi bilan qiyosiy oʼrganishdan iborat. 
Tadqiqot usullari. Tajribalar zotsiz erkak oq kalamushlarda olib borildi. 
Tajriba hayvonlari IV guruhga ajratildi. Diabet modeli alloksan (150 mg/kg) 
yordamida chaqirildi. Kalamushlarga alloksan inʼektsiya qilingandan keyin, 12 
kun oʼtib, qonda glyukoza miqdori 11 mmol/l dan oshgandan soʼng, sutkasiga 
bir marta II guruh hayvonlariga 0,2 ml 0,9% li NaCl eritmasidan, tajribaning III 
guruhiga gipolaetin-8-glyukozid flavonoididan 10,0 mg/kg va IV guruhiga esa 
rutin flavonoididan 20 mg/kg miqdorida 10 kun mobaynida ogʼiz orqali (per. 
os) yuborildi. Mitoxondriya membranasida LPO jarayonini oʼrganish uchun 
tajribalarda Fe
2+
/sitrat tizimidan foydalanildi va mitoxondriya bo’kishi 
fotometrik usulda aniqlandi.