К-1. топшириқ. Нуқта ҳаракатининг берилган тенгламаларига

Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги жиззах политехника институти


К-1. топшириқ. Нуқта ҳаракатининг берилган тенгламаларига


Download 1.92 Mb.
bet67/68
Sana02.10.2020
Hajmi1.92 Mb.
#132177
1   ...   60   61   62   63   64   65   66   67   68
Bog'liq
мажмуа

К-1. топшириқ. Нуқта ҳаракатининг берилган тенгламаларига

ко`ра унинг тезлиги ва тезланишини аниқлаш.

М нуқтанинг берилган ҳаракат тенгламаларига ко`ра траекториясининг ко`риниши аниқлансин ва т=т1(с) вақт они учун нуқтанинг траектория устидаги вазияти, унинг тезлиги, то`ла, уринма ва нормал тезланишлари ҳамда траекториянинг эгрилик радиуси топилсин.



Вариант

рақами


Ҳаракат тенгламалари

т 1,с

Х=( т), см

У=( т), см

З=( т), см

1

-2т2+3

-5т

3т

0,5

2

4cос2(т/3)+2

син2(т/3)

2т

1

3

cос(т2/3)+3

син(т2/3)-1

1,5т

1

4

4т+4

-4/(т+1)

4т+4

2

5

2син(т/3)

-3cос(т/3)+4

Т

1

6

3т2+2

-4т

3т

0,5

7

3т2-т+1

5т2-5т/3-2

1,5т

1

8

7син(т2/6)+3

2-7cос(т2/6)

5т

1

9

-3/(т+2)

3т+6

4т+8

2

10

-4cос(т/3)

-2син(т/3)-3

Т

1

11

-4т2+1

-3т

2т

0,5

12

5син2(т/6)

-5cос2(т/6)-3

3т

1

13

5cос(т2/3)

-5син(т2/3)

1,5т

1

14

-2т-2

-2/(т+1)

2т+2

2

15

4cос(т/3)

-3син(т/3)

3т

1

16

3т

4т2+1

1,5т

0,5

17

7син2(т/6)-5

-7cос2(т/6)

5т

1

18

1+3cос(т2/3)

3син(т2/3)+3

3,5т

1

19

-5т2-4

3т

6т

1

20

2-3т-62

3-3т/2-3т2

2т

0

21

6син(т2/6)-2

6cос(т2/6)+3

4т

1

22

7т2-3

5т

Т

0,25

23

3-3т2+т

4-5т2+5т/3

1,5т

1

24

-4cос(т/3)-3

-4син(т/3)

2т

1

25

-6т

-2т2-4

5т

1

26

8cос2(т/6)+2

-8син2(т/6)-7

6т

1

27

-3-9син(т2/6)

-9cос(т2/6)+5

3,5т

1

28

-4т2+1

-3т

4т

1

29

5т2+5т/3-3

3т2+т+3

5т

1

30

2cос(т2/3)-2

-2син(т2/3)+3

1,5т

1


Д-1. Топшириқнинг вариантлари.

О`згармас кучлар таъсирида бо`лган моддий нуқтанинг ҳаракат дифферентсиал тенгламаларини интеграллаш.


1-5-варинтлар (1-схема). Жисм А нуқтадан горизонт билан а бурчак ташкил қилувчи қия текисликнинг л узунликдаги АБ қисми бо`йлаб т сек. давомида ҳаракат қилади. Унинг бошланг`ич тезлиги уА га тенг. Жисмнинг қия текислик бо`йлаб сирпанишдаги ишқаланиш коеффитсенти ф га тенг. Б нуқтада жисм қия текисликни уБ тезлик билан тарк этади ва ҳавода Т сек. бо`либ, горизонтга б бурчак остида қияланган БД текисликнинг C нуқтасига уC тезлик билан тушади.

Масалани ечишда жисм моддий нуқта деб қабул қилинсин ва ҳавонинг қаршилиги ҳисобга олинмасин.

1-вариант. Берилган: а=300; уА=0; ¦=0,2; л=10 м; б=600; т ва ҳ аниқлансин.

2-вариант. Берилган: а=150; уА=2м/с; ¦=0,2; ҳ =4 м; б=450; л ва нуқтанинг БC қисмидаги траекториясининг тенглмаси тузилсин.

3-вариант. Берилган: а=300; уА=2,5м/с; ¦¹0;л =8 м; д=10 м; б=600; уВ ва т т аниқлансин.

4-вариант. Берилган: уА=0; т = 2 с; л = 9,8 м; б=600; ¦=0; а ва Т аниқлансин.

5-вариант. а=300; уА=0 м/с; л =9,8 м; т=3с; б=450; ¦ ва уC аниқлансин.

6-10 вариантлар. (2-схема). Чанг`ичи горизонтга а бурчак остида қияланган трамплиннинг л узунликдаги АБ қисмининг А нуқтасига уА тезлик билан келади. Чанг`ининг АБ қисмдаги сирпаниш ишқаланиш коеффитсенти ¦ га тенг. Чанг`ичи А нуқтадан Б нуқтагача т секунд давомида ҳаракатланади. У Б нуқтада трамплинни уБ тезлик билан тарк этади. Т секунддан кейин чанг`ичи горизонт билан б бурчак ташкил қилувчи тог`нинг C нуқтасига уC тезлик билан келиб тушади.

Маслани ечишда чанг`ичи моддий нуқта деб қабул қилинсин ва ҳавонинг қаршилик кучи ҳисобга олинмасин.

6-вариант. Берилган: а=200; ¦=0,1; т=0,2с; ҳ =40 м; б=300; л ва ус аниқлансин.

7-вариант. Берилган: а=150; ¦=0; уА=16 м/с; л =5 м; б=450; ув ва Т аниқлансин.

8-вариант. Берилган: уА=21 м/с; ¦=0; т=0,3с; ув=20 м/с; б=600; а ва д аниқлансин.

9-вариант. Берилган: а=150; т=0,3с; ¦=0,1; ҳ=30м; б=450; уВ ва уА аниқлансин.

10-вариант. Берилган: а=150; ¦=0; уА=12 м/с; д=50 м; б=600; т ва чанг`ичининг ВС қисмидаги траекториясининг тенгламаси аниқлансин.

11-15 вариантлар. (3-схема). Мототсикл А нуқтада уА тезликга эга бо`либ, горизонт билан а бурчак ташкил қилувчи л узунликдаги АБ қисми бо`йлаб т сек. давомида ко`тарилади. Мототсикл бутун АБ қисм давомида доимий П куч таъсирида ҳаракатланган ҳолда Б нуқтага келиб уБ тезликка эга бо`лади ва Т сек. давомида ҳавода бо`либ, эни д бо`лган жарликдан учиб о`тади ҳамда C нуқтага уC тезлик билан келиб тушади. Мототсиклнинг мототсиклчи билан биргаликдаги массаси м.

Масалани ечишда мототсикл, мототсиклчи билан биргаликда моддий нуқта, деб ҳисоблансин ва ҳаракатга қаршилик кучлари инобатга олинмасин.

11-вариант. Берилган: а=300; Р¹0;л = 40м; уА=0; ус=4,5 м/с; д=3 м; т ва ҳ аниқлансин.

12-вариант. Берилган: а=300;П=0;л=40м;уВ=4,5м/с; ҳ=1,5м; уА ва д аниқлансин.

13-вариант. Берилган: а=300; м=400 кг; уА=0; т =20с; д=3м; ҳ=1,5м; Р ва л аниқлансин.

14-вариант.Берилган: а=300; м=400 кг; Р=2,2 кН; уА=0, л=40 м; д=5 м; уВ ва уС аниқлансин.

15-вариант. Берилган: а=300; уА=0; Р=2 кН; л=50 м; ҳ=2 м; д=4 м; Т ва м аниқлансин.

16-20 вариантлар. (4-схема). Тош нишабликнинг горизонт билан а бурчак ташкил қилувчи, узунлиги л бо`лган АБ қисми бо`йлаб т секунд давомида сирпанади. Унинг бошланг`ич тезлиги уА га тенг. Тош нишаблик бо`йлаб сирпаниш ишқаланиш коеффитсенти ф га тенг. Тош Б нуқтада уБ тезликка эга бо`либ, Т секунддан кейин C нуқтада вертикал жойлашган ҳимоя деворига бориб урилади.

Масалани ечишда тош моддий нуқта, деб қабул қилинсин. Ҳавонинг қаршилик кучи ҳисобга олинмасин.

16-вариант. Берилган: а=300; уА=1м/с; л =3 м; ¦=0,2; д=2,5 м; ҳ ва Т аниқлансин.

17-вариант. Берилган: а=450; л =6 м; уВ=2.уА; т =1 с; ҳ = 6 м. д ва ¦ аниқлансин.

18-вариант. Берилган: а=300; л =2 м; уА=0; ¦=0,1; д=3 м; ҳ ва т аниқлансин.

19-вариант. Берилган: а=150; л=3 м; уВ=3 м/с; ¦¹0; т =1,5 с; д=2 м; уА ва ҳ аниқлансин.

20-вариант. Берилган: а=450; уА=0; ¦=0,3; д =2 м; ҳ = 4 м; л ва т аниқлансин.

21-25 вариантлар. (5-схема). Жисм горизонт билан а бурчак ташкил қилувчи қия текисликнинг л узунликдаги АБ қисми бо`йлаб А нуқтадан ҳаракат қилади. Унинг бошланг`ич тезлиги уА га тенг. Сирпанишдаги ишқаланиш коеффитсенти ф га тенг.т секунддан кейин жисм Б нуқтада уБ тезлик билан қия текисликни тарк этади ва горизонтал текисликнинг C нуқтасига уC тезлик билан тушади.

Бунда у ҳавода Т секунд вақт мобайнида бо`лади. Масалани ечишда жисм моддий нуқта, деб қабул қилинсин ва ҳавонинг қаршилиги ҳисобга олинмасин.

21-вариант. Берилган: а=300; ¦=0,1; уА=1 м/с; т=1,5 с; ҳ=10 м; уВ ва д аниқлансин.

22-вариант. Берилган: уА= 0; а= 450; л = 10 м; т= 2 с; ¦ ва ВС қисмда траек-ториянинг тенгламаси аниқлансин.

23-вариант. Берилган: ¦=0; уА=0; л = 9,81 м; т = 2 с; ҳ =20 м; а ва д аниқлансин.

24-вариант. Берилган: уА=0; а=300; ¦=0,2; л=10 м; д =12 м; т ва ҳ аниқлансин.

25-вариант. Берилган: уА=0; а =300; ¦= 0,2; л= 6 м; ҳ = 4,5 м; т ва уС аниқлансин.

26-30 вариантлар. (6-схема). Жисм А нуқтада уА тезликка эга

бо`либ, л узунликдаги горизонтал АБ қисм бо`йлаб т сек. давомида ҳаракатланади. Жисмнинг текислик бо`йлаб сирпанишдаги ишқаланиш коеффитсенти ф га тенг. Жисм Б нуқтада уБ тезлик билан текисликни тарк этади ва ҳавода Т сек. вақт давомида бо`либ, C нуқтага уС тезлик билан тушади. Маслани ечишда жисм моддий нуқта деб қабул қилинсин ва ҳавонинг қаршилиги ҳисобга олинмасин.

26-вариант. Берилган: уА=7 м/с; ¦ = 0,2; л = 8 м; ҳ = 20 м; д ва уС аниқлансин.

27-вариант. Берилган: уА=4 м/с; ¦ = 0,1; т = 2 с; д = 2 м; уС ва ҳ аниқлансин.

28-вариант. Берилган: уА=3 м/с; ¦ = 0,3; л=3 м; уА ва Т аниқлансин.

29-вариант.Берилган: уА=3 м/с; уВ=1 м/с; л = 2,5 м; ҳ = 20 м; ¦ ва д аниқлансин.

30-вариант. Берилган: ¦=0,25; л=4 м; д= 3 м; ҳ = 5 м; уА ва т аниқлансин.





Назарий механикадан

Назорат саволлари.

Назорат саволлари:


  1. Куч деб нимага айтилади?

  2. Статиканинг асосий аксиомаларини айтиб беринг?

  3. Бог`ланиш деб нимага айтилади?

  4. Силлиқ горизонтал текисликдан иборат бог`ланишнинг реактсияси қандай ё`налади?

  5. Егилувчан бог`ланишларнинг (арқон, трос, ип кабилар) реактсиялари қандай ё`налади?

  6. Тсилиндрик шарнирдан иборат қо`зг`алмас ва қо`зг`алувчан бог`ланишларнинг реактсиялари қандай ё`налади?

  7. Сферик шарнирдан иборат бог`ланишларнинг реактсиялари қандай ё`налади?

  8. Ингичка вазнсиз стерженлардан иборат бог`ланишларнинг реактсиялари қандай ё`налади?

  9. Учрашувчи кучлар системаси деб, қандай кучларга айтилади?

  10. Учрашувчи кучларнинг тенг тасир этувчисининг ё`налҳши қандай аниқланади?

  11. Учрашувчи кучларнинг тенг тасир этувчисининг модули қандай аниқланади?

  12. Учрашувчи кучларнинг тенг тасир этувчиси қайси нуқтага қо`йилади?

  13. Куч ко`пбурчаги қандай қурилади?

  14. Охирги кучдан бошлаб куч ко`пбурчагини қуриш мумкинми?

  15. Кучнинг о`ққа проектсиясини аниқлашни тушунтириб беринг?

  16. Қайси ҳолда кучнинг о`ққа проектсияси нолга тенг бо`лади?

  17. Кучнинг текисликка проектсиясини қандай аниқланади?

  18. Қайси ҳолларда кучнинг текисликка проектсияси нолга тенг бо`лади?

  19. Кучни ташкил этувчиларга қандай ажратилади?

  20. Кучнинг нуқтага нисбатан моменти деб нимага айтилади?

  21. Кучнинг элкаси деб нимага айтилади?

  22. Кучнинг о`ққа нисбатан моменти қандай аниқланади?

  23. Қайси ҳолларда кучнинг нуқтага нисбатан моменти нолга тенг бо`лади?

  24. Қайси ҳолларда кучнинг о`ққа нисбатан моменти нолга тенг бо`лади?

  25. Жуфт куч деб қандай кучлар системасига айтилади?

  26. Жуфтнинг моменти нимага тенг?

  27. Жуфтнинг элкаси қандай аниқланади?

  28. Жуфт кучларнинг тенг тасир этувчиси нимага тенг?

  29. Еквивалент жуфтлар деб қандай жуфтларга айтилади?

  30. Куч векторини о`з о`зига параллел ко`чириш учун нима қилиш зарур?

  31. Текисликда ихтиёрий жойлашган кучлар системасининг бош вектори қандай аниқланади?

  32. Бош вектор билан тенг тасир этувчи векторнинг фарқини айтиб беринг?

  33. Қайси ҳолда бош вектор тенг тасир этувчи вектор бо`лиши мумкин?

  34. Агар бош вектор нолга тенг бо`лса бу нимани англатади?

  35. Текисликда ихтиёрий жойлашган кучлар системасининг бош моменти қандай аниқланади?

  36. Агар бош момент нолга тенг бо`лса бу нимани англатади?

  37. Текисликда ихтиёрий жойлашган кучлар системасининг мувозанат тенгламаларини ёзиб беринг?

  38. Ишқаланиш кучининг фойдали ва зарарли хоссаларини айтиб беринг?

  39. Ишқаланиш кучининг пайдо бо`лиш сабаби нима?

  40. Ишқаланиш кучи реал бог`ланишлардами ёки идеал бог`ланишларда пайдо бо`ладими?

  41. Сирпаниб ишқаланиш қонунини формуласини ёзиб беринг?

  42. Сирпаниб ишқаланиш коеффитсиенти нималарга бог`лиқ о`згаради?

  43. Сирпаниб ишқаланиш бурчаги нима?

  44. Думалаб ишқаланиш коеффитсиенти нима?

  45. Думалаб ишқаланиш коеффитсиенти нимага бог`лиқ о`згаради?

  46. Сирпаниб ишқаланиш кучи бо`лмаса г`илдирак текислик устида думалайдими, айланадими ёки илгарилама ҳаракатланадими?

  47. Думалаб ишқаланиш ва cирпаниб ишқаланиш коеффитсиентлари қандай бирликларда о`лчанадилар?

  48. Параллел кучлар марказини аниқлаш формуласини ёзиб беринг?

  49. Қаттиқ жисмнинг ог`ирлик маркази деб нимага айтилади?

  50. Қаттиқ жисмнинг ог`ирлик маркази қандай формула орқали ҳисобланади?

  51. Бир жинсли оддий фигуралар: то`г`ри то`ртбурчак, доира, айлана, шар каби фигураларнинг ог`ирлик марказлари қаерда жойлашади?

  52. Ҳажмга эга бо`лган бир жинсли фигуранинг ог`ирлик марказини аниқлаш формуласини ёзиб беринг?

  53. Теккис юзали бир жинсли фигураларнинг ог`ирлик марказларини аниқлаш формуласини ёзиб беринг?

  54. Бир жинсли учбурчак шаклдаги фигуранинг ог`ирлик маркази қаерда жойлашади?

  55. Симметрия текислиги, юзаси, о`қи бо`лган жисмларнинг ог`ирлик марказлари қаерда жойлашади?

  56. Айлана ёйининг ог`ирлик марказини аниқлаш формуласини ёзиб беринг?

  57. Доира секторининг ог`ирлик марказини аниқлаш формуласини ёзиб беринг?

  58. Мураккаб фигурали қаттиқ жисмларнинг ог`ирлик марказини аниқлаш формуласини ёзиб беринг?

  59. Нуқтанинг табиий о`қлардаги ҳаракатида унинг тезлигининг модули қандай аниқланади?

  60. Нуқтанинг табиий о`қлардаги ҳаракатида унинг тезлик векторининг ё`налиши қандай аниқланади?

  61. Нуқтанинг табиий о`қлардаги ҳаракатида нечта тезланиш бо`лади?

  62. Нуқтанинг табиий о`қлардаги ҳаракатидаги тезланишларнинг модули қандай аниқланади?

  63. Нуқтанинг табиий о`қлардаги ҳаракатидаги тезланиш векторларининг ё`налишларини қандай аниқланади?

  64. Нуқтанинг декарт о`қларидаги ҳаракатида унинг тезлигининг модули қандай аниқланади?

  65. Нуқтанинг декарт о`қларидаги ҳаракатида унинг тезлик векторининг ё`налиши қандай аниқланади?

  66. Нуқтанинг декарт о`қларидаги ҳаракатида нечта тезланиш бо`лади ва ё`налишлари қандай аниқланади?

  67. Нуқтанинг декарт о`қларидаги ҳаракатида унинг то`лиқ тезланиш векторининг модули қандай аниқланади?

  68. Нуқтанинг ҳаракати вектор усулида берилганда унинг тезлик векторлари қандай аниқланади?

  69. Нуқтанинг ҳаракати вектор усулида берилганда унинг тезланиш векторлари қандай аниқланади?

  70. Илгарилама ҳаракат деб қандай ҳаракатга  айтилади?

  71. Илгарилама ҳаракатда қаттиқ жисм нуқталарининг тезлик векторлари о`заро қандай муносабатда бо`лади?

  72. Илгарилама ҳаракатда қаттиқ жисм нуқталарининг тезланиш векторлари о`заро қандай муносабатда бо`лади?

  73. Қо`зг`алмас о`қ атрофида айланма ҳаракатдаги қаттиқ жисмнинг ҳаракат қонунини ёзиб беринг?

  74. Қо`зг`алмас о`қ атрофида айланма ҳаракатда қаттиқ жисмнинг бурчакли тезлиги деб нимага айтилади ва у қандай аниқланади?

  75. Қо`зг`алмас о`қ атрофида айланма ҳаракатда қаттиқ жисмнинг бурчакли тезланиши қандай аниқланади?

  76. Текис о`згарувчан айланма ҳаракатда қаттиқ жисмнинг ҳаракат қонунини ёзиб беринг?

  77. Қо`зг`алмас о`қ атрофида айланма ҳаракатда қаттиқ жисм нуқталарининг траекториялари қандай бо`лади?

  78. Қо`зг`алмас о`қ атрофидаги айланма ҳаракатдаги қаттиқ жисм нуқталарининг чизиқли тезликлари қандай аниқланади?

  79. Қо`зг`алмас о`қ атрофида айланма ҳаракатда қаттиқ жисмнинг ихтиёрий нуқтасининг чизиқли тезланишлари формулаларини ёзиб беринг?

  80. Қо`зг`алмас о`қ атрофида айланма ҳаракатда қаттиқ жисмнинг то`лиқ тезланишининг ё`налиши ва модули  қандай аниқланади?

  81. Мураккаб ҳаракатдаги нуқтанинг абсолют тезлик вектори қандай аниқланади?

  82. Мураккаб ҳаракатдаги нуқтанинг нисбий тезлик вектори қандай аниқланади?

  83. Мураккаб ҳаракатда ко`чирма тезлик вектори қандай белгиланади?

  84. Мурраккаб ҳаракатда локал ҳосила қачон пайдо бо`лади, қандай аниқланади?

  85. Мураккаб ҳаракатдаги нуқтанинг нисбий тезланиш вектори қандай аниқланади?

  86. Мураккаб ҳаракатдаги нуқтанинг ко`чирма тезланиш вектори қандай аниқланади?

  87. Мураккаб ҳаракатдаги нуқтанинг Кориолис тезланиш вектори қандай аниқланади?

  88. Мураккаб ҳаракатдаги нуқтанинг абсолют тезланиш вектори қандай аниқланади?

  89. Кориолис тезланишининг модули ва ё`налиши қандай аниқланади?

  90. Қайси ҳолларда Кориолис тезланиши нолга тенг бо`лади?

  91. Кориолис тезланишига мисоллар келтиринг?

  92. Динамика нимани о`рганади?

  93. Жисм массасини та`рифланг.

  94. Моддий нуқта деб қандай жисмгаайтилади?

  95. Н`ютоннинг И қонуни (инертсия қонуни)ни та`рифланг.

  96. Н`ютоннинг ИИ қонуни (динамиканинг асосий қонуни)ни та`рифланг.

  97. Н`ютоннинг ИИИ қонуни (та`сир ва акс та`сир тенглиги қонуни)ни та`рифланг.

  98. Н`ютоннинг ИВ қонуни (мустақиллик қонуни)ни та`рифланг.

  99. СИ бирликлар системасида асосий о`лчов бирликларини та`рифланг.

  100. МКГСС бирликлар системасида асосий о`лчов бирликларини та`рифланг.

  101. Download 1.92 Mb.

    Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   60   61   62   63   64   65   66   67   68



Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling